Isparta Halkevi çalışmaları ve Ün dergisi(1934-1950)

Abstract

Çalışmanın birinci bölümünde konunun arka planını aydınlatmak bakımındanilk önce Türk Ocakları ve Halkevleri konusuna değinilmiş, ardından Isparta Halkevikonusuna geçilmiştir. Bölümde dokuz kol halinde örgütlenen Isparta Halkevi'ninçalışmaları, verilerin yeterliliği ölçüsünde, ayrıntılı bir şekilde anlatılmış, buyapılırken faaliyetlerin Halkevleri tüzük ve talimatnamelerindeki önerilere uygunlukaçısından denetimi yapılmaya çalışılmış ve ayrıca diğer Halkevleri çalışmaları ilekarşılaştırmaya da gidilmiştir. Bunun yanı sıra kollara kayıtlı üyelerin sayıları vemeslekleri hakkında da bilgi verilmiş, hangi kolların daha fazla ilgi gördüğü, kollarahangi meslek grubunun daha fazla katılım gösterdiği tespit edilmiş ve bu durumunnedenleri üzerinde durulmuştur.İkinci bölümde Ün dergisinin biçimsel özellikleri ayrıntılı bir şekildeanlatılmış, dergide konulara ayrılan alanlar hesaplanmış, bu hesaplamadan yolaçıkılarak derginin yayın politikası tespit edilmiş ve bu yayın politikasınınizlenmesindeki nedenler hakkında bilgi verilmiştir. Ayrıca dergi yazarlarınınmeslekleri belirlenmiş ve yazarların hangi konularda yoğunlaştıkları yazı sayısı vesayfa sayısına göre iki tablo aracılığıyla hesaplanmıştır. Yine dergi yazarlarınınmesleki dağılımları hesaplanarak derginin ilmi seviyesi ve C.H.P. ile bağlantısıkonusunda fikir yürütülmüştür.İnkılâplar ile ilgili yazıların yer aldığı üçüncü bölümde ifadelerden hareketleülkedeki şeflik sisteminin ve Türk siyasal hayatında yaşanan gelişmelerin dergiyeyansımaları aktarılmaya çalışılmıştır. Ayrıca dergideki milliyetçilik konusunadeğinilmiş ve Türk Tarih Tezi ve Güneş Dil Teorisi'yle beslenen milliyetçilikduygusunun dergideki egemenliği hakkında bilgi verilmiştir.Isparta tarihi ve Isparta'da bulunan eski eserlerle ilgili yazıların yer aldığıdördüncü bölümde, tarih bahsinde konular zamana göre sınıflandırılmış ve busınıflandırmadan yola çıkılarak derginin hangi dönemde daha fazla yoğunlaştığı,hangi konuların geçiştirildiği tespit edilmiş ve bu durumun siyasi nedenleri üzerindedurulmuştur. Kısacası tarihin siyasetin hizmetinde olup olmadığı sorusuna cevaparanmaya çalışılmıştır. Isparta'da bulunan eski eserler bahsinde ise zamana göresınıflandırmadan yola çıkılarak ildeki yerleşim konusu aydınlatılmıştır.Beşinci bölümde eğitim ve coğrafya ile ilgili yazılar fazla bir yorumgetirilmeden aktarılmış, ekonomi bahsinde ise dergide elde edilen başarılardolayısıyla propaganda olgusuna ne ölçüde yer verildiği, propaganda yapılırkenmeşruiyetin hangi temel üzerine kurulmak istendiği açıklanmaya çalışılmış ve budurumun nedenleri üzerinde durulmuştur.Folklor ve meşhur adamlarla ilgili yazıların yer aldığı altıncı ve son bölümde,folklor bahsinde ülkedeki folklor çalışmalarının tarihi gelişimi ve Halkevleri'nin veçıkardıkları dergilerin folklor derlemelerinde ülkeye kazandırdıkları üzerinde kısacadurulmuş, ardından dergide yer alan folklor çalışmalarının nelerden ibaret olduğukonularına göre aktarılmıştır. Meşhur adamlar bahsinde ise yine yapılansınıflandırmadan hareketle hangi meşhur adamlar üzerinde daha fazla durulduğu vebunun nedenleri hakkında bilgi verilmiştir. Ayrıca Osmanlı'yı görüş, duyuş, anlayış,düşünüş ve yorumlayışta yaşanan çelişki açığa çıkarılmıştır.Sonuç kısmında ise çalışmanın her bir bölümü üzerinde durularak Ündergisinin faaliyetleri konusunda genel bir değerlendirme yapılmıştır.Çalışmanın ekler kısmında ise derginin sayı dizini, dergide yer alankonferanslar, fotoğraflar, nutuklar, şiirler dizini ve dergi kapağından bir örnekverilmiştir. Ayrıca Halkevleri ve çıkardıkları dergiler üzerine yapılan tezlerin veHalkevleri dergilerinin listesi de ekler kısmına dâhil edilmiştir.

In the first section of the study, Turkish Hearth Associations and the People?sHouses are initially described in order to show their background and also someinformation on Isparta People?s House is communicated. In this section, a detailedexplanation is made on the Isparta People?s House, having nine branches in total,with the point of view to see if their activities comply with the recommendationsstated in their rules and regulations while comparing their activities with the otherPeople?s Houses. Additionally, some detailed information is given on the numbersand the professions of the members of each branch, the most popular branches andthe groups of professions paying more attention to these branches together withstating the reasons for this comparable interest and attention.In the second section, the magazine ?Ün? is evaluated in details on the basisof its formal feature, calculated proportion of the information given in differentsections of the magazine and also the publishing policy of the magazine determinedaccording to those calculations and the reasons for the aforementioned policy iscommunicated. In addition to that, the professions of the authors working for themagazine, and the subjects that are usually focused on are shown in two separatetables prepared in accordance with the number of the articles and the pages allocatedfor them. Some point of view is tried to be established about the scientific level ofthe magazine and the relations with C.H.P.(Republican People?s Party) based on thedispersions of the professions of the authors.In the third section where the information given on the revolutions, It isdiscussed ?how the leadership system in Turkey and the developments in theTurkish political life is reflected in and affects the magazine?. Furthermore, thenationalism aspect within the magazine together with the dominance of thenationalist sense fed by the ?Turkish History Thesis? and the ?Theory of SunLanguage? was communicated.In the section four where the information given on the history of Isparta andthe ancient antiques in Isparta, the subjects based on the history are classifiedaccording to the time periods and based on this classification, the busiest periods ofthe magazine by determining the subjects parried and the political reasons of thissituation is discussed. Briefly, the question ?if the history serves the politics? is triedto be answered in this section. Also the habitation of the city is clarified according tothe classification in time periods based on the ancient antiques.In the section five, some issues on the geography and the education iscommnicated without any comment and in the economy section, the importance ofthe propaganda fact in relation with the success of the magazine and the reasons laidunderneath was studied.In the last section ,sixth section, where the articles about the folklore and thefamous people are included, the historical development of the folkloric events andactivities together with the acquisitions of the country through the folkloricderivations in the magazines published by the People?s Houses briefly discussed andalso some information was given about the contents of those folkloric activities. Inthe content of famous people, the famous people attracting the most attention basedon the classification and the reasons of this popularity is discussed. Furthermore, thecontradiction in considering, feeling, hearing, understanding and commenting of theOttomans was brought to the life.In the conclusion section, an overall evaluation is made on the magazine?Ün? based on its activities by the evaluation of each section.In the enclosure part of the magazine, speeches, conferences held by themagazine, poems, photos and a sample of the cover of the magazine are placed. Also,the thesis completed on the People?s Houses and the magazines published by themtogether with the list of magazines published by other People?s Houses are includedin this part.