Orta ve yüksek risk grubu prostat kanseri radyoterapisinde üç boyutlu konformal radyoterapi, yoğunluk ayarlı radyoterapi ve volümetrik ark terapi tekniklerinin dozimetrik karşılaştırılması

Abstract

ORTA VE YÜKSEK RİSK GRUBU PROSTAT KANSERİRADYOTERAPİSİNDE ÜÇ BOYUTLU KONFORMAL RADYOTERAPİ, YOĞUNLUK AYARLI RADYOTERAPİ ve VOLÜMETRİK ARK TERAPİ TEKNİKLERİNİNDOZİMETRİK KARŞILAŞTIRILMASIAmaç: Bu çalışmada, orta ve yüksek risk grubu prostat kanseri definitif radyoterapi tedavisinde kullanılan 3BKRT, IMRT ve VMAT tekniklerini hedef hacimler ve OAR'ın aldıkları dozlar açısından DVH'larını kullanarak karşılaştırmak.Materyal ve Metot: Kliniğimizde tedavi almış orta ve yüksek risk grubu prostat kanseri tanılı 28 hastaya ait BT görüntüleri kullanılarak 3 farklı teknikle EBRT planlaması yapılmıştır. 3BKRT planlamalarında 18 MV, IMRT ve VMAT planlamalarında yüksek enerjilerde oluşabilecek nötron oluşumlarından kaçınmak için 6 MV foton enerjisi kullanılmıştır. Doz şeması orta risk grubunda 2 Gy fraksiyon ile 76 Gy, yüksek risk grubunda ise 78 Gy planlanmıştır. CTV olarak orta risk grubunda prostat ve proksimal seminal vezikül, yüksek risk grubunda ise prostat, seminal vezikül ve rejyonel lenf nodları kontürlenmiştir. OAR olarak ise mesane, rektum, femur başları, ince bağırsaklar ve bulbus penis belirlenmiştir. Hedef hacimler D5, D95, Dmin(Gy), Dmax(Gy), CN ve HI değerlerini, OAR ise seçilmiş referans dozların aldığı yüzdelik hacim değerlerini kullanarak karşılaştırılmıştır.Bulgular: Tüm tekniklerde PTV referans izodoz ile yeterince sarılmıştır. Hedef hacim bakımından üç teknik karşılaştırıldığında Dort(Gy) açısından en yüksek doz VMAT tekniğinde sağlanmıştır. Dmin(Gy) açısından en düşük dozlar IMRT tekniğinde görülmüştür. Konformalitesi ve homojenitesi en yüksek planlamalar IMRT tekniğinde, elde edilmiştir. Orta ve yüksek risk gurubu karşılaştırıldığında ise OAR dozları yüksek risk grubunda hedef hacme uygulanan doz farklılığından dolayı daha yüksek bulunmuştur. Üç teknik arasında OAR dozları bakımından en yüksek 3BKRT tekniğinde görülmüştür. VMAT ve IMRT teknikleri istatiksel ikili analizlerle karşılaştırıldıklarında ise OAR dozlarında benzer sonuçlar elde edilmiştir (p> 0,016).Sonuç: Konvansiyonel tedavilerden sonra uygulanmaya başlanan 3BKRT, IMRT ve VMAT gibi yeni teknolojiye ait teknikler son yıllarda sıkça karşılaştırılmıştır. Hedef hacim açısından 3BKRT tekniğine göre yoğunluk ve hacimsel ayarlı tekniklerle daha konformal ve homojen planlamalar oluşturmak mümkündür. Ayrıca bu tekniklerin asıl üstünlüklerinin OAR dozları açısından olduğu net bir şekilde görülmüştür. Prostat gibi etrafındaki normal dokularla bu kadar yakın yerleşime sahip doku tümörlerinde IMRT, VMAT gibi yeni tekniklerin tercih edilmesi önerilmektedir.Anahtar kelimeler: Prostat kanseri, Orta ve yüksek risk grubu, 3BKRT, IMRT, VMAT.

SUMMARYDOSİMETRİC COMPARİSON WITH 3DCRT, IMRT and VMAT TECHNIQUE IN INTERMEDIATE and HIGH RISK PROSTATE CANCER IRRADIATIONPurpose: To compare 3DCRT, IMRT and VMAT with respect to confomality of target coverage and doses received by adjacent critical structures using DVH in intermediate and high risk prostate cancer definitive irradiationMaterials and methods: On computed tomography views of twenty eight patients with diagnosed with intermediate and high risk prostate cancer were scheduled using three different treatments planning systems, IMRT, 3DCRT, and VMAT. While 3DCRT was delivered with 18 MV photons, IMRT and VMAT were delivered with 6 MV photons in order to avoid higher neutron doses associated with high energies. A total dose of 76 Gy was defined in intermediate risk group and 78 Gy was defined in high risk group. Prostate gland, seminal vesicles and regional lymph nodes were delinetaed as the CTV in high risk group. Meanwhile in intermediate risk group prostate gland and proximal seminal vesicles was delineated as the CTV. On the other hand bladder, rectum, small bowels, femoral aheads and penil bulb were contoured as OAR. The target covarage was evaluated in the PTV with the following parameters: D5, D95, Dmax(Gy), CN and HI and each normal tissue were evaluated using percentege volumes of reference doses which were previously defined by RTOG and Quantec criterias.Results: All modalities evaluated provide adequate coverage of the PTV. VMAT technical was found suprema radiation therapy procedure according to Dort(Gy) value. The lowest values of Dmin(Gy) were determined in IMRT procedure. While CN and HI were highest in IMRT procedure, Doses at OAR were higher in high risk group because of the higher treatment doses compared with intermediate risk group. Highest doses at OAR were found in 3DCRT procedure. And also similar results doses at OAR were obtained according to binary statistical analysis between VMAT and IMRT procedures (p> 0,016).Conclusion: Comparison of new technologies like 3DCRT, IMRT and VMAT procedures with conventional techniques increases during the recent years. According to covarege of target volumes there is possible more conformal and homogen plans with these techniques, IMRT and VMAT. Superiority of plans originates from doses at OAR mostly.We should prefer IMRT, VMAT techniques when we treat tumors at organs are close to normal tissues like prostate .Key words: Prostate cancer, Intermediate and high risk grubu, 3BCRT, IMRT, VMAT.