Üniversite öğrencilerinde mükemmeliyetçilik ve öfke ilişkisi

Abstract

Tıpkı diğer duygular gibi öfke de doğal bir insani duygudur. Ancak diğer duygulardan farklı olarak öfkeye sebep olan durumlar ve tepkiler farklılaşabilmektedir. Öfke, basit bir ?sinirlilik? ve ?kızgınlık? halinden, yoğun ?hiddet? durumuna kadar değişen dereceli, gerçek veya varsayılan bir engellenme ve tehdit sonucu ortaya çıkan bir duygu olarak tanımlanırken (Spielberger vd., 1991), mükemmeliyetçilik ise yüksek standartlara sahip olmayan, yeterince mükemmel olmayan hiçbir şeyden mutlu olamama olarak tanımlanmaktadır (Strip ve Hirsch, 2000). Öfke duygusunun temelinde; kişisel mükemmeliyetçilik, kişinin kendisini ispatlama, çevre tarafından onaylanma isteği ve başkalarının gözündeki kişilik değerinin düşmemesi gerektiği gibi bir düşünce biçimine rastlanabilir. Bu düşüncelere bağlı olarak bireyin, ben en iyisini yapmalıyım gibi bir düşünceye sahip olması, onun engellenmesine yol açacağından öfke duygusunun yaşanmasına ortam hazırlanmaktadır (Hogg ve Deffenbacher, 1986). Bu nedenle mükemmeliyetçiliğin öfke duygusuna sebep olabileceği düşünülmüştür.Bu araştırmanın amacı, üniversite öğrencilerinin mükemmeliyetçilikleri ile öfkeleri arasındaki ilişkiyi incelemektir. Araştırma, genel tarama modeline dayalı bir çalışmadır. Araştırmanın çalışma evrenini, Selçuk Üniversitesi'ne bağlı Eğitim, Mesleki Eğitim, Diş Hekimliği, Fen ve Güzel Sanatlar Fakültesi'nin farklı bölümlerinden tesadüfî küme örnekleme yöntemi ile seçilmiş eğitimlerine devam etmekte olan 507 kız, 218 erkek toplam 725 öğrenci oluşturmaktadır.Araştırmada öfke; Balkaya ve Şahin (2003) tarafından geliştirilen ?Çok Boyutlu Öfke Ölçeği? ile ölçülmüştür. Mükemmeliyetçilik ise Hewitt ve Flett (1991) tarafından geliştirilen ve Oral (1999) tarafından Türkçeye uyarlanan ?Çok Boyutlu Mükemmeliyetçilik Ölçeği? ile ölçülmüştür. Mükemmeliyetçilik ve öfke puan ortalamaları cinsiyet değişkenine göre grupların ortalamaları arasındaki farkın önem kontrolü t testi ile yapılmıştır. Mükemmeliyetçilik ve öfke puanları arasındaki ilişkinin analizi Pearson Momentler Çarpımı Korelâsyon Katsayısı tekniği ile yapılmıştır. Yaş, sınıf düzeyi, devam edilen bölüm, sosyo-ekonomik düzey, üniversite giriş puanı, genel not ortalaması, algılanan anne-baba tutumu değişkenlerinin mükemmeliyetçilik ve öfke puanlarına göre farklılaşıp farklılaşmadığı ise tek faktörlü varyans analizi(ANOVA) ile test edilmiştir, ileri analiz olarak Scheffe Testi kullanılmıştır.Araştırmadan elde edilen bulgular aşağıda özetlenmiştir:Araştırmadan elde edilen bulgulara göre, üniversite öğrencilerinin genel mükemmeliyetçilik puanları, 7 düzey üzerinden değerlendirildiğinde 5. düzeyde bulunmuştur ve buna dayalı olarak üniversite öğrencilerinin mükemmeliyetçilik düzeylerinin ortanın üzerinde yüksek olduğu görülmektedir. Cinsiyet değişkenine göre; toplum tarafından dayatılan mükemmeliyetçilik alt boyutunda erkek öğrencilerin mükemmeliyetçilikleri kız öğrencilerden anlamlı düzeyde yüksek bulunurken, yaş değişkenine göre bakıldığında; diğerlerine yönelik mükemmeliyetçilik alt boyutunda 18?20 yaş grubu öğrencilerin mükemmeliyetçiliğinin en yüksek düzeyde olduğu saptanmıştır. Sınıf düzeyi değişkenine göre ise; kendine yönelik mükemmeliyetçilik puanı en yüksek ikinci sınıflarınken, diğerlerine yönelik mükemmeliyetçilik ve toplum tarafından dayatılan mükemmeliyetçilik puanı en yüksek birinci sınıflarındır. Sosyo-ekonomik düzey değişkenine göre; mükemmeliyetçilik puanlarında anlamlı bir farka rastlanmış, kendine yönelik mükemmeliyetçilik ve diğerlerine yönelik mükemmeliyetçilik alt boyutlarında sosyo-ekonomik düzey yükseldikçe mükemmeliyetçilik puanları da yükselmiş, toplum tarafından dayatılan mükemmeliyetçilik alt boyutunda ise sosyo-ekonomik düzey yükseldikçe mükemmeliyetçilik puanları düşmüştür. Üniversite giriş puanı değişkenine göre; öğrencilerin tüm mükemmeliyetçilik alt boyutlarında anlamlı bir farka rastlanmıştır. Toplum tarafından dayatılan mükemmeliyetçilik alt boyutunda üniversite giriş puanı yükseldikçe öğrencilerin mükemmeliyetçiliklerinde bir düşüş gözlenmiştir. Genel not ortalaması değişkenine göre, diğerlerine yönelik mükemmeliyetçilik alt boyutu hariç diğer alt boyutlarda anlamlı bir farka rastlanırken, sosyal boyutlu mükemmeliyetçilik alt boyutunda genel not ortalaması yükseldikçe mükemmeliyetçilik puanlarında düşüş görülmüştür. Devam edilen bölüm değişkenine göre, üniversite öğrencilerinin mükemmeliyetçilik puanlarında anlamlı bir farka rastlanmıştır ve kendine yönelik mükemmeliyetçilik ve toplum tarafından dayatılan mükemmeliyetçilik alt boyutunda en yüksek mükemmeliyetçiliğe resim öğretmenliği bölümü sahiptir. Algılanan anne-baba tutumu değişkeninde yalnızca toplum tarafından dayatılan mükemmeliyetçilik alt boyutunda anlamlı bir farka rastlanmıştır ve mükemmeliyetçi anne-baba algısına sahip öğrencilerin mükemmeliyetçilikleri en yüksek düzeyde bulunmuştur.Üniversite öğrencilerinin öfke düzeyleri ise, 5 düzey üzerinden değerlendirildiğinde 3. düzeyde bulunmuştur ve buna dayalı olarak üniversite öğrencilerinin öfkelerinin orta düzeyde olduğu görülmektedir. Cinsiyet değişkenine göre öfke puanları arasında anlamlı bir farka rastlanırken, ciddiye alınmama alt boyutunda kızların öfkeleri erkeklerden daha yüksek, umursamaz tepkiler alt boyutunda erkeklerin öfkeleri kızlardan daha yüksek bulunmuştur. Yaş değişkenine göre üniversite öğrencilerinin öfke puanları arasında anlamlı bir farka rastlanırken, öfke belirtileri, ciddiye alınmama, intikam tepkileri, içedönük tepkiler alt boyutlarında en yüksek öfke düzeyine 18?20 yaş grubu üniversite öğrencilerinin sahip olduğu ve yaşları yükseldikçe öğrencilerin öfke puanlarının düştüğü görülmektedir. Sınıf değişkeni açısından üniversite öğrencilerinin öfke puanlarında bir farklılaşma görülürken, bu farklılık pasif-agresif tepkiler alt boyutu hariç bütün alt boyutlarda gözlenmektedir. Öfke toplam puanlarına bakıldığında öğrencilerin sınıf seviyesi yükseldikçe öfke puanlarında bir düşüş görülmüştür. Sosyo-ekonomik düzey değişkenine göre üniversite öğrencilerinin öfke puanlarında bir farklılaşmaya rastlanmazken, üniversite giriş puanı değişkenine göre haksızlığa uğrama ve umursamaz tepkiler alt boyutlarında bir farka rastlanmıştır ve umursamaz tepkiler alt boyutunda üniversite giriş puanları yükseldikçe üniversite öğrencilerinin öfke puanları düşmüştür. Genel not ortalaması değişkenine göre ise, eleştirilme, haksızlığa uğrama, intikam tepkileri, umursamaz tepkiler alt boyutlarında anlamlı bir farka rastlanmıştır ve genel not ortalamaları yükseldikçe öğrencilerin öfke puanları düşmektedir. Devam edilen bölüm değişkeninde öfke belirtileri, eleştirilme, intikam tepkileri, umursamaz tepkiler alt boyutlarında anlamlı bir farka rastlanmıştır. Öfke toplam puanları en yüksek olan iç mimarlık iken, en düşük okulöncesi öğretmenliği bölümü öğrencileridir, anne-baba tutumu değişkeninde ise öfke belirtileri, haksızlığa uğrama, intikam tepkileri alt boyutlarında anlamlı bir farka rastlanmıştır. Öfke toplam puanları açısından bakıldığında mükemmeliyetçi anne-baba tutumuna sahip öğrencilerin öfke puanlarının en yüksek olduğu bulunmuştur.Üniversite öğrencilerinin mükemmeliyetçilik puanları ile öfke puanları arasında pozitif yönde ve anlamlı bir ilişki olduğu görülmektedir.Anahtar Sözcükler: Mükemmeliyetçilik, öfke, üniversite öğrencileri.

Like other feeling, anger is a human feeling as well. Contrary to others, reasons of anger and responses made differentiate. Anger is defined as a feeling ranging from simple nervousness to state of excessive irateness which erases as a result of graded, real or hypothetical obstruction and threat (Spielberger vd., 1991). Perfectionism is defined as the state of not being able to happy which anything which is not sufficiently perfect and which has not high standard (Strip ve Hirsch, 2000). A sort of thought of personal perfectionism, wish of self recognition, being eye attributed by others and the personal value in view of others can be seen in the basis of anger. Connected to these thoughts, a person?s need of doing the best cause?s anger because of the feeling of obstruction. So it has been thought that perfectionism can cause to anger.The aim of the study is to examine the relationship between perfectionism and anger in university students? sample. The study is a survey model. The working scope of study is Faculty of Education, Faculty of Vocational Education, Faculty of Dentistry, Faculty of Fine Arts and Faculty of Science. The sample of study was chosen from mentioned faculties by random sampling method. Study sample was composed of 725 (507 female, 218 male) students.The data that is used to determine the individual qualities in the study are Multidimensional Perfectionism Scale (Oral, 1999), Multidimensional Anger Scale (Balkaya ve Şahin, 2003) and `Individual Information Inventory? which is prepared by the researcher. While analyzing the data, t test, Variance Analysis (ANOVA) and hierarchical regression analysis were used as statistical techniques. The differentiation of perfectionism and anger of students regarding their gender was analyzed with t test. Differentiation of perfectionism and anger of students are tested with F test (ANOVA) in relation with their perceived socio-economical level, class level, age, department, general mark average, university entrance score and parental attitudes. For further analyses Scheffe test was used. Whether perfectionism predicts anger or not, hierarchical regression analyze was used and meaningfulness level was taken as .05. Statistical analyses were carried out with SPSS.13 program in a computerized environment.The findings were summarized as follows;The general perfectionism level of the university students has been found high over the average evaluating so for as 7 levels, perfectionism level of the university students is 5. levels. According to gender; regarding social dimensional perfectionism male students? perfectionism level is found expressively higher than those of females. In other sub-dimensions, no remarkable differences were found. When the age is concerned as for the sub-dimension other-oriented perfectionism, 18-20 aged students are found to have the highest perfectionism level. No remarkable differences have been found for other sub-dimensions. When their class level is concerned; second class students have the highest level of self-oriented perfectionism while the first class students having the highest level for both other-oriented perfectionism and socially prescribed perfectionism. According to socio-economic level; as for self-oriented perfectionism and other-oriented perfectionism sub-dimensions, while socio-economic level is increasing, perfectionism points are increasing as well but regarding socially prescribed perfectionism, as socio-economic level is increasing, perfectionism levels are getting lower. When examined according to university acceptance scores, a significant difference has been found for all perfectionism sub-dimensions of the student. As for socially prescribed perfectionism sub-dimension, a decrease is observed in student?s perfectionism while university acceptance points are increasing. According to general average grade, except for the other-oriented perfectionism for all sub-dimensions a significant difference has been found. As for socially prescribe perfectionism, while general average grade was increasing, perfectionism points were decreasing. According to branch divisions of the students, as for self-oriented perfectionism, art teacher students have the highest perfectionism level and following that interior decoration students take the second line and after that statistic students follow respectively. No significant difference has been found related to other-oriented perfectionism. Art teacher students have the highest level of socially prescribed perfectionism, and interior decoration students follow them. Regarding perceived parents? attitude, only in socially prescribed perfectionism a significant difference has been found and the students, whose parents have high level of perfectionism, have the highest level of perfectionism.The general anger level of the university students has been found average level. The anger of the students is at average level evaluating so for as 5 levels, the anger of the students is 3. level. According to gender, when the feeling of not being taken seriously sub-dimension considered, the anger of female students has been found higher than male students? and on the other hand concerning the unconcern behavior sub-dimension, anger of male students has been found higher than those of females. As for the sub-dimensions of anger symptom, unconcern behavior, revenge responses, introvert responses, 18-20 aged students have the highest anger level and the more their age is higher, the less their anger scores get. For all sub-dimensions there were no significant differences but anger scale?s passive agressive reactions sub-dimension. Considering the total anger points, it is seen that while students? class levels are getting higher their scores of anger are falling down. According to socio-economic level, however regarding anger scale no significant differences have been found. So for as university acceptance scores a significant difference has been found in both sub-dimensions of anger scale exposing to injustice behavior and unconcern reactions. For unconcern reaction sub-dimensions according to university acceptance points, students? anger points are lower. A significant difference has been found for being criticized, exposing to injustice behavior, revenge reactions and unconcern sub-dimensions of anger scale so for as general average grade. Having looked over all anger points, students? general grade average was increasing while anger points were going down. According to anger scale, significant difference has been found for anger symptoms in sub-dimensions of being criticized, revenge reactions and unconcern reactions. As interior decoration students have the highest anger total points, preschool teacher students on the other hand have the lowest. According to parents? attitude regarding anger scale sub-dimensions of anger symptoms, exposing to injustice behaviors and revenge reactions, a meaningful difference has been found. Considering the total anger points, it has been found that students, whose parents have perfectionist attitude, have the highest anger points.It has been observed that there is a positive and significant correlation between students? perfectionism and anger.Keywords: Perfectionism, anger, university students.