Scrophularia kotschyana benth. üzerinde farmakognozik çalışmalar

Abstract

Scrophularia cinsi (Scrophulariaceae), Türkiye'de 23'ü endemik, 67 türle temsil edilmektedir. Scrophularia türleri halk arasında cilt hastalıklarında, konstipasyonda ve farenjit, larenjit gibi enflamasyonun eşlik ettiği bakteriyal-viral enfeksiyonlarda kullanılmaktadır. Son yıllarda yapılan çalışmalarda bazı Scrophularia türlerinden antienflamatuvar etkili feniletanoit glikozitleri, iridoit glikozitleri ve saponin yapısında bileşikler izole edilmiştir. Bu çalışmada; üzerinde daha önce yapılmış herhangi bir çalışma bulunmayan Scrophularia kotschyana Benth. seçilmiştir. Bitkinin toprak üstü kısımları sulu metanol ile ekstre edilerek elde edilen ham metanol ekstresi sırasıyla hekzan, kloroform, etil asetat, n-butanol ve su ile sıvı-sıvı fraksiyonlamaya tabi tutulmuştur. S. kotschyana bitkisindeki bileşiklerin izolasyonu için n-butanol fraksiyonu ile çalışılmıştır. n-Butanol fraksiyonu üzerinde çeşitli kromatografik yöntemlerle (açık kolon kromatografisi,alçak basınçlı sıvı kromatografisi ve orta basınçlı sıvı kromatografisi) saflaştırma yapılmıştır. S. kotschyana bitkisinin metanol ekstresinin n-butanol fraksiyonundan iridoit yapısında karışım halinde iki yeni bileşik (8-O-Asetilharpajit cis ve trans-p-kumarik asit ester), ikisi karışım halinde üç steroit yapılı bileşik (stigmasterol, β-sitosterol, β-sitosterol 3-O-glukopiranozit), dört flavonoit glikoziti (apigenin 7-O-β-D-glukopiranozit, apigenin 7-O-rutinozit, luteolin 7-O-β-D-glukopiranozit, luteolin 7-O-rutinozit) izole edilmiştir. İzole edilen doğal bileşiklerin yapıları spektroskopik teknikler (1H-NMR, 13C-NMR, 2D-NMR, MS) yardımıyla aydınlatılmıştır.

Scrophularia L. genus (Scrophulariaceae) is represented by 67 species in Turkey including 23 endemics. Some Scrophularia species were used in folk medicine for the treatment of many skin diseases, constipation, neuritis, bacterial-viral infections with inflammation such as pharyngitis or laryngitis and also hyperthermia. In recent studies, phenylethanoid glycosides, iridoid glycosides and saponins were isolated from Scrophularia species with antiinflammatory activity. In this work, S. kotschyana of which any literature search revealed, was selected for the phytochemical study. Above the aerial parts of the plant was extracted with aqueous methanol, and then crude methanolic extract was fractionated with hexane, chloroform, ethyl acetate and n-butanol, respectively. Isolation of compounds from S. kotschyana studied within the n-butanol fraction which was subjected to various chromatographic techniques (open column chromatography, low vacuum liquid chromatography, and medium pressure liquid chromatography) for the isolation. A mixture of two new iridoit type compounds (8-O-Acetylharpagide cis and trans-p-coumaric acid ester), three steroid type compounds of which are mixture (stigmasterol, β-sitosterol, β-sitosterol 3-O-glucopyranoside), and four flavonoid glycoside (apigenin 7-O-β-D-glucopyranoside, apigenin 7-O-rutinoside, luteolin-7-O-β-D glucopyranoside, luteolin 7-O-rutinoside) were obtained from n-butanol fraction of methanol extract from S. kotschyana. The structure of isolated natural compounds were identified by spectroscopic methods using 1H-NMR, 13C-NMR, 2D-NMR, and MS data.