Fagot kamışı yapımında kullanılan kargı malzemesi ıslanma sürecinin çalıma etkisi

Abstract

Dört parçadan oluşan ve günümüzde genellikle akça ağaçtan üretilen fagotta ses elde edilebilmesi için çift kanatlı bir kamışa ihtiyaç duyulur. Katlanarak elde edilen eşit boyut ve ölçülerdeki bu kamış ülkemizde de yetişmekte olan sazlık kargısından imal edilir. Kargıların yetiştirildiği bölge, kesildiği zaman ve kesildikten sonra işleme alındığı zaman aralığı gibi ince detaylar bile kargıdan elde edilen kamışın oluşturduğu ses verimliliğini etkiler. Fagot kamışı yapımı yüksek konsantrasyonu ve birçok etkeni kararlı bir şekilde bir araya getirmeyi gerektirir. Bu süreç içerisinde seçilmiş kargı malzemesinin yapıma en uygun şartlarda hazırlanması her fagot sanatçısı için önem teşkil eder. Islanma süreci kargı liflerinin suyu emerek kamışın yumuşamasını sağlar. Makineler aracılığıyla ayarlanmış olan ölçü ve kalınlıklarda kargı hazırlanır ve kurumaya bırakıldığında liflerde bulunan su buharlaşır. Islanma süreci kamış makinelerinin sağlıklı kullanımı içinde önem arz etmektedir. Yeteri kadar ıslanmamış olan kargı, kamış makinelerinde bulunan bıçaklarda sürtünmenin artmasıyla kondisyon kaybına uğradığı gibi mikron değerdeki kalınlıklarda değişime uğrar.Bu çalışmada fagot kamışı yapımında kullanılan kargı malzemesinin dışbükey bölgesi kazınma için ideal ıslanma süreci üç, altı, on iki, yirmi dört saatlik periyodlarla denenerek incelenmiştir. İnceleme sonucunda hazırlanan numuneler, alanında kariyer sahibi sanatçıların kullanımına sunularak hazırlanan soruların cevaplanması istenmiştir. Bu incelemenin sonucunda kamış yapımında büyük etkenlerden biri olan bu sürecin en uygun ıslanma zamanı belirlenerek, fagot kamışı yapan bireylere kılavuz olması hedeflenmiş ve çalıma etkisi gözlemlenmiştir.

Today, double reed is needed in order to gain sound from the four-pieced bassoon, which is generally constructed from a maple tree. Created by folding in equal size and dimensions, the bassoon reed is constructed by cane grown in Turkey. Even the fine details such as, the area of planting, the harvesting and the processing period affect the sound efficiency generated by the reed. Bassoon reed construction requires high concentration and a determined combination of various factors. During this period, preparing the thoroughly chosen cane material for the construction of a reed in most appropriate conditions is important for each bassoon player. The soaking period enables cane fiber to absorb water and soften the reed. The cane is prepared according to the measurement and width regulated by the machines. Further the canes were left to dry so that the water within the fibers evaporates. The soaking period is vital for the correct reed machine utilization. In case the cane is insufficiently soaked, the friction of the knives within the machines increase and cause deconditioning in addition to the changes in the width of micron value. In this study, the convex region of the cane utilized in the making of a bassoon reed was observed within three, six, twelve and twenty-four hour periods of testing ideal soaking period for abrasion. The archetypes, which were prepared as a result of this observation, were presented to well-known musicians in the field and requested to answer some questions. As a conclusion to this study, the effect of the determination of timing of soaking period in the making of bassoon reeds on the performance of a musician has been found. Furthermore, the current study aspires to become an example to the individuals who make bassoon reeds.