Septorinoplasti operasyonlarında uygulanan deksmedotimidin ve ketamin sedasyonunun peroperatif ve erken postoperatif etkilerinin değerlendirilmesi

Abstract

Septorinoplasti operasyonu uygulanacak, yaşları 18-62 arasında değişen, ASA I-II grubundan 63 olgu randomize; kapalı zarf seçme yöntemi ile üç gruba ayrıldı.Premedikasyon yapılmadan ameliyat odasına alınan ve standart anestezi monitörizasyonu yapılan hastaların parametreleri T1 (Monitörizasyon anı), T2 (İndüksiyondan 2 dakika sonra), T3 ( Entübasyon anı), T4 (Cilt insizyon anı), T5 (Operasyon bitişi), T6 (Spontan solunum başlangıcı), T7 (Ekstübasyon anı), T8 (Yutkunma anı), T9 (İlk göz açma anı), T10 (Sözel kooperasyon anı) anlarında ölçülüp kaydedildi.Anestezi indüksiyonu her üç hasta grubu için de ortak olup; iv. genel anestezikpropofol 3 mg/kg, kas gevşetici sisatrakuryum 0,15 mg/kg, narkotik analjezik fentanil 1 µg/kg kullanılarak indüksiyon ve endotrakeal entubasyon yapıldı.GrupS (Kontrol grubu) de anestezi indüksiyonundan 10 dakika önce 15 mL serum fizyolojik bolus ve 30 mL/saat serum fizyolojik infüzyon şeklinde verildi. Grup D`de deksmedetomidin, anestezi indüksiyonundan 10 dk. önce 1 µgr/kg dozunda yavaş bolus (10 dakika içinde gidecek şekilde) ve ardından 0,4 µgr/kg/saat infüzyon şeklinde uygulandı. Grup K`de ise ketamin, anestezi indüksiyonundan 10 dakika önce 0.4 mg/kg dozunda iv. bolus ve indüksiyondan sonra 10 µgr/kg/dakika dozunda infüzyon şeklinde uygulandı.Anestezi idamesi yine her üç grup için de ortak olup; inhaleranesteziksevofluran %2-2,5 oranında %50-60 oksijen ve N2O karışımı içinde uygulanarak sağlandı.Kan basıncı ve kalp hızındaki %20 nin üzerindeki artışlar sevofloranın yüzdesini maksimum % 2,5 yaparak, sonuç alınamzsa ilave 1 µgr/kg iv fentanil yaparak kontrol altına alınmaya çalışıldı. İlaç infüzyonları cerrahinin bitimine 15 dakika kala durduruldu.Postoperatif 15., 30., 60.ve 120.dakikalarda derlenme kriterleri değerlendirilip kaydedildi. Postop bulantı-kusma kaydedilirken, NRS değeri 3-4'ün üzerinde olanlara ek analjezik olarak tramadol 50 mgr yapıldı.Gruplar arasında demografik özellikler ve cerrahi süreleri bakımından fark saptanmadı. Deksmedetomidin solunum parametreleri üzerinde değişikliğe neden olmaksızın, tüm süreç boyunca ketamine göre, derlenme döneminde ise kontrol grubuna göre hemodinamik olumlu etkiler sağladı. Deksmedetomidin derlenme zamanlarını; spontan solunum zamanı hariç kısalttı. Ketamin ise sözlü uyarana yanıt zamanında deksmedetomidine göre uzamaya neden oldu. Deksmedetomidin ve ketamin postop ilk 30 dakikadaki ajitasyonu azaltırken deksmedetomidinin oluşturduğu sedasyonketaminden düşük, aktivasyon skoru ise postop 2. saate kadar her iki gruptan yüksekti. İlk ModifiyeAldrete Skoru kayıt anında en yüksek değere deksmedetomidin ulaştı. Akut postoperatif ağrı açısından ilk 30. dakikada ketamin daha etkin bulundu. Daha sonra bu farklılık kaybolarak 24 saat sonunda deksmedetomidin ve ketamin kontrol grubuna göre belirgin avantaj sağladı. İlk 2 saatteki bulantı-kusma sıklığı deksmedetomidin grubunda diğer iki gruba göre düşüktü. Uyku kalite skoru ise deksmedetomidin grubunda kontrol grubuna göre daha iyi bulundu.

Sixty three cases in ASA I-II, who were aged between 18 and 62 years and would undergo septorhinoplasty operation, were randomized into three groups using closed envelop method.Patient was transferred to operation room without administering premedication and standard anesthesia monitoring was performed. Monitoring parameters of the patient were measured and recorded at following time points: T1 (monitoring moment), T2 (2 minutes following induction), T3 (Intubation moment), T4 (Skin incision moment), T5 (end of operation), T6 (baseline spontaneous respiration), T7 (Extubation moment), T8 (swallowing moment), T9 (baseline recovery ? time when eyes were opened) and T10 (verbal cooperation moment).Anesthesia induction was same for all of three patient groups, and induction and endotracheal intubation were performed using IV anesthetic agent propofol 3 mg/kg, muscle relaxant cisatracurium 0.15 mg/kg and narcotic analgesic phentanyl 1 µg/kg.For Group S (Control Group), 15 ml of saline was bolus administered 10 minutes before induction of anesthesia and saline was infused at rate of 15 ml/hour.In Group D, dexmedetomidine at dose of 1 µg/kg was slowly bolus administered (duration of administration is 10 minutes) 10 minutes before induction of anesthesia and later, it was infused at rate of 0.4 µg/kg per hour.In Group K, ketamine at dose of 0.4 mg/kg was intravenously bolus administered 10 minutes before induction of anesthesia followed by infusion at rate of 10 µg/kg/minute after anesthesia was induced.Maintenance of anesthesia was also same for all groups, and inhaler anesthetic agent, 2 ? 2.5 % sevofluran, was delivered within mixture of 50-60 % oxygen and N2O.Sevofluran concentration was adjusted to maximum 2.5 percent when blood pressure and heart rate increased above 20 percent of baseline, and if no response could be obtained, efforts were made to control those parameters by administering extra intravenous phentanyl at dose of 1 µg/kg.Drug infusion was discontinued 15 minutes before surgical intervention was completed.Recovery criteria were evaluated at postoperative 15, 30, 60 and 120 minutes.Postoperative nausea and vomiting were noted, while patient with NSR value above 3-4 were additionally administered analgesic agent, tramadol 50 mg.There was no difference between groups in terms of demographics and duration of surgical intervention.In comparison with ketamine, dexmedetomidine provided positive hemodynamic effects relative to control group throughout recovery period without leading to change in respiratory parameters.Dexmedetomidine shortened time to spontaneous respiration, excluding recovery periods.Ketamine lead to prolongation in time to response to verbal stimulation in comparison with that of dexmedetomidine.Dexmedetomidine and ketamine reduced agitation within postoperative 30 minutes, while sedation ensured by dexmedetomidine was lower than that of ketamine and activation score of dexmedetomidin was higher than that of other two groups up to postoperative 2 hours.High value in first Modified Aldrete Scoring was reached with dexmedetomidine.Ketamine was more efficient for acute postoperative pain within first 30 minutes.Later, the difference disappeared at the end of 24 hours and dexmedetomidine and ketamine gained significant advantage against control group.The frequency of nausea and vomiting within first 2 hours was lower in dexmedetomidine group than other two groups. It was determined that sleep quality score was better in dexmedetomidine group in comparison with that of control group.In conclusion, in current study which compared infusion of dexmedetomidine with ketamine for septorhinoplasty operations, we observed that dexmedetomidine offered more stable hemodynamics, it had positive influences on recovery and it reduced agitation.We also observed that in postoperative 24 hours, dexmedetomidine and ketamine led to reduction in use of opioid agents.