Hurufat Defterlerine göre Ermenek

Abstract

Anadolu, tarihin ilk dönemlerinden itibaren yerleşime açık bir yerdir. Bu coğrafyanın hemen her tarafında tarihin farklı dönemlerine ait izlere rastlamak mümkündür. Türkler'in Anadolu'ya gelmesinden sonra da bölgenin yeni bir kimliğe kavuştuğu ve Türk-İslam kültürünün buraya hakim olduğu görülmektedir. Ancak Anadolu'da Türkler'in sosyal ve kültürel hayatı yeterince incelenmemiş ve genellikle genel siyasi tarih üzerinde durulmuştur. Son yıllarda ise şehir tarihçiliği de önem kazanmaya başlamış ve birçok şehrin tarihiyle ilgili çalışmalar yapılmıştır.Günümüzde Karaman'a bağlı tarihi bir ilçe olan Ermenek de bu doğrultuda çalışılmıştır. Yüksek lisans tezi olarak hazırlanan bu çalışma, Vakıflar Genel Müdürlüğü Arşivi'ndeki Hurufat Defterleri esas alınarak hazırlanmış, bunun yanı sıra Başbakanlık Osmanlı Arşivi'ndeki vakıf belgeleri taranarak, ilgili olanlardan yararlanılmış ve bölgeyle ilgili yapılan çalışmalar da dikkate alınmıştır. Buna göre Türkler tarafından vakıf kurumu olarak yaptırılan cami, mescit, tekke, zaviye gibi dini kurumlarla, mektep ve medrese gibi eğitim kurumları ve han, hamam ve türbe gibi sosyal kurumlar incelenmiş, bu kurumların yaptıranları, yapım tarihleri ve burada görev yapanları belirtilmiştir. Böylece Hurufat Defterleri esas alındığından, Ermenek'in XVII ve XIX. yüzyıllar arasındaki tarihine ışık tutulmaya çalışılmıştır.

Anatolia is a place which is open for settlement since the early days of history. It is possible to find the traces of different periods of history in almost every side of this region. After Turkish people settle down in Anatolia , it is seen that a new and different period begin and Turkish ?Islamic culture is dominant at that area. But Turkish cultural and social life in Anatolia is not examined sufficiantly and often the focus is on the general political history. In recent years, historiography of the city has started to gain importance and studies have been done on the history of many cities.Today it is studied in this direction in Ermenek , Karaman. This study which was prepared as a master?s thesis is based on `Hurufat Defterleri? in the archieves of General Directorate of Foundations. In addition, fundation documents in Prime Ministry Ottoman Archives were scanned and the ones were related to Ermenek were utilized and this documents are taken into account in the studies which are related to the region. According to this , religious institutions such as mosque, small mosque, lodge, small dervish lodge and educational institutions such as school and madrasah and social institutions like , inns, baths, tombs were built by Turks as a trust institution were examined and the people who make them built , date of constraction , and those employed here were indicated in this study. Thus based on the `Hurufat Defterleri? , it is tried to shed light on the history of Ermenek between XVII and XIX century