Anayasa Mahkemesine bireysel başvuruda bir kabul edilebilirlik şartı olarak başvuru yollarının tüketilmesi

Abstract

Başvuru yollarının tüketilmesi kuralı, Anayasa Mahkemesine bireysel başvuruda aranan kabul edilebilirlik kriterlerinden biridir. Başvuru yollarının tüketilmesi kuralının amacı temel hak ve özgürlüklerin ihlal edildiğine yönelik şikâyetlerin öncelikle Devletin olağan mekanizmaları aracılığıyla çözümlenmesini sağlamaktır. İnsan haklarının korunması Devletin idari ve yargısal makamlarının görevidir. Anayasa Mahkemesi temel hak ve özgürlüklere yönelik ihlallerin olağan kanun yollarıyla önlenemediği durumlarda devreye girer. Bu durum Anayasa Mahkemesine bireysel başvurunun olağan dışı bir yol olduğu ve sağladığı korumanın ikincillik ilkesine dayandığını göstermektedir.Bu çalışmanın amacı Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru için gerekli usulü şartlardan biri olan başvuru yollarının tüketilmesi kuralının anlamını, amacını, kapsamını, sınırlarını ve istisnalarını; Mahkemenin içtihatları kapsamında inceleyerek Mahkemenin kuralı uygulayış tarzını ortaya koymak ve AİHM uygulaması ile paralellik gösterip göstermediğini tespit etmektir.Anahtar Kelimeler: Anayasa Mahkemesi, bireysel başvuru, kabul edilebilirlik kriterleri, başvuru yollarının tüketilmesi, ikincillik ilkesi, olağan kanun yolları.

The rule of exhaustion of remedies is one of the admissibility criteria sought in the individual application to the Constitutional Court. The purpose of the rule of exhaustion of remedies is to ensure that the complaints about a violation of fundamental rights and freedoms are first resolved through the ordinary mechanisms of the State. The protection of human rights is the duty of the administrative and judicial authorities of the State. The Constitutional Court is engaged in cases where violations of fundamental rights and freedoms cannot be prevented by ordinary remedies. This shows that the individual application to the Constitutional Court is an unusual way and that the protection it provides is based on the principle of subsidiarity.The purpose of this study is to put forward the Constitutional Court's application of the rule of exhaustion of remedies, one of the procedural conditions required for individual application by examining the meaning, purpose, scope, limits and exceptions of the rule with the Court's case law and to determine whether it is in line with the ECtHR practice.Keywords: Constitutional Court, individual application, admissibility criteria, exhaustion of remedies, principle of subsidiarity, ordinary remedies.