Değişen gerçeklik bağlamında günümüz sanatında nesne ve mekân sorgulamaları

Abstract

`Değişen Gerçeklik Bağlamında Günümüz Sanatında Nesne ve Mekân Sorgulamaları` başlıklı raporda, günümüz gerçeklik algısının oluşturduğu etkenler göz önünde bulundurularak, gerçeklik sorgusunun sanata etkilerinin `nesne` ve `mekân` boyutunda irdelenmesi amaçlanmıştır. Bir üst başlık olan `gerçeklik` birinci bölümde kavramsal çerçevede ele alınmış ve insanın gerçeklikle ilişkisi özne-nesne ilişkisine dayandırılmıştır. Bu bağlamda toplumsal, kültürel, bilimsel, ekonomik ve teknolojik alandaki gelişmeler ile insanın doğayı/dünyayı algılayışı değişmiş, dolayısıyla gerçekliğin tanımı da öznenin nesnel olan ile kurduğu ilişkiye bağlı olarak farklılık göstermiştir. Gerçekliğin değişken bir görünüme sahip olmasının sanatın ele alınış biçimini etkilemesi raporun ana hareket noktasını oluşturmuş, gerçeklik ve sanat arasındaki ilişki irdelenmeye çalışılmıştır.. İkinci bölümde, insanın başlangıçta dış dünyaya, gerçekliğe uyum sağlayarak onu taklit etme eğilimi ve sonraki süreçlerde giderek gerçeği sorgulamaya, çözümlemeye ve hatta dönüştürmeye çalışması, sanatın gerçeklikle ilişkisi göz önünde bulundurularak tarihsel süreçte incelenmiştir. Özellikle 20. yüzyıl başlarında ortaya çıkan sanat anlayışları nesnenin farklı bir gerçeklik düzleminde sorgulanmasına sebep olmuş ve nesne, görüntüsünün ötesinde, kavramsal boyutuyla tartışmaya açılmıştır. Bu durum sanatın kendi gerçeklik düzlemine ait birçok sorgulamaya neden olurken mekâna yönelik yeni sorgulamaları, yaklaşımları ve yeni önermeleri de beraberinde getirmiştir. 20. yüzyılın ikinci yarısında tüketim kültürüne ait göstergelerin sanat alanına taşınmasıyla gündelik yaşam ile sanatın gerçekliği aynı düzleme taşınmıştır. Bu durum her şeyin estetik bir değer kazanmasına sebep olmuştur. Özellikle bilişim teknolojilerindeki gelişmelerle bilgisayarların ve İnternetin yarattığı sanal ortamların yeni türden bir gerçeklik algısını nasıl oluşturduğu irdelenmeye çalışılmıştır. Dijital ortamlarda oluşturulan sanal mekânlar sanal bir gerçeklik deneyimi sunarken bu türden teknolojilerin sağladığı imkanlar sanatı etkilemiş ve yaratılan yeni dijital imgelerin sanat yapıtını oluşturan unsurlar haline geldiği görülmüştür. Buna göre günümüzde birçok sanatçı sanal gerçekliğin getirdiği yeni önermeleri, yaşadıkları dünyayı ifade etmek için kullanmaktadır.Üçüncü bölümde günümüz teknolojisinin sağladığı olanaklardan yararlanarak, nesne ve mekânın yeniden düzenlenmesiyle verili gerçeklik ve sanal gerçeklik arasındaki ilişkiyi değerlendirmeyi amaçlayan rapor, kişisel çalışmalarla desteklenmiştir. Mekâna dair yeni kurgular, mekân içinde yeni mekânlar yaratarak, özne ve mekân ilişkisi, sanal mekânların gerçek mekân algısı kavramına ne denli yaklaştığı hususu sorgulanmış ve bu bağlamda sanat yapıtının olasılıkları ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır.Anahtar SözcüklerGerçeklik, Sanal Gerçeklik, Sanat, Nesne, Mekân

In this report, titled as `Questioning the Object and the Space in Today's Art within the Context of Changing Reality`, it is researched that the effects of questioning the reality on art through the concepts of `object` and ` space`. `Reality`, as a main heading in the first chapter, is conceptually discussed and humanbeing's relation with reality is based on object-subject relation. In this sense, along with the developments in cultural, scientific, economic and technological areas humanbeing's perception of nature/world has changed thus the definition of reality has also changed depending on the relation of subject with the objective. Reality's feature of having a changing appearance is effective on evaluation of art and this became the basic drive behind this report. Relation between art and reality is tried to be researched.In the second chapter humanbeing's effort to adjust themselves to outside world and reality and to imitate it, and then their effort to question, to analyze, to convert it is studied considering art's relation with reality in historical context. Art movements especially the ones appeared in the beginning of 20th century were resulted with questioning the object in a different plane and the object was discussed with its conceptual qualities beyond its appearance. This case became the reason of may question belongs to the plane of art's reality and also gave birth to many new questions, new approaches and new propositions about the space. Along with the transportation of consumption culture's signs to the art area, realities of life and art are also moved the same plane. This condition is resulted with gaining the aesthetic qualities of everything. It is tried to be questioned that what type of new perception for reality is created as a result of the developments especially in information technologies by computers and the Internet's virtual spaces.Virtual spaces created in virtual media provide a virtual reality experiment, possibilities provided by these technologies have been effective on art and new digital images have turned to new elements that constructed an artwork. According to this, today many artist are using new proposals provided by virtual reality in order to express the world that they live in. In the third chapter, the report, whose aim was to evaluate the relation between actual reality and virtual reality by rearranging the object and the space utilizing the possibilities of today's technology, is supported by individual art works. The subject space relation, the question of how close the virtual spaces to actual spaces are tried to be researched by creating new fictions about the space, creating spaces in spaces and qualities of art work is tried to be find out within this context. Key Words: Reality, Virtual Reality, Art, Object, Space