Kıbrıs Barış Harekatı

Abstract

ÖZET Kıbrıs Adası 1571 yılında Osmanlı hakimiyetine geçmiştir. 1878 yılma kadar 361 yıl Osmanlı idaresi allında yönetilen Kıbrıs, bu tarihten itibaren geçici olarak İngiltere'nin idaresine verilmiştir. İngiltere 1960 yılma kadar Kıbrıs'ta hakimiyetini sürdürmüştür. 1960 yılında, Türkiye, İngiltere ve Yunanistan'ın Garantörlüğünde Kıbrıs Cumhuriyeti kurulmuştur. Bu Cumhuriyet uzun ömürlü ve kalıcı olmamış 1967 yılında geçici Türk Yönetimi kurulmuştur. Rumların Kıbrıs'ı Yunanistan'a bağlama girişimleri aralıksız devam etmiş, Rum soykırımlarından Türk soydaşlarımızı kurtarma girişimleri 1963 ve 1967 yularında neticesiz kalmıştır. 20 Temmuz 1974'de icra edilen Barış Harekatı, 1959 yılında imzalanan İttifak ve Garanti anlaşmalarının vermiş olduğu yetkiye dayanılarak yapılmıştır.Birinci Harekat 5 gün sürmüş Türk Kuvvetleri Lefkoşa-Girne bölgesine hakim olmuşlardır. İkinci Harekat doğu-batı istikametinde adanın kuzeyine genişleme imkanı bahşetmiş, nihayet Türk Kuvvetleri Lefke-Lefkoşa-Magosa hattına hakim olmuşlardır.Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin ateşkes çağrısına uyulmuş; bu suretle Rumlar Lefkoşa'nın kendilerine ait % lük büyük kısmını elde bulundurma imkanına sahip olmuşlardır. Kıbrıs Barış Harekatı; İki Tümen, İki Hava İndirme Tugayı, bir Amfibi Alayının katılımı ile gerçekleştirilmiş ve Hava Kuvvetleri ile de desteklenmiş müşterek bir harekattır.Planlanması ve icrası en zor askeri harekatlardan biridir. Türk Kuvvetleri bu harekatta 27 Subay, 48 Astsubay, 1 Deniz Sivil İşçi ve 422 Erbaş ve Er olmak üzere toplam 498 kişi şehit vermiştir. Ancak, atalarına yaraşır askeri başarıyı tarihe kaydetmişlerdir.

ABSTRACT The Cyprus Island was brought under the Ottoman rule in 1571. Ottoman domination in the island lasted for 361 years until 1878. After this time, administration of the Cyprus island was temporarily given to England which administered the island until 1960. In 1960, The Republic of Cyprus was established by the three guarantor countries namely Turkey, England and Greece. However, The Republic of Cyprus did not have chance to survive and Turkish administration was temporarily established in 1967. The Greeks were continuously making attempts to join the Cyprus with Greece. The Turkish efforts to save our brethreens from genocide had no result between the years 1963 and 1967. On 20th July 1974, `The Cyprus Peace Operation` was perfornmed by the Turkish Armed Forces. The First Peace Operation, which was based on the authority of agreement and guaranty alliance signed on 1959, was undertaken in the first 5 days and the Turkish army reached the Lefkoşa - Girne region. The Second Peace Operation, on the direction of East-West, made it possible to go forward, to the northern part of the island and finally with this operation, Turkish Forces dominated the Lefke-Lefkoşa-Girne region. Armistice offered by the United Nations, was accepted by The Turkish and Greek goverments. Therefore, Greeks were able to hold the big proportion of Lefkoşa which already belonged to them. `The Cyprus Peace Operation`, with the participation of two ask divisions, two air fleet brigade, one Amphibian regiment and Turkish Air Forces was undertaken as a collobrated maneuver. In terms of planning and performing it was one of the most difficult operations. In this operation, 27 officers, 48 non-commissioned officers, 1 civil worker and 422 soldiers from the Turkish Forces became martyrs. However it was an outstanding military success suited to their ancestors, recorded in the history of war.