Burdur Arkeoloji Müzesi`nden bir grup adak ve mezar steli

Abstract

Bu çalışmada Burdur Müzesi envanterinde yer alan müzeye bağış ve tescil yoluyla kazandırılmış 27 mezar, 23 adak steli olmak üzere toplam 50 adet stel tanıtılmıştır. Steller belirli bir konteks içerisinde olmadığından tarihlendirme önerilerinde ve stellerin kökeninin belirlenmesinde, stellerin formu, figürlerin stilistik özellikleri ve epigrafik verilerden faydalanılmıştır. Çalışmanın ilk bölümünde Pisidia Bölgesi'nin tarihi coğrafyası ve kazı ve araştıma tarihçesinden bahsedilmiştir. İkinci bölümde mezar stelleri mimari formlarına göre ayrılarak tipoloji oluşturulmuş ve steller farklı bölgelerdeki benzer örnekleri ile karşılaştırılmıştır. Üçüncü bölümde mezar stellerinde yer alan figürler, duruş özelliklerine göre başlıklar halinde sunulmuş ve figürlerin stilistik özellilikleri ve epigrafik verileri doğrultusunda tarihleme önerileri yapılmıştır. Dördüncü bölümde adak stelleri yazıtlarından ve ikonografik özelliklerinden yola çıkılarak değerlendirilmiştir. Katalog bölümünde stellerin herbirine ayrı ayrı katalog numarası verilerek, hem mimari hem de figür özellikleri ayrıntılı olarak tanıtılmıştır. Değerlendirme ve sonuç bölümünde, çalışmada ele alınan stellerden hareketle bölgenin mezar sanatının etkileşim alanları belirlenmiş ve stellerin olası kökenlerine değinilmiştir. Adak stellerinde ise etkileşim alanlarının yanı sıra bu stellerin bölge kültünün çeşitliliğine sağladığı katkılara da değinilmiştir. Elde edilen veriler doğrultusunda mezar stellerinin en erken örneğinin M.Ö. 2.-1. yy. en geç örneğinin M.S. 4. yy.'a, adak stellerinin ise M.S. 2.-3. yy. aralığında bir döneme ait olabileceği önerilebilir. Karşılaştırma örnekleri doğrultusunda Pisidia Bölgesi'nin Lydia, Phrygia ve Isauria Bölgesi ile etkileşim içinde olduğu görülmüştür.

This study focuses on 27 grave and 24 votive steles from the Burdur Museum, acquired either by registery or donations. Since the steles do not have an archaeological context, their datation and origins were determined based on the forms of the steles, stylistic characteristics of the figures and the epigraphic data. The first chapter focuses on the historical geography, as well as the excavation and research history of Pisidia. Throughout the second chapter, a typology has been established based on the architectural forms on the grave steles and the studied steles are compared to the similar examples from other regions. In the third chapter, the figures are catagorized according to their posture features and dating proposals were formulated according to the stylistic characteristics and the epigraphic data. The fourth chapter encompasses an evaluation of the votive steles according to their inscriptions and iconography. The conclusion presents an overall assessment of the Pisidian funerary art and interaction with other regions based on the studied examples, a discussion of the origins of the steles and finally, an evaluation of the regional variety of the cults concerning the votive steles, as well as the interregional interactions. The catalogue section introduces each stele by giving them individual inventory numbers, detailed descriptions and photos. The study concludes that the earliest example of the grave steles might be dated to the 1st century BCE and the latest to the 4th century CE, while the votive steles are dated to a period between the 2nd and 3rd century CE. The similarities between the studied steles and parallel examples point towards an interaction of Pisidia with Isauria, Phrygia and Lydia regions.