Grafik tasarımda ekolojik yaklaşımlar ve ekolojik ürün ambalajı

Abstract

Ekoloji, 1856'da canlı ve canlının çevresi ile olan ilişkisini inceleyen bilim dalı olarak Ernst Haeckel tarafından tanımlanmıştır, böylece ekoloji biyolojiden ayrılmıştır. Çevre kirliliği ve sorunlarının ortaya çıkışıyla, ekolojinin anlamı 20. Yüzyılda değişmiş ve genişlemiştir. 1980'li yıllarda sorunun kökten çözümü için tasarım anlayışının değişmesi gerektiğine inanılmıştır ve 90'lı yıllarda ekolojik tasarım ortaya çıkmıştır. Design Council ve Design Center gibi kuruluşlar çok sayıda sergi, konferans, toplantılar düzenleyerek ekolojik tasarımı daha iyi anlamaya ve sorunun üstesinden gelebilmek için endüstriye uyarlamışlardır. Ancak beklenen olumlu etki gerçekleşmemiştir. Sorunun kökeninde insanların düşünce biçimlerinin ve ekoloji ile ilgili bilgi eksikliklerinin olduğu sonucuna varılmıştır. Bazı araştırmalar grafik tasarımın görsel iletişim gücü ile bu sorunun üstesinden gelebileceğini ortaya koymuştur. Grafik tasarımcılar insanların ekolojiyi anlamaları ve harekete geçmeleri için sosyal sorumluluk projeleri organize etmişlerdir. 2014'te güncellenen haliyle `First Things First Manifest` (İlk Önce Öncelikler Manifestosu) tasarımcıları bu eylemlerinde cesaretlendirmiştir. Grafik tasarımcıların dahil olduğu bir alan olarak ambalaj ekolojik sorunlar nedeniyle değişim göstermeye başlamıştır. Ambalajlar yalnızca görünüşleri ve dayanıklılıklarıyla değil, çevresel etkileri üzerinden değerlendirildiği bir döneme girmiştir. Aynı zamanda ekolojik ürünlere talep artmış, bu durum ekolojik ürünlerin gereksinmlerine uygun ambalaj tasarımları yapmayı gerektirmiştir. Ekolojik ürün ambalajları sıradan ambalajlardan ayrı tutulmak adına bazı özelliklere sahip olmuştur. Bu şekilde tüketiciye ürün ile ilgili doğru bilginin aktarılması sağlanmıştır. Ekolojik ürünlerin hedef kitlesi eğitim ve ekonomik seviyesi yüksek kişiler olmuştur. Bu nedenle ekolojik ürün ambalajları genellikle kaliteli bir görsel dile ve başarılı estetik çözümlemelere rastlanmıştır. Bununla birlikte ekolojik ürün ambalajları atık olduktan sonra çevreye zarar vermeyen malzemelerle tasarlanmaktadır. Ekolojik ürünler için tasarlandığında ambalajlar belirli özellikleriyle ön plana çıkmaktadırlar. Bu özelliklerden en önemlileri ön yüz tasarımı, renk ve malzeme seçimidir. Sonuç olarak ekolojinin grafik tasarıma ve özellikle ambalaj tasarımına etkileri araştırılarak, ortaya çıkan ürünlerin daha iyi anlaşılması hedeflenmiştir.Çalışmanın birinci bölümünde ekolojinin tanımı ve tarihsel gelişimi incelenmiştir. İkinci bölümde ekolojik tasarım ve ekolojinin etkilediği grafik tasarım konuları ele alınmıştır. Ambalaj tasarımı ve ekolojik üün ambalajları ise örnekler üzerinden ayrıntılı bir biçimde üçüncü bölümde irdelenmiştir. Son bölüm ekolojik ürün ambalajı tasarımlarından oluşmaktadır. Bu çalışma kapsamında yaratılan Küçükdere Ekolojik markası için ekolojik peynir ambalajı tasarımları ve uygulama açıklamalarına yer verilmiştir.Anahtar Sözcükler: Ekoloji, Ekolojik Tasarım, Ambalaj, Ekolojik Ambalaj Tasarımı, Ekolojik Ürün Ambalajı.

In 1856, ecology was defined as the science of living organism and the relationship between its environment by Ernst Heackel, this definition seperated ecology from biology. The meanings of ecology had changed and broadened in 20th century at the beginning of the environmental pollution and problems. It was believed that the design methodology should change to solve the problem accurately in the 80s, and then ecological design came out in 90s. The Design Council and the Design Center had organized many exhibitions, conferences and meetings, both to understand the ecological design and introduce it to the industry. But the positive impact which was expected didn't happen. It was concluded that the roots of the ecological crisis lies in peoples mind and lack the information about ecology. In this context, some researches has shown that the graphic designer has the power of visual communication to handle with the ecological crisis. Graphic designers have organized and participated in social responsibility projects to help people to understand the value of ecology and act. Updated in 2014, `The First Things First Manifest` encouraged designers doing their activities.As a discipline which graphic designers are involved, the packaging design started to reshape itself due to the ecological problems. The packaging design entered an era which is not evaluated only on its appearance and durability but the impacts on ecology. At the same time the demand for the ecological products has increased. This caused packaging industry to produce new design which meets the needs for ecological products. Ecological products packaging has some indentifying feautures that make it able to distinguish it from other conventional products' packaging. Distinguishing the visual identitiy, the goal is to give the correct information about the product to the customer. The target consumer for ecological products is the one who has a high education level with a certain economical power. So ecological product packagings are generally considered to have a high visual quality and sophisticated design solutions. Beside ecological products packagings are designed with the metarials that are not harmful for the environment after the disposal. The packaging design can appeal with some feautures when it is designed for the ecological products. Among these feautures the big roles are played by the visual elements such as the display panel, the color and the material. As a conclusion to investigate the ecology's affect on graphic design, especially on the packaging design is an important study area to analyze and understand the subject further.In the first part of this study, the definition, the history and the development of ecology is analyzed. In the second part ecological design and graphic design influenced by the ecology are dealt with. Packaging design and ecological products' packaging are handled in details by analyzing the samples in the third part. The last part consists of the ecological packaging designs and explanations of the applications. A group of ecological cheese packaging has designed for a brand called Küçükdere Ekolojik that is created for the study.Key words: Ecology, Ecological Design, Packaging, Ecological Packaging Design, Ecological Product Packaging.