Sebillürreşad (Sırat-ı Müstakim) dergisine göre batılaşma problemi

Abstract

SEBİLÜRREŞAD DERGİSİ'NE GÖRE BATILILAŞMA PROBLEMİSon iki yüzyıllık bir süreci içerisine alan Batılılaşma problemi, Türk toplum vedevletini modernleşme yolunda siyasi ve sosyo-kültürel açıdan en çok etkileyen birolgudur. 18. yüzyılda başlayan yenileşme olayı, günümüzde dahi üzerindeki tartışmanınbitmediği bir fikir çatışmasına neden olmuştur. Tezin konusunu oluşturan ?Sebilürreşad(Sırat-ı Mustakim) Dergisi'ne Göre Batılılaşma Problemi? iki yüzyıllık tartışmanın yayındünyasına yansımış bir boyutudur.II. Meşrutiyet'in ilan edildiği 1908'de yayın hayatına başlayan SebilürreşadDergisi, 1965'e kadar uzanan bir fikir hayatı yaşamıştır. Derginin II. Meşrutiyet, BalkanSavaşları, I. Dünya Savaşı, Kurtuluş Savaşı ve Cumhuriyet dönemlerini bizzat yaşamışolması adeta 20. yüzyıldaki Türk fikir hayatının bir laboratuarı gibi değerlendirilmesinimümkün kılmaktadır. Sebilürreşad, tüm yayın dönemlerinde İslamcı bir yayın politikasıtakip etmiştir. Özellikle Batılılaşma hareketlerinde Avrupa toplumlarının taklitedilmemesi gerektiğini vurgulayan dergi, milli değerlere sahip çıkmanın önemi üzerindedurmuştur.Sebilürreşad dergisi, takip ettiği yayın politikasının esasını oluşturan milli veİslami esaslara karşı yapıldığı iddia edilen tezyif ve tahriklere karşı dergi olarak tepkigöstermiştir. Derginin bir başka yönü ise II. Abdülhamit'ten sonra biten İslamcılığınsiyasi yönünü fikir olarak işleyerek İslam'ın kişi ve toplum hayatını kuşatabilecek birsistem olduğu tezini savunmuş olmasıdır. Bu durum İslamcılık ideolojisinin Batımedeniyetine karşı siyasi, sosyal ve kültürel olarak alternetif çözüm üreten bir sistemolduğu iddiasını taşımaktadır.Daha önce tam bir akademik araştırma analizine tabi tutulmayan Sebilürreşaddergisinin Türk fikir hayatındaki rolünü belirlemeye çalıştığımız bu tez çalışmasınındaha birçok araştırmaya başlangıç olacağı kanaati kuvvetle muhtemeldir.

During the period of last two centuries, Westernization is one of the most effectivephenomena which influenced Turkish State and Society in terms of politics and socio-cultural life. This modernization movement starting in the eighteenth century caused anintellectual quarrel up to now. From this point of view, the subject of the thesis`Westernization Phenomenon according to the Periodical Sebilurresad` is an intellectualdimension of the centurial quarrel.Actually, Sebilurresad had lived a very wealthy intellectual life from the time ofthe second Constitutional period in 1908 up to 1965. Our well known periodical isconsidered as a laboratory of the Turkish intellectual life because of its publication periodcontaining the Constitution, the Balkan Wars, the First World War and the Republic.During this long period of publication, Sebilurresad had kept going its Islamic point ofview. In terms of westernization it emphasized not to imitate European societyunconsciously, besides insisting on the protection of the national values. With this mind, itreacted strongly against all the movements conflicting national and Islamic principles.Supporting the idea of Islamic politics, that had ended with Abdulhamit II. was anotherdimension of this periodical. According to it, Islam had the capacity to surroundindividual's personal and social life.Sebilurresad Periodicals were not researched analytically before with this size. Ihope that this thesis trying to determine the place of this periodical in the Turkishintellectual life becomes the starting point for many other studies.