Deneysel subaraknoid kanama modelinde Alfa Tokoferol`ün vazospazma etkisinin histopatolojik ve stereolojik değerlendirilmesi

Abstract

ÖZET Bu çalışma, tavşan deneysel SAK (subaraknoid kanama) modelinde, vazospazmın önlenmesinde alfa-tokoferol' ün etkisini araştırmak için yapıldı. Çalışmada ağırlıkları 2,5-3 kg arasında değişen 24 adet erişkin Yeni Zelanda tipi tavşan kullanıldı. Denekler rasgele dört guruba ayrılarak numaralandı. Birinci gurup deneklerde SAK oluşturulmazken, 2., 3., 4. gurup deneklerde sisterna magnaya birinci ve ikinci gün 2 ml. femoral yolla alınan non-heparinize arteriyel kan verilerek SAK oluşturuldu. Çalışmaya katılan deneklere SAK oluşturulmadan önce ve SAK' in 7. gününde MRA (Manyetik Rezonans anjiografi) çekildi. SAK' dan önce ve SAK' dan sonra 7. gün çekilen MRA' da baziler arteri ön-arka planda görüntüleyen kesit üzerinden Cavalieri prensibine göre baziler arter yüzey alan ölçümü yapıldı. Tedavi gurubundaki deneklere 7 gün alfa-tokoferol (100 mg / kg) intraperitonal olarak verildi. Tüm deneklerden 0., 1., 3., 7. gün sisterna magna ponksiyonu ile lcc BOS örneği alındı. BOS örnekleri, biyokimyasal analize kadar -20° C de saklandı. Yedinci gün perfuzyon-fiksasyon işlemi sonrası baziler arter çıkarıldı ve yüzey hacmi stereolojik görüntü analiz metodu ile hesaplandı. Gurupların baziler arter damar duvarı morfolojik yapısı da incelendi. BOS' da beyin hücre hasarının göstergesi olan S-100B proteini immünoradyometrik assay metodu ile değerlendirilerek deneysel modelin güvenilirliğini kontrol etmek amacıyla kullanıldı. Guruplara ait bulgular, Kruskal-Wallis varyans analiz metoduna göre karşılaştırıldı. Guruplar üzerinde anlamlı fark gözlenmesi üzerine Mann- Whitney U testi ile guruplar arasında ikili karşılaştırmalar yapıldı, p < 0.05 anlamlı olarak değerlendirildi. S-100B kinetiği incelendiğinde tüm guruplardan yeterli şekilde SAK oluştuğu gözlendi. Bu çalışmada baziler arter kesitsel hacmi, alfa-tokoferol (100 mg / kg) ile tedavi edilen denekler, tedavi uygulanmayan SAK' lı deneklerle karşılaştırıldığında istatistiksel olarak (p < 0.008) anlamlı fark bulundu. 7. gün MRA baziler arter yüzey alan ölçümleri arasında alfa-tokoferol (100 mg / kg) ile tedavi edilen denekler, tedavi edilmeyen SAK' lı deneklerle karşılaştırıldığında istatistiksel olarak (p< 0.008) anlamlı bulundu. Alfa-tokoferol ile tedavi edilen deneklerde ise vazospazmın şiddetinde anjiografik olarak % 54, histopatolojik olarak % 49 oranında iyileşme gözlenmiştir. VBu deneysel çalışma alfa-tokoferol tedavisinin SAK' dan sonra gelişen serebral vazospazmın şiddetini hafifletmiştir. Alfa-tokoferol yüksek lipit eriyebilirliği düşük yan etkileri ve serbest radikal oluşumunu önleyici etkileri nedeniyle klinik tedavide çekici bir adaydır. Alfa-tokoferol tedavisinin SAK' dan sonra serebral vazospazmın önlenmesi amacıyla klinikte kullanılabileceğini göstermektedir. Ancak bu deneysel çalışmanın sonuçlarının diğer klinik ve laboratuar çalışmalarla da desteklenmesine ihtiyaç vardır. Anahtar kelimeler: Alfa-tokoferol, serbest radikal süpürücü, subaraknoid kanama, S- 1 00B, vazospazm VI

ABSTRACT In this study the model of rabbit experimental SAH (subarachnoid hemorrhage) was researched to find out whether there has been any precautions taken through vasospasm the effect of alfa tocopherol. In this practice we have used 24 New Zealand type rabbits that have weights ranged between 2.5-3 kg. We have sorted our tests into four groups. In the first group the SAK test has not been produced, in groups 2., 3. and 4 SAH has been produced by giving 2 ml nonheparinized arterial blood that has been taken from the femoral artery to sisterna magna on the 1st and the 2nd day. Before the constitution of the SAH test and on the 7th day, MRA was taken. Before and after the 7th day of the SAH, basilar artery shown as planed back and front cross section, surface measurement field work has been done according to principles of Cavaliere. On the 7th day, alfa tocopherol (100 mg/ kg) was given as intraperitoneally to the treatment groups of the tests. By sisterna magna ponksiyon 1 cc CSF example was taken from all subjects of test on the 0.. L, 3.. 7 day. The CSF examples were put away on -20°c until biochemistry analysis. On the 7th day after the procedure of perfusion- fixation, the basilar artery was moved out and surface volume was calculated through the stereological image analysis method. We have also researched the basilar artery morphologic vessel wall. S-100B protein that show brain cell damage has been estimated by immunoradyometric assay method in CSF and used to indicate that the experiment is reliable. The data about groups were compared by Kruskal-Wallis variance method of analysis. Associated with the sense difference on the groups, double comparing have been made by Mann Whitney U test, p < 0,05 has been composed meaningful. When the kinetics of S-100B has been researched, it has been observed that in all the groups SAH has been formed enough. In this study, when the rabbits that are treated by alfa tocopherol (100mg/kg) has been compared with the rabbits that have SAH which have not been treated, there has not been any meaningful difference statistic (p < 0,008). On the 7th day, among the surface area measurements of basilar artery MRA,when the rabbits that are treated by alfa tocopherol (100 mg / kg) have been compared with the rabbits having SAH that have not been treated, it has been meaningfully statistically. In the rabbits that have vnbeen treated by alfa tocopherol, it has been observed that in the severity of vasospazm there has been improvement 54 % as angiographically and 49 % as histopathologically. According to this experimental study the cerebral vasospazm developed after SAH has been decreased by alfa tocopherol treatment. By high lipid dissolvent, low side effects of preventing free radical scavengers; alfa tocopherol treatment can be used in clinics to prevent cerebral vasospazm after SAH. But, these experimantal study results need to be improved by the other clinic and laboratory studies. KeyWords: Alfa-tocopherol, free radical scavenger, subarachnoid hemorrhage, S-100B, Vasospasm. VIII