Neonatal indirekt hiperbilirubineminin tedavisinde karyola tipi fototerapi cihazlarının etkinliği

Abstract

Amaç: Hiperbilirubinemi yenidoğan bebeklerde sık karşılaşılan ve nörotoksisite riski nedeniyle önem arzeden bir sorundur. Neonatal indirekt hiperbilirubinemi tedavisinde en güvenilir ve etkili yöntem fototerapidir. Fototerapinin etkinliğini arttırmak için değişik fototerapi cihazları geliştirilmiştir. Bu çalışma, geleneksel fototerapi ile bir, iki ve üç lamba içeren karyola tipi fototerapi cihazlarını etkinlik ve yan etki açısından karşılaştırmak amacıyla gerçekleştirilmiştir. Materyal ve metod: Çalışma, Karadeniz Teknik Üniversitesi Tıp Fakültesi, Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesi'nde Ekim 2008 ile Ekim 2009 tarihleri arasında, fototerapi gerektirecek düzeyde hiperbilirubinemisi olan 80 matür yenidoğan bebekte gerçekleştirildi. Vakalar 4 gruba ayrılarak incelendi. Grup I'e geleneksel fototerapi cihazı ile, grup II'ye üç lamba içeren, grup III'e iki lamba içeren ve grup IV'e bir lamba içeren karyola tipi fototerapi cihazı ile tedavi uygulandı. Gruplar, ilk 24 saatteki bilirubin azalma hızı, tedavi sonundaki bilirubin azalma hızı, ribaund bilirubin ve yan etkiler açısından karşılaştırıldı. Bulgular: İlk 24 saatlik tedavi sonunda grup II'de saatlik bilirubin azalma hızı ve bilirubin azalma yüzdesi grup IV'e göre anlamlı derecede yüksek bulundu (p<0.05). Tedavi sonunda ise guplar arasında saatlik bilirubin azalma hızı açısından istatiksel olarak anlamlı fark belirlenememesine rağmen (p>0.05), grup II'deki bilirubin azalma yüzdesi grup IV'e göre anlamlı derecede yüksekti (p<0.05). Yine grup II'de 24 saatlik ve toplam bilirubin azalma hızı ve yüzdesi istatiksel olarak anlamlı olmasa da diğer gruplara göre yüksek idi (p>0.05). Ribaund bilirubini açısından gruplar arasında anlamlı fark saptanmadı (p>0.05). Fototerapi süresince Grup IV'te ölçülen maksimum vücut ısı ortalaması diğer gruplara göre anlamlı derecede az idi (p<0.05). Grup I'deki günlük dışkılama sayısı ise grup IV'e göre anlamlı (p<0.05) diğer gruplara göre anlamsız derecede yüksek bulundu (p>0.05).Sonuç: Term yenidoğanlardaki hiperbilirubineminin tedavisinde karyola tipi fototerapi cihazlarının lamba sayısı arttıkça etkinliklerinin arttığı ve en az geleneksel cihazlar kadar etkili oldukları, yan etkilerinin ise geleneksel cihazlara oranla daha az olduğu belirlendi. Yoğun fototerapi gerekmeyen hiperbilirubinemili vakalarda çoklu lambalı karyola tipi fototerapi cihazlarının, tek lambalı karyola tipi veya geleneksel fototerapi cihazlarına tercih edilebileceği kanısına varılmıştır.

Aim: Hyperbilirubinemia is a common problem encountered in neonates, and it has great importance due to its neurotoxicity. Phototherapy is the most reliable and effective method in therapy of neonatal indirect hyperbilirubinemia. Various phototherapy devices has been developed to increase the eficiency of phototherapy. Present study is performed in an attemp to compare traditional phototherapy and, bed-type phototherapy devices with one-, two-, or three-lamp(s) in terms of efficiency an side-effects.Materials and methods: Study conducted at the Neonatal Intensive Care Unit, Karadeniz Technical University between October 2008 and Ocrober 2009 with 80 mature neonatals with hiperbilirubinemia which requires phototherapy. Cases divided into four groups and assessed. Therapy applied with conventional phototherapy, bed-type phototherapy device with three-, two-, and one-lamp to Group I, Group II, Group III, and Group IV, respectively. Groups compared with each other in terms of bilirubin decrease velocity during the first 24 hours and at the end of the therapy, rebound bilirubin, and side effects.Results: After treatment for the first 24 hours, hourly bilirubin decrease velocity and bilirubin decrease percent in Group II has been found significantly higher than Group IV (p<0.05). Although, no statistically significant difference among groups in hourly bilirubin decrease velocity at the end of the treatment demonstrated (p>0.05), bilirubin decrease percentage in Group II was significantly higher when compared with Group IV (p<0.05). Bilirubin decrease velocity and percentage for 24 hours and during phototherapy in Group II was higher than others, even it wasn't statistically significant (p>0.05). No significant differences demostrated among all groups in terms of rebound bilirubin increase velocity (p>0.05). The mean of the highest body temperature measured during phototherapy was significantly lower in Group IV when compared with the other groups. Number of daily defecation in Group I, found to be significantly higher than Group IV (p<0.05), and it was statistically not significant higher those the other groups (p>0.05).Conclusion: It is determined that, bed-type phototherapy devices with 3-lamps, which has been used in treatment of hyperbilirubinemia in term neonates, had an increased efficiency when number of lamps increased, and they were as effective as conventional devices, and had lesser side effects. It is considered that bed-type phototherpy devices with multi-lamps would be preferable to bed-type phototherapy devices with one lamp or conventional phototherapy devices in the neonates with hiperbilirubinemi, which doesn't require intensive phototherapy