Kronik böbrek hastalığının etiyolojilerine göre HLA doku tiplerinin araştırılması

Abstract

Kronik Böbrek Hastalığı (KBH) farklı etiyolojik nedenlere bağlı olarak gelişen kronik, progressif ve geri dönüşümsüz nefron kaybı ile karakterize nefrolojik bir sendrom olarak bilinmektedir.Çalışmamız KBH'li hastaların etiyolojik dağılımı ve sıklığını belirleyerek hastalarının HLA allel dağılımını araştırmak amacıyla yapılmıştır. Bu amaçla çalışmamıza Karadeniz Teknik Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Bilim Dalı Organ Nakli Polikiliğinde KBH tanısı almış 237 hasta ve 550 sağlıklı kontrol bireyi dahil edilmiştir. Hastaların periferal kan örneklerinden elde edilen DNA'ların PCR-SSO (Polimeraz zincir reaksiyonu-Diziye özgü oligonükleotid) Luminex yöntemi kullanılarak HLA-A, B, DRB1 tiplendirmesi yapılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre bölgemizde KBH'li hastalarda en sık görülen nedenler hipertansiyon, glomerülonefritler, obstrüktif nefropati, diyabetik nefropati ve polikistik böbrek hastalığı (PKBH) olarak sıralanmıştır. KBH'li hastalarda en sık HLA-A*02, B*35 ve DRB1*11 allelleri gözlenmiş ve HLA-A*26 (p=0.018) ve HLA-B*08 (p=0.044) alleli hastalıkla pozitif ilişkili, HLA-B*37 (p=0.048) alleli ise hastalıkla negatif ilişkili olarak bulunmuştur. Glomerülonefritli hastalarda HLA-B*08 (p=0.012) ve HLA-DRB1*04 (p=0.024) allelleri, diyabetik nefropatili hastalarda HLA-A*25 (p=0.009), A*69 (p=0.009), B*08 (p=0.006) ve DRB1*03 (p=0.003) allelleri, obstrüktif nefropatili hastalarda HLA-B*51 (p=0.042) ve B*55 (p=0.027) allelleri, PKBH'li hastalarda HLA-A*25(p=0.007), A*26 (p=0.006), A*30 (p=0.034) allelleri, diğer hastalarda HLA-A*26 (p=0.032) alleli hastalıkla pozitif ilişkili bulunmuştur. Sadece PKBH'li hastalarda HLA-DRB1*11 (p=0.033) alleli hastalıkla negatif ilişkili bulunmuştur. Çalışmamızın sonuçları literatüre önemli katkı sağlayacaktır.Anahtar Sözcükler: Allel dağılımı, MHC, PCR-SSO, Son dönem böbrek yetmezliği

Chronic Kidney Disease (CKD) is known as a chronic, progressive renal syndrome, characterized with irreversible loss of nephrons and is developed by various etiologic factors.This study was conducted to determine etiologies and their frequencies in patients with CKD, and to find out the HLA allele frequencies in the patients with known etiology. 237 CKD patients diagnosed in the Karadeniz Technical University, School of Medicine Department of Nephrology, Organ Transplantation Clinic were included in this study with 550 healthy control subjects. HLA-A, B and DR genotyping was performed by PCR-SSO (Polymerase Chain Reaction, Sequence Specific Oligonucleotide) Luminex method using genomic DNA samples obtained from peripheral blood samples. Our results showed that most frequent etiologic factors in patients with CKD in this region are hypertension, glomerulonephrit, obstructive nephropathy, diabetic nephropathy and polycystic kidney disease (PCKD), respectively. Most frequent alleles were HLA-A*02, B*35 ve DRB1*11 in patients with CKF. HLA-A*26 (p=0.018) and HLA-B*08 (p=0.044) alleles were found positively associated with the disease, while HLA-B*37 (p=0.048) allele was negatively associated in CKD patients. HLA-B*08 (p=0.05) and HLA-DRB1*04 (p=0.024) alleles in patients with glomerulonephritis, HLA-A*25 (p=0.009), A*69 (p=0.009), B*08 (p=0.006) and DRB1*03 (p=0.003) alleles in diabetic nephropathy patients, HLA-B*51 (p=0.042) and B*55 (p=0.027) alleles in patients with obstructive nephropathy, HLA-A*25 (p=0.007), A*26 (p=0.006), A*30 (p=0.034) alleles in patients with PCKD, HLA-A*26 (p=0.032) allele in the other CKD patients were found positively associated with the diease. Only in PCKD patients, HLA-DRB1*11 (p=0.033).allele was found negatively associated with the disease. Our study will contribute to literatüre.Key words: Allele distribution, PCR-SSO, MHC, End stage renal disease (ESRD)