Kulak eğitimi derslerinde makamsal Türk müziği dizilerinden yararlanmaya yönelik bir model önerisi ve öğrenci başarısına etkisi

Abstract

Bu araştırma, Türk makam müziği dizilerinden yararlanılarak kulak eğitimi ve solfej derslerine yönelik bir öğretim modeli oluşturulması ve bu modelin öğrenci başarısına etkisini tespit etmek amacıyla yapılmıştır. Araştırmada kulak eğitiminin ?yerelden evrene? ilkesinden hareketle ülkemiz koşullarına göre yeniden ele alınması ve bilimsel temellere dayandırılarak, sistematik bir bütün içerisinde öğretim stratejileri geliştirilmesi amaçlanmıştır.Araştırmada nitel ve nicel araştırma modelleri birlikte uygulanmıştır. Diğer bir deyişle araştırmada genel tarama modeline dayalı betimsel yöntem, deneme modeline dayalı deneysel yöntem kullanılmıştır. Araştırmada kulak eğitimi ve solfej derslerinde kullanılan kaynak, program, materyaller ve öğretim stratejileri ders sorumluları ile yapılan planlı görüşmeler sonucunda belirlenmiş ve sayısal verilere dayandırılmıştır. Dolayısıyla yapılmış olan bu görüşmeler ve sonucunda ortaya konan model önerisi, araştırmanın iki temel çerçevesini oluşturmaktadır.Araştırmanın veri analiz metodu, nitel araştırma kapsamında betimsel analizdir. Ancak öğrenci başarılarına ilişkin sayısal ifadelere de yer verildiğinden dolayı, nicel araştırma özelliği de taşımaktadır. Araştırmanın verileri uzman görüşleri, öğrencilerin işitsel gelişim sürecini gösteren gözlemci raporları, ders kayıtları ve panel grubu görüşlerinden elde edilmiştir.Araştırmanın çalışma grupları, kulak eğitimi alanında en az 10 yıllık tecrübe sahibi uzman öğretim elemanları, Erciyes Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Müzik Bölümündeki en az 10 yıllık mesleki tecrübe sahibi öğretim elemanlarından oluşan panel grubu ve gözlemci grubu, Erciyes Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Müzik Bölümü 2009?2010 eğitim-öğretim yılı 1. sınıf güz dönemi kulak eğitimi ve solfej dersi öğrencileridir.Araştırma Erciyes Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Müzik Bölümünde 2009?2010 öğretim yılı güz dönemi 1. sınıf kulak eğitimi ve solfej dersi öğrencileri üzerinde 14 haftalık bir sürede gerçekleştirilmiş, sonrasında tespit edilen tüm sorunların çözümüne yönelik öneriler sunulmuştur. Araştırmada kulak eğitimine yönelik öğretim stratejileri belirlemek amacıyla kulak eğitimi ve solfej derslerinde en az 10 yıllık tecrübe sahibi 11 öğretim elemanı ile yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır. Görüşmelerde açık uçlu sorular sorularak görüşülen kişinin kişisel görüş ve yorumlarına da yer verilmiştir. Görüşmelerin tamamı, görüşülen öğretim elemanının izni ile kamera ile kaydedilmiştir. Yapılan görüşmelerin betimsel analizi yapılmış, bu görüşmeler doğrultusunda oluşturulan başlangıç düzeyine yönelik 14 haftalık model, 2009-2010 güz eğitim-öğretim yarıyılının başından itibaren 1. sınıf düzeyinde uygulanmaya başlanmıştır. Modelin uygulanma aşaması 2009-2010 güz yarıyılının sonunda sona ermiştir. Öğrencilerin gelişim düzeyini belirlemek amacıyla dönemin başında ön test uygulanmış, 14 haftalık model önerisinin uygulanmasının sona ermesiyle dönem sonunda son test uygulanarak öğrencilerin gelişim düzeyleri performans değerlendirme formu ile ölçülmüştür. Modelin uygulama aşamasında 4 haftada bir olmak üzere toplanan panel grubu ile modelin uygulama aşamaları, öğretim yöntemleri, öğrencilerin ihtiyaçları ve çözüm önerileri konularında görüşler alınmış, bu görüşler doğrultusunda uygulanan modelin daha nitelikli ve öğrencilerin ihtiyaçlarına uygun bir duruma getirilmesi amaçlanmıştır. Ön test-son test sonuçları arasındaki farkın anlamlılığını test etmek için Wilcoxon İşaretli Sıralar Testi yapılmıştır.Toplanan veriler doğrultusunda elde edilen sonuçlar tablolaştırılarak yorumlanmış, sonuç ve öneriler bölümünde sunulmuştur. Araştırmanın sonucunda kulak eğitimi ve solfej derslerinde 14 hafta boyunca yapılan makamsal uygulamalar sonrasında öğrencilerin deşifre solfej, tartım, dikte ve armonik aralık kriterlerine bağlı olarak işitme düzeylerinde anlamlı bir farklılık ortaya çıktığı tespit edilmiştir.

The aim of this research is to create a teaching model for the courses of music ear training and solfeggio in higher education institutions, using the sequences of Turkish modal music and to determine the effects of this model to the students? achievements. The research aimed the total and systematic development of teaching strategies of ear training courses, reconsidered according to the conditions of the country and based at the principle of ?from local to the global?.In this research qualitative and quantitative research models were used. In other words, the general screening model was based on descriptive study method and the trial model was based on the experimental method. Ear training and solfeggio lessons resources, used in the research, were based on results of interviews with ear training courses teachers and data of the course materials. Thus, the interviews and data became two bases of this research.Research groups were consisting of the group of expert instructors, who has at least 10 years of experience in the field of ear training, the panel group of faculty members of Erciyes University?s Faculty of Fine Arts Music Department, who has at least 10 years of professional experience and the ear training and solfeggio class students of fall semester of 1. course of 2009-2010 year of music department of fine arts faculty of Erciyes University.The research was made at the students of the class of the ear training and solfeggio, during the 14-weeks course of the fall semester of 2009?2010 year in the Music Department of Fine Arts Faculty of Erciyes University and following suggestions for solving all the identified problems. During the research, in the aim to determine the teaching strategies, the interviews with the 11 faculty members, who has at least 10 years experience in courses of ear training and solfeggio were done. During the interviews, the interviewed person?s comments and personal opinions were also exemplified. All of the interviews were recorded with the camera, with the permission of the interviewed instructors. The content analysis of the interviews was made and according to them, the 14-weeks course model was implemented during the class of the fall semester of 2009-2010 year. The phase of model?s implementation has ended at the end of the fall semester of the 2009-2010 year. At the beginning of this period, in the order to determine the level of the students, a pre-test was applied and after the end of period of the implementation of the 14 weeks model, the students development level is also was measured by the performance evaluation scale. During the implementation phase of the model, the panel group, gathered once 4 weeks with the aim to determine the stages of application of the model, teaching methods, the problems of students and their solutions; according to that opinions was intended to make the model more appropriate to the situation. The test of Wilcoxon signed sequences was made to determine the difference between the significances of the results of the pre-test and the post-test.In accordance to the collected data, the obtained results were tabulated and presented in the section of conclusions and recommendations. As a result of the research which was done during the 14 weeks of classes, there was found the big difference at students in criteria of solfeggio, dictation, harmonic range, rhythm.