Ultra-sonic ses dalgaları kullanılarak yapılan priming uygulamasının sebze tohumlarının çimlenme ve fide çıkış oranına etkisi

Abstract

Ultrasonik (US) priming bahçe türleri tohumlarında çimlenmenin ve fidenin daha kuvvetli ve güçlü gelişmesini sağlamak amacıyla kullanım alanı bulmuş bir uygulamadır. Bu çalışma 50 kHz ses dalgalarının 10, 20, 30 dakika boyunca 25 C'de 8 tür ve 10 çeşide (karpuz, hıyar, kavun, havuç, pırasa, domates, biber, patlıcan) ait tohum partisinde çimlenme oranı ve hızı, fide çıkış oranı ve hızı üzerine etkinliğini saptamak amacıyla yürütülmüştür. Kontrol 1 (kuru tohum) ve Kontrol 2 (24 saat suda tutma) uygulamaları kontrol olarak kullanılmıştır. Uygulamaların etkisi süre ve türe göre değişkenlik göstermiştir. Türler arasında US 10, 20, 30 dakika uygulamaları Kontrol 1'e göre tohum canlılığını sırasıyla %1-16, %2-18, %3-14 arasında, Kontrol 2'ye göre %3-8, %1-7, %3-10 arasında artırmıştır. Fide üretim potansiyeli açısından ise çimlenmede olduğu gibi karpuz, hıyar, havuç, domates ve patlıcan türlerinde US 10, 20, 30 dakika uygulamalarının pozitif etkisi saptanmıştır. Uygulamaların hem çimlenme hızı hem de fide çıkış hızına etkisi olumlu olmuştur. Ultrasonik uygulamaların uygulama sonrası Kontrol 2 ile benzer düzeyde tohum nem alımını sağladığı ve tohum neminin türler arasında % 41-50 arasında değiştiği gözlenmiştir. US uygulamalarının antioksidan enzimlerden APX, CAT ve SOD'a etkisi net olmamakla beraber türe göre değişkenlik göstermiştir. Sonuç olarak tohum teknolojileri açısından US uygulamaları çimlenme ve fide kalitesi iyileştirmede potansiyel taşımaktadır.

Ultrasonic (US) priming treatments have been used to enhance germination and seedling quality in agronomic and horticulture crop seeds. This work was conducted to test 50 kHz ultrasonic sound with the duration of 10, 20, 30 minutes and 25C on watermelon, cucumber, melon, carrot, leek, tomato, pepper and aubergine seeds and relation to germination and seedling emergence and speed. Dry seeds and soaking for 24 hours were used as Control 1 and 2. Effects of treatments were ranged according to duration and species. Us treatments increased seed germination 1-16%, 2-18%, 3-14% in 10, 20, 30 minutes of treatment, respectively than Control 1. The corresponding differences were 3-8%, 1-7%, 3-10% compare to Control 2. Regarding the seedling emergence potential the same as in germination the positive responds was found in watermelon, cucumber, carrot, tomato and aubergine seeds. US treatments had increased seed moisture with similar to Control 2 which changed between 41-50%. US treatments affected APX, CAT and SOD enzymes in seeds even though the influence was varied among the species. As a result US treatments appeared that they have potential to increase seed quality.