Nevşehir yöresi volkanik tüflerden üretilen kesme taş atığının seramik sırlarda değerlendirilmesinin araştırılması

Abstract

Bu tez çalışmasında, Nevşehir İli Kapadokya Bölgesi'ndeki Saraytaş Ocağı işletmesinin Kesme Taş üretiminde meydana gelen volkanik tüf atığının seramik sır yapımında değerlendirilmesinin araştırılması amaçlanmıştır.Çevre kirliliği oluşturan bu atığın geri dönüşüm olarak değerlendirilmesinin araştırılarak neden olduğu problemlerin giderilmesine katkı sağlaması, aynı zamanda seramik sır uygulamasına yeni bir boyut kazandırması konunun önemli ve güncel olduğunu göstermektedir. Volkanik tüf atığı ile ilgili seramiğin endüstriyel alanında birçok araştırmanın yapıldığı bilinmektedir. Fakat bu atığın seramik sır yapımında değerlendirilmesine yönelik çalışmaya, literatür incelenmesinde rastlanmamıştır. Bu nedenle söz konusu atığın, seramik sır yapımı denemelerinde olumlu ya da olumsuz sonuçları araştırılmıştır. Çalışmada şamotlu çamur, kırmızı çamur ve döküm çamurundan hazırlanan plakalar üzerinde atık eklemeli seramik sır denemeleri yapılmıştır. Kullanılan tüf atığı ve hammaddelerin miktarları değişen oranlarda harmanlanarak yapılan birçok sır denemeleri, sabit fırın sıcaklığında (1000°C) pişirilmiştir. Pişirme işlemi elektrikli fırında, oksitleştirici ortamda gerçekleştirilmiştir. Bu deneylerde elde edilen veriler ve bunların değerlendirilmesi, tezde sunulan 9 tablo ve 153 görseller yardımıyla açıklanmıştır. Yapılan çalışmada atık malzeme olan volkanik tüfün, bazı sanatsal sırların yapımında başarılı sonuçlar verdiği gözlemlenmiştir. Olumlu çıkan bu sonuçlar yatay ve dikey olan büyük formlar üzerinde uygulanmış ve sergilenmiştir. Araştırma sonuçları, kullandığımız bu volkanik tüf atığını, seramiğin sanatsal sır yapımında katkı maddesi olarak değerlendirilebileceğini göstermektedir. Ayrıca atık probleminin çözümüne bu tarz yaklaşımın hem çevre kirliliğinin önlenmesi ve hem de ekonomik bakımdan faydalı olacağı düşünülmektedir.Anahtar Kelimeler: Volkanik Tüf Atığı, Çevre Kirliliği, Sanatsal Seramik, Seramik Sır

The aim of this thesis study is to research the use of volcanic tuff waste resulting from Cut Stone production activity at Saraytas Quarry in Nevsehir Province, Cappadocia Region for manufacturing artistic glaze.Investigating the prospects for recycling this waste which gives rise to environmental pollution with a view to contributing to the elimination of the problem as well as providing a new dimension to artistic glaze applications demonstrates that the issue continues to be important and relevant.It is known that numerous researches have been carried out in relation to volcanic tuff waste in the field of ceramic industry. However, the literature review has not revealed any study regarding the use of this waste in manufacturing artistic glaze.It is for this reason the results of the attempts to use this waste in artistic glaze production, whether positive or negative, were investigated. In this study, trials were made to produce glaze with waste additives on plates made of fireclay, red mud and cast mud. Tuff waste and raw materials were mixed in various proportions, resulting in several glaze samples which were burned at a constant kiln temperature (1000°C). The burning process was executed in an electrical kiln in an oxidizing environment. The data derived from these trials and their evaluation are described with the aid of 9 tables and 150 illustrations presented in the thesis. In the study, it was observed that volcanic tuff, a waste material, yielded positive results in the production of some artistic glazes. These positive results were applied and presented on horizontal and vertical large forms.The results of the study show that the volcanic tuff waste that we used can be considered as an additive substance in the production of artistic glaze on ceramics. It is also considered that such an approach to waste management will be useful not only in preventing environmental pollution but also providing economic benefits.Keywords: Volcanic tuff waste, environmental pollution, Artistic Ceramic, Ceramic glaze