Ön ergenlerde akran zorbalığının bağlanma stilleri ve sosyal duygusal öğrenme becerisi açısından incelenmesi

Abstract

Bu araştırmada ön ergenlik döneminde akran zorbalığı, bağlanma stilleri ve sosyal duygusal öğrenme becerisi arasındaki ilişki incelenmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu 2018-2019 eğitim-öğretim yılında Kahramanmaraş ilinde yaşayan, eğitim-öğretimine devam eden ön ergenlik döneminde bulunan 11-14 yaş grubu 613 ortaokul öğrencisi oluşturmaktadır. Katılımcıların kişisel bilgilerini belirlemek için ''Kişisel Bilgi Formu'', bağlanma stillerini belirlemek amacıyla ''Yakın İlişkilerde Yaşantılar Envanteri-II'', akran zorbalığını belirlemek için ''Zorbalık Eğilim Ölçeği'' ve sosyal duygusal öğrenme becerilerini belirlemek için ise ''Sosyal Duygusal Öğrenme Becerisi Ölçeği'' kullanılmıştır. Verilerin analizi için, değişkenler arasındaki ilişkiyi ortaya koymak amacıyla Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Katsayısı tekniği kullanılmıştır. Ayrıca bağlanma, sosyal duygusal öğrenmenin akran zorbalığı üzerindeki yordayıcı etkisini belirlemek amacıyla da hiyerarşik regresyon analizi tekniği kullanılmıştır. Korelasyon analizi sonucunda; bağlanmanın alt boyutlarından olan kaygı ile sosyal duygusal öğrenme becerileri alt boyutlarından iletişim, problem çözme ve kendilik değerini artıran beceriler alt boyutları arasında negatif, düşük ve anlamlı düzeyde bir ilişki ortaya çıkmıştır. Bağlanmanın alt boyutlarından olan kaygı ile sosyal duygusal öğrenme becerileri alt boyutlarından stres ile baş etme becerisi alt boyutu arasında anlamlı düzeyde bir ilişkiye rastlanmamıştır. Bağlanmanın alt boyutu olan kaygı ile zorbalığın alt boyutlarından rahatsız olmama alt boyutu arasında anlamlı düzeyde bir ilişkiye rastlanmamıştır.Bağlanmanın alt boyutlarından olan kaygı ile zorbalığın alt boyutlarından olumsuz yansıtma, başkalarını üzmek ve güç kullanma alt boyutları arasında pozitif, anlamlı ve orta düzeyde bir ilişki olduğu, duygusal paylaşım eksikliği ve haklı görme alt boyutları arasında pozitif, anlamlı ve düşük düzeyde bir ilişki olduğu belirlenmiştir. Bağlanmanın diğer bir alt boyutu olan kaçınma ile sosyal duygusal öğrenme becerileri alt boyutlarından problem çözme ve kendilik değerini artıran beceriler alt boyutları arasında negatif, anlamlı ve orta düzeyde bir ilişki olduğu, stres ile baş etme ve iletişim becerileri alt boyutu arasında negatif, anlamlı ve düşük düzeyde bir ilişki olduğuna rastlanmıştır. Bağlanmanın alt boyutu olan kaçınma ile zorbalığın alt boyutu olan rahatsız olmama, haklı görme ve olumsuz yansıtma alt boyutu arasında pozitif, anlamlı ve düşük düzeyde bir ilişki olduğu, duygusal paylaşım eksikliği, başkalarını üzmek ve güç kullanma, alt boyutları arasında pozitif, anlamlı ve orta düzeyde bir ilişki olduğu gözlenmiştir. Hiyerarşik regresyon analizi sonucunda demografik değişkenlerinin modele anlamlı bir katkısı olduğu gözlenmiştir. Demografik değişkenler yaş ve cinsiyet, bağlanma ve sosyal duygusal öğrenme becerileri akran zorbalığının alt boyutlarından olan duyguları paylaşma eksikliği, güç kullanma, olumsuz yansıtma ve başkalarını üzmenin önemli yordayıcıları olarak bulunmuştur. Akran zorbalığının alt boyutları arasında olan haklı görmeyle demografik değişkenler yaş ve cinsiyetin modele anlamlı bir katkısı olmadığı bağlanmanın ve sosyal duygusal öğrenmenin haklı görme boyutunun önemli yordayıcıları olduğu belirlenmiştir. Akran zorbalığının alt boyutu olan rahatsız olmama demografik değişkenler yaş ve cinsiyetin ve bağlanmanın rahatsız olmamanın önemli yordayıcıları olduğu ve sosyal duygusal öğrenmenin modele anlamlı katkısı olmadığı belirlenmiştir. Elde edilen sonuçlar, sonuçlar dâhilinde tartışma ve öneriler kısmında yer verilmiştir.Anahtar Kelimeler: Bağlanma, akran zorbalığı, sosyal duygusal öğrenme, sosyal duygusal öğrenme becerisi

In this research, relationship among peer bullying in pre-adolescent attachment styles and social emotional learning skill is studied. Target group of the research consist of 613 secondary school 11-14-year-old students pre-adolescents, living and going on their education and in Kahramanmaraş in 2018-2019 education years. `Personal Information Form` for specifying participants' personal information, `Experiences in Close Relationships Inventory-II` for specifying attachment styles, `Bullying Tendency Scale` for specifying peer bullying and `Social Emotional Learning Skills Scale` for specifying social emotional learning skills are used. In order to show relationship between variables, Pearson Moment Product Correlation Coefficient Technique is used for analyses of data.In addition, Hierarchical Regression Analyse Technique is used to specify predictor effect of attachment and social emotional learning on peer bullying. In the results of the correlation analyse; a negative relationship in low and meaningful level came out between anxiety being sub-dimensions of attachment and communication, problem solving and increasing self-values skills being sub-dimensions of social emotional learning skills. A relationship in a meaningful level was not seen between anxiety being sub-dimensions of attachment and skill of overcoming the stress being sub-dimension of social emotional learning skills. Also, a relationship in a meaningful level is not seen between anxiety being sub-dimensions of attachment and not being disturbed of sub-dimension of bullying. There is a positive relationship in meaningful, medium level between anxiety being sub-dimensions of attachment and negative reflecting, upsetting, using force of sub-dimension of bullying. A positive relationship in meaningful, low level is seen between lack of emotional sharing and seeing someone in the right. Avoiding, other sub-dimension of attachment has a negative relationship in meaningful and medium level with, solving problem and skills of increasing self-value of sub-dimension of social emotional learning skills. Avoiding, other sub-dimension of attachment has a negative relationship in meaningful and low level with the sub-dimension of overcoming the stress and communication skills. A positive relationship in meaningful and low level is between avoiding of sub-dimension of attachment and not being disturbed of sub-dimension of bullying and negative reflecting, seeing someone in the right sub-dimension. There is a positive relationship in a meaningful, medium level between avoiding of sub-dimension of attachment and, upsetting, using force, lack of emotional sharing sub-dimensions. As a result of Hierarchical Regression Analyse, it is seen that demographic variables have a meaningful contribution to the model. Demographic variables; age and gender are found as important predictors of negative reflecting, upsetting, and using force, lack of emotional sharing being sub-dimension attachment, social emotional learning skills and peer bullying. Seeing someone in the right being among peer bullying sub-dimension and demographic variables; age and gender have no contribution to model. It has proved that attachment and social emotional learning are important predictors of seeing someone in right.It is seen that not being disturbed of sub-dimension of peer bullying and demographic variables; age and gender are important predictors of not being disturbed. It is specified that social emotional learning has no meaningful contribution to the model. Eventually, discussion and recommendations were given according to the findings of study.Key Words: Attachment, peer bullying, social emotional learning, social emotional learning