Karotis arter stenozunda stentleme işleminin erken ve geç dönem sonuçları

Abstract

Giriş ve Amaç: Karotis arter stenozu tüm inmelerin %10-20'sinin patofizyolojik kaynağı, karotis arterin oklüziv hastalığıdır. Karotis arter stenozunun tedavisinde uygulanılan karotis arter stent işlemi, karotis endarterektomiye kıyasla daha az invaziv bir işlem olması ve son zamanlarda da benzer güvenilirliklerin izlenmesi nedeniyle sık tercih edilmektedir.Bu çalışmada amacımız, karotis arter stent (KAS) işlemi uygulanılan hastaların kısa ve uzun dönem takiplerinde gelişen komplikasyonların analizini yapmaktır.Materyal ve Metot: Nisan 2007- Haziran 2018 tarihleri arasında, KAS işlemi uygulanılan, görüntülemelerinde (digital subtraction angiography, karotis dopler ultrasonografi, manyetik rezonans anjiografi ve bilgisayarlı tomografi anjiografi) %50'den fazla darlığı olan semptomatik ve asemptomatik 248 hastadan oluşmaktadır. KAS işlemi sonrası erken ve geç dönemdeki serebrovasküler hastalıklara (SVH) bağlı ölüm ve inmeler, SVH'a bağlı olmayan ölümler ve inme dışı komplikasyonlar ile birlikte takip görüntülemelerinde restenoz gelişen hastalar değerlendirildi.Bulgular: Yaşları 32-88 arasında değişen 57 kadın ve 191 erkek olmak üzere toplam 248 hastaya KAS işlemi uygulanmıştır. İlk 30 günde 248, 30 gün-6ay arası 239, 6 aydan sonra 235 hasta ortalama 31,8 ay (SD: ± 27,15) takip edilebilmiştir. İlk 30 gün, 30 gün-6 ay ve 6 aydan sonraki dönemde SVH'a bağlı ölüm/inme oranları sırasıyla %1,2/16, %0/1,7 ve %0,4/4,7'dir. Erken dönemde 75 yaş ve üzeri ile 75 yaş altındaki altındaki hastaların sırasıyla %25 ile %13'ünde inme izlenmiş olup, bu oran 75 yaş ve üzerindeki hastalarda daha yüksek olup anlamlıdır (p:,041). KAS işlemi uygulanan 2 hastada ipsilateral, 1 hastada kontralateral restenoz izlenmiştir.Sonuçlar: Çalışmamızda KAS sonrası erken dönemdeki inme sıklığı literatürle karşılaştırıldığında yüksek oranda izlenmiştir. Erken dönemde 75 yaş ve üzeri hastalar da 75 yaş altındaki hastalara göre yüksek oranda inme saptanmıştır. Geç dönem inme sıklığı açısından ise literatürdeki diğer çalışmalarla sonuçlar benzerdir. İşlem sonrası SVH'a bağlı ölümler ve takiplerdeki restenoz açısından, düşük oranlar elde edilemesi nedeniyle başarılı kabul edilebilir.Anahtar kelimeler: Serebrovasküler hastalık, inme, karotis arter stentleme

Introduction and Aim: Carotid artery stenosis is the pathophysiological source of 10-20% of all strokes via occlusive disease of the carotid artery. Carotid artery stent procedure is a less invasive method compared to carotid endarterectomy for treatment of carotid artery stenosis and is chosen frequently in recent times due to observation of similar reliability.Our aim in this study was to analyze complications developing in short- and long-term follow-up of patients with carotid artery stent (CAS) procedure performed.Material and Method: From April 2007 to June 2018, 248 patients underwent the CAS procedure with symptomatic and asymptomatic stenosis of more than 50% on imaging (digital subtraction angiography, carotid doppler ultrasound, magnetic rezonance angiography and computerized tomography angiography). In the early and late period after the CAS procedure, stroke, death linked to cerebrovascular disease (CVD), death not linked to CVD and non-stroke complications along with follow-up imaging of restenosis patients were assessed.Results: A total of 248 patients, 57 females and 191 males with ages from 32 to 88 years, had the CAS procedure performed. Follow-up durations were the first 30 days for 248, 30 days to 6 months for 239 and over 6 months for 235 patients, with mean 31.8 months (SD: ± 27.15). The death/stroke rates linked to CVD in the first 30 days, 30 days-6 months and after 6 months were 1,2/16%, 0/1,7%, and 0,4/4,7%, respectively. For patients over the age of 75 years and under the age of 75 years, stroke was observed in 25% and 13% of patients, respectively, with this rate higher and significant for patients over 75 years in early period (p: ,041). Restenosis was observed ipsilateral in 2 patients and contralateral in 1 patient with CAS procedure performed.Conclusions: In our study, higher rates of stroke incidence were observed in the early period after CAS compared to the literature. Higher rates of stroke were observed in patients over the age of 75 years compared to patients under 75 years in early period. In terms of late period stroke incidence, results were similar to other studies in the literature. The procedure was accepted as successful due to obtaining low rates in terms of deaths linked to CVD after the procedure and restenosis on follow-up.Keywords: Cerebrovascular disease, stroke, stenting in carotid artery stenosis