Açık kalp ameliyatı olan hastalarda kinezyofobi ve yorgunluk düzeylerinin değerlendirilmesi

Abstract

Araştırma, açık kalp ameliyatı olan hastaların kinezyofobi ve yorgunluk düzeylerini belirlemek amacıyla tanımlayıcı olarak gerçekleştirildi. Araştırma, Trabzon İl merkezinde bulunan Sağlık Bilimleri Üniversitesi Ahi Evren Göğüs Kalp ve Damar Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nin kalp ve damar cerrahisi servisinde yatmakta olan açık kalp ameliyatı geçirmiş 176 hasta ile gerçekleştirildi. Veriler `Kişisel Bilgi Formu`, `Tampa Kinezyofobi Ölçeği (TKÖ)` ve `Piper Yorgunluk Ölçeği (PYÖ)` kullanılarak toplandı. Verilerin değerlendirilmesinde; yüzdelik, ortalama, standart sapma, minimum ve maksimum değerler, Mann-Whitney U testi, Kruskal-Wallis Varyans Analizi ve Spearman Korelasyon Analizi kullanıldı. Açık kalp ameliyatı geçiren bireylerin yüksek düzeyde kinezyofobiye sahip olduğu ve orta düzeyde yorgunluk yaşadığı tespit edildi. Hastaların TKÖ toplam puan ortalamaları ile yaş, çalışma durumu, kronik hastalık varlığı ve ameliyat öncesi eğitim alma durumu arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulundu (p<0.05). Açık kalp ameliyatı geçiren bireylerin PYÖ toplam puan ve alt boyut puan ortalamaları ile cinsiyet, beden kitle indeksi, çalışma durumu, kronik hastalık varlığı ve ameliyat öncesi eğitim alma durumu arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık olduğu saptandı (p<0.05). Hastaların TKÖ puanlarının PYÖ'nün davranışsal, duygulanım, duysal alt maddeleri ve toplam puanı ile istatistiksel olarak anlamlı, pozitif yönde ve orta düzeyde korelasyona sahip olduğu ve PYÖ'nün bilişsel alt maddesi ile TKÖ puanı arasında ise istatistiksel olarak anlamlı, pozitif yönde ve zayıf düzeyde korelasyon olduğu bulundu. Açık kalp ameliyatı geçiren hastaların kinezyofobi ve yorgunluk düzeylerinin ameliyat öncesi ve sonrası dönemde hemşirelik bakım sürecine dahil edilmesi, hastaların iyileşmesine katkı sağlayacak fiziksel aktiviteleri gerçekleştirmesinde faydalı olabilir.

The study was descriptively conducted to determine the kinesophobia and fatigue levels of patients with open heart surgery. The study was conducted with 176 patients who had open heart surgery in the cardiovascular surgery clinic of Ahi Evren Thoracic and Cardiovascular Surgery Training and Research Hospital located in Trabzon province. The data were gathered using `Personel Information Form`, `Tampa Kinesiophobia Scale (TKS)` and `Piper Fatigue Scale (PFS)`. For the assessment of the data; percentage, average, standart deviation, minimum and maximum values, Mann-Whitney U Test, Kruskal Wallis Analysis of Variance and Spearman Correlation Analysis were used. It was determined that the patients with open heart surgery had high level kinesiophobia and moderate level fatigue. A statictically meaningful difference was found between mean TKS total scores of the patients and age, employment status, presence of chronic disease and preoperative training status (p<0.05). There was a statistically significant difference between the mean PFS total score and subscales scores of patients who had open heart surgery and gender, body mass index, employment status, presence of chronic disease and preoperative training status (p<0.05). There was a statistically significant, positive and moderately correlation between TKS scores of patients and the behavioral, affective, sensory subscales and total score of the PFS and significant, positive and weak correlation between the cognitive subscale of PFS. Including the kinesophobia and fatigue levels of the patients undergoing open heart surgery in the nursing care process before and after the surgery may be useful in performing physical activities that will contribute to the recovery.