İlişkisellik bağlamında yeni arayışlar

Abstract

Bu çalışma ana hatları ile, 1990 ve sonrası dönemde ilişkisel sanat bağlamında; izleyicinin uygulamaya dahil edildiği çağdaş sanat pratikleri ve projelerinin yaygın bir üretim modeli haline gelmesinin altında yatan oluşumları, sebepleri ve sorunları irdelemek/açımlamak üzerine yoğunlaşmaktadır. Çalışmanın birinci bölümünde deneyimleme, etkileşim ve katılım adı altında gerçekleştirilen `ilişkisellik' tanımlamaları için sıklıkla başvurulan dönem olarak 1960 sanat hareketleri ile Bourriaud tarafından, `ilişkisel sanat' adıyla tanımlanan 1990 ve sonrasındaki sanat oluşumları arasındaki etkileşimler, benzerlikler ve kavramlara açıklık getirilmiştir.İkinci bölümde izleyici, sanatçı ve yapıt arasındaki etkileşim, çalışmaları yapılandıran yaklaşımlar; uygulamaların, ilişkili teori ve tarihsel yapılanmanın neresinde konumlandırıldığı ve edindiği problematiği ile ele alınıp, irdelenmiştir. Üçüncü ve son bölümde ise uygulamalar; izleyiciyi katılımcı konumuna taşıyan, ilişkiselliğe dayalı yeni ifade olanakları yaratması bağlamında ele alınarak, değerlendirilmiştir. Bu çerçevede elde edilen değerlendirme verilerinin-bir sonraki-yeni uygulamalar ve kuramsal yapılanmalara olanak sağlaması ve yeni bir izlekte var olması hedeflenmektedir.Anahtar Sözcükler: İlişkisel Sanat, İlişkisel Form, İlişkisellik, İzleyici/Katılımcı, Açık Alan

This study, basically, focuses on the events, reasons and problems behind why contemporary art practices and projects that involve viewer into the process became a widespread creation model in 1990 and after.In the first chapter, interactions, similarities and concepts between 1960's art movements, an era often referred for describing `relationality' in the context of experiment, interaction and participation, and art events during 1990 and after that is defined as`relational art' by Bourriaud are clarified. In the second chapter, interaction between the viewer, work and artist, approaches shaped works, question of where to place the works within the frame of related theory and historical structure and its problematique are addressed and examined.In the third and last chapter, works are examined in the context of creating new ways of expression based on relationality that carry the viewer to participator. It is aimed that the data gathered within this scope would open new possibilities for latter projects and conceptual settlements and would exist in a new theme.Key Words:Relational Art, Relational Form, Relationality, Viewer/Participator, Open