Kültür mekan tasarım bağlamında kültür kodlarının (1891) 1. ve (1935-1937) 2. Gar Binası`nın üzerindeki etkisi

Abstract

Toplumsal varlık olarak insan, ürettiği tüm mekânları, kendisini var etmek için yaratmaktadır. Bunu yaparken farkında olarak ya da olmayarak yine kendi yaşantısından ve edinimlerinden yola çıkmaktadır. Yol aldığı bu üretim sürecinde, yarattığı mekânlarda kendini ne kadar doğru tanımlarsa o kadar başarılı olur. Asıl olan, onun yüzyılların birikimi olan kültürü aracılığı ile inşa ettiği anlamlar ve bu anlamların kendi yarattığı mekânlara nasıl yansıdığıdır. ''Söz ettiğimiz bu anlamlara bizler `kod` adını veririz''. (Rapaille, 2009). Bunlar kültürlere göre farklılıklar göstermekte ve toplumların yarattıkları mekânlarda, yaratılan o mekânı nesnellikten çıkarmaktadırlar. Mekân üretimlerinde aldıkları yerler doğrudan görülmeyebilir. Fakat o mekânlar ancak kodlarla çözümlenebilirler. Bu çalışmada söz konusu bağlamda TCDD Ankara Gar'ı incelenmiştir. Türkiye Cumhuriyeti'nin önemli mekânlarından biri olan Ankara Garı'nın inşa edilme dönemi ve belli bir gelenekten gelen bir ulusun Kurtuluş Savaşı yıllarındaki hareketine hizmeti, bu yapıyı önemli kılmaktadır. Anahtar görevi gören bu kültürel kodların, özellikle 2. Ankara Garı'nın giriş holü üzerindeki etkileri araştırılarak mekânsal çözümlemesi yapılmıştır. Bu çalışmanın temel öğeleri olan bu kodları tespit edebilmek için, Ankara halkının 16. yüzyıldan Cumhuriyete kadar olan zaman içerisindeki yaşamı ve demiryolunun bu yıllar içindeki durumu araştırılmıştır. Bu nedenle, Kurtuluş Savaşı ve Cumhuriyetle birlikte demiryolu yolculuğuna hazırlayan etkenlerin nedenleri ve toplum üzerindeki etkisi de araştırma içinde yer almıştır. Sonucunda Ankara'nın, Cumhuriyet'e kadar olan kültür kodları tespit edilerek, bu yapı üzerindeki yerleri bulunmuştur. Bu araştırma yapılırken özellikle `giriş holü` üzerinde durulmuş, yapı genelinde ve giriş holünde kullanılan malzemeler tespit edilerek kültür kodları ortaya konmuştur.Anahtar SözcüklerMekân, kültür kodu, malzeme, ulaşım, gar binası.

As a social being, mankind creates all the places he produces to make himself exist. In doing so, with or without awareness, he starts off from his own life and acquirements. In this production process, the more accurately he identifies himself in the places he creates, the more successful he is. The important thing is the meaning he has built up through the culture as a result of centuries of accumulation through, and how it is reflected on the places he created. We call these meanings that we discuss here as 'code'. (Rapaille, 2009). They show differences according to cultures, and in places created by societies, they extract those places from objectivity. The places they take may not be seen directly. But those places can only be resolved by codes.In this study, TCDD Ankara Railroad Terminal Building was examined in this context. The period of Ankara Railroad Terminal Building, which is one of the main venues of the Republic of Turkey, was built within and its service in years of Turkish War of Independence to the move of a nation comes from a certain tradition make this structure important. These cultural codes, which serve as a key, have been spatially analyzed by studying their effects especially on the entrance hall of the 2nd Ankara Railroad Terminal Building. In order to identify these codes which are the basic elements of this study, the life of people of Ankara from the 16th century to the proclamation of Republic and the situation of the railway during these years have been researched. For this reason, the causes of the factors that prepared to the railroad journey along with the Turkish War of Independence and the Republic and their effect on the society were also included in the study. As a result, by determining the cultural codes of Ankara up to the Republic, the points on this structure were discovered. When this study was carried out, especially the 'entrance hall' was emphasized and by determining the materials used in the structure and entrance hall, the cultural codes were revealed.Key WordsPlace, culture code, material, transportation, railroad terminal building