Yersizleştirme

Abstract

Bedenin kendi var oluşu ile ilk insandan beri mekanı yönlendirdiği, mekanın oluş biçimini etkilediği, mekan ile ilişki içerisinde olduğu söylenebilir. Rönesans dönemi, mimarlığı mekansal birimlerle uğraşan bir matematik bilimi olarak kabul eder. Mekan, iki boyutlu insan hareketlerinin oranı ile bedenin ve hareketin sınırlarını belirleyendir. Rönesans? tan 20. yüzyılın ilk yarısına kadar beden-mekan arasındaki etkileşimin değişik biçimlerde ele alındığını ve mekan tasarımlarında bu düşünsel yapıların etkili olduğunu görmekteyiz. Beden ve içinde olunan mekan arasında göz ardı edilemeyecek açık bir ilişki vardır. Modernizm sürecinde bu ilişkiyi zaman-mekan-beden olarak ilişkilendirmek daha doğru olacaktır. Mekan, sanatçının kendini tanımladığı, zaman kavramıyla ilintili, bilincin ve yaratının kendini gerçekleştirme kılavuzu haline dönüşmektedir. 1960 sonrasında müze ve galeri kurumlarının ve mekanlarının sorgulanması devamında bu mekanlardan ayrılma isteği oluşmuştur. Böylece sanatın, basit anlamda, sokağa çıkması farklı mekan ilişkilerini gündeme getirmiştir. Açık alanlarda, meydanlarda kimi zaman sokaklarda gerçekleştirilen bu çalışmalar, bulundukları çevrenin estetik anlayışını sorgulamakla kalmamış, anlamını da tartışmaya açmışlardır. Fiziksel bir mekan olarak kentin, sosyal aktiviteler ile insanların o yer içindeki hareketleriyle somutlaşması mümkündür ve bu somutlaşma yollarından birisi, kamusal alanda yer alan sanat olgusudur. Kamusal alan toplum içindeki insanların birbiriyle karşılaştıkları, etkileştikleri, iletişim kurdukları kısacası yaşadıkları mekanlar olarak düşünülebilir. Sanayi devrimi ile gerçekleşen teknolojik ilerlemelerle, insan yaşamı, aktiviteleri ve buna bağlı olarak yapılı çevrede, küçük ve büyük ölçekte, değişim içine girmiştir. Kentsel yapı oluşumlarında bilinen mekanlar yüklendikleri anlamlar bakımından değişime uğramıştır1980lerden 2000lere uzanan süreçte kategorik olarak disiplinler arası ilişkilerin ve kavramsal içeriğin ön plana geçmesi, ifade biçimlerinin çeşitlenmesine ve alışılagelmiş sınırların ortadan kalkmasına yol açmıştır. Hazır-nesne kullanımı ve mekana yayılan asamblaj ya da enstalasyon türünde üretimler ağırlık kazanmıştır. Kavramsallığın ön planda olması, hangi alanda uzmanlaşmış olursa olsun sanatçıların, gerektiğinde heykel, resim, fotoğraf, video gibi farklı ifade biçimlerine yönelmelerine yol açmıştır. 1960?lı yıllardan itibaren süre gelen avangard eğilimler 1980 sonrası sanat ortamında 1 bir rol oynamıştır. Bienaller?in ve önemli bir sanat etkinliği olan Documenta sergilerinin günümüze kadar etkisini arttırarak devam ettirdiği görülmektedir. 1980 sonrasında toplumsal yapıdaki değişimlerle birlikte, özel galerilerin sayıca artması ve bunun sonucunda sanat piyasası durumu ortaya çıkmıştır. Bu dönem, aynı zamanda çağdaş sanatın ağırlıklı olarak yer ettiği yeni sergi hareketlerine ve dolayısıyla yeni oluşumlara işaret etmektedir. Anahtar Sözcükler:Sanatta Mekan, Yersizlik, Mekan, Yok-mekan,

From the first human it can be said that the body itself remotes the place, affects the being style of place and is in connect with the place. The period of Renaissance is observes the architect as a mathematic science. Place is that points the ratio of two dimensional human movings and also the limit of body and movings. We see that the attraction between body-place have been interested in on different ways and these mind structures are effective on the arrangement of places from Renaissance till the middle of 20 century. There is a certain relation between the body and the place been in. In the modernism period, it is better to relate this connection as time-place-body. Place turns to a guide that artist explains himself, related to time, where the sure and the creation makes real themselves. After 1960s following the argument on the museums, art galleries and other art places, emotion of leaving these places was occured. As a result, basicly the art?s going out to street take out different relations between places. These artistry, which have done at outdoor areas, not only questionnare their environments?s esthetic but also the meaning of them. A city, as a physical place, can concrete by the human beings in it and the social activities. And one way to concrete is art in the common areas. Common area is where people meet, contact, interact, shortly the places where they live. By the technological growth due to industrial revolution, the human life, activities and up to these the environment also have changed in a small or large range. In the buılding of city structures well known places have changed the meaning they have.In the time from 1980?s until 2000s interdiciplinar relations and conceptual contents took over and this caused the varification of expressions and disappear of the limits that are well known to day. Using prepared objects and asemblaj or installation kind production took more place. Taking over of the conceptual approach, made the artists been interested in different type of expressions like painting, sculpture, photograph, video, etc. whatever they specialized in. The avangard educations come from 1960?s took affective roles on the art area after 1980. It can be seen that biennial and an important art organization Documenta exhibitions have continued to day by increasing their importance. After 1980?s by the changes in social structure, increase in number of special galleries and because of that an art market situation have occured. This period also signs to new exhibition activities where modern art take more place and so new occurances in art. Key Words:Space, Spaceless, Place, No Place