Geleneksel performans sanatı olarak manasçılık ve bir sahne uygulaması

Abstract

Destanlar, medeniyetlerin ilerleyişlerinin, kültürel yansımalarıdır. Manas Destanı ise dünya kültür mirası içinde önemli yer tutan bir `şaheserdir`. Manas, Kırgızlar'ın milli kimliğinin, kültürel değerinin, dünya sahnesindeki yerinin incelenebileceği bir figürdür. Bu destanın nesilden nesile aktarılıp bugüne kadar gelebilmesi ise sözlü halk edebiyatının geniş çevre ve coğrafyalarca benimsenmesiyle mümkün olmuştur. Bu sanat çalışmasında, geleneksel üslupla yalnız Kırgızistan'da değil dünyanın dört bir tarafında yaşatılan `Manas Anlatıcılığı`nın, günümüze kadar gelen formu, büyük temsilci/icracıları, kayda alınmış/alınmamış örnekleri, özgün varyantları, içerdiği kültürel motifleri, özgün uyarlamaları ile incelenmeye çalışılmıştır. Bu çalışmaların neticesinde bu çalışmaya sığdırılamayacak kadar geniş zenginliğini kapsayabilecek, Türkçe bir metin oluşturulmaya gidilmiştir. Sürdürülen araştırma, yorum, uygulama sürecinin sonucunda gerçekleşecek temsil, Türel Ezici'nin benzer kültürlerin buluşma noktası niteliğinde Manas Destanı'nın birinci bölümünden hareketle ortaya çıkardığı `Manas... Kırgız'ın Alp Yiğidi...` isimli metnin 'Manas Anlatıcılığı' tekniğine yakınsayan bir reji üslubuyla gerçekleştirilmiştir.Kırgız ve Türk kültürlerinin benzer yapısını bir kez de tiyatro sahnesinde yaşatmayı amaçlayan bu sanat çalışmasının araştırma, uygulama, yorum neticesinde yaratılan kültürler arası bir çalışma olması hedeflenmiştir.

The epics are cultural reflections of the progress of civilizations. The Manasepic is a `masterpiece` that has an important place in world cultural heritage. The national identity, cultural value of the Kyrgyz people can be examined on the world stage towards the Manas figure. The arrival of this epic nowadays from generation to generation has been possible with the adoption of oral folk literature in a wide range of environment and geographies.In this artwork, it was attempted to examine the `Manas narratives`, which are not only in Kyrgyzstan but all around the world and came up to date with the traditional style, with great representatives / performers, with or without examples, original variants. As a result we tried to bring a written text in Turkish in order to cover as much as possible from the greatness. This work is based on the result of sustained research, interpretation and application process of representation of Türel Mzici in the form of a resji which is similar to the manas narrative technique of `Manas ... Alpine Yoghurt of Kyrgyz ...`, which emerges from the first part of the Manas epic, that was performed.Aiming to live the similar structure of Kyrgyz and Turkish cultures once in the theater scene it is aimed to be an intercultural work based on research, application and interpretation.