Adnan Saygun`un Orkestra İçin Süit başlıklı eserinin 3. bölümünün tempo sorunu bağlamında şeflik teknikleri bakımından incelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın ana amacı, bırakmış olduğu yapıtlarla Türkiye'nin müzik tarihindeönemli ve seçkin bir yer edinmiş olan ve besteciliğine koşut olarak yürüttüğübudun müzikbilimsel çalışma ve araştırmalarla yaratıcılığını halk müziği vekültürü kaynağı ile besleyen Adnan Saygun'un Orkestra için Süit, op. 14 başlıklıeserinin Horon başlığını taşıyan son bölümünü, partisyon ile yapıtın eldekikayıtları arasında bulunan büyük hız farkı nedeniyle tempo sorunu bağlamındainceleyerek, bu anılan farkın şeflik tekniği bakımından giderilmesine yolaçabilecek yöntemlerin bulunup bulunamayacağını irdelemek, bulunabileceğidüşünülüyorsa bunların ne olduğunu saptamaktır. Çalışma üç bölüme ayrılmıştır:Birinci bölümde Saygun'un halk müziği ile yakın ilişkisine değinilmiş ve bukapsamda bir budun müzikbilimci olarak yaptığı derleme çalışmaları üzerinegenel bilgiler verilerek bu çalışmanın odağında bulunan yapıtla ilişkisibakımından önemi olan 1937 yılındaki Doğu Karadeniz bölgesini kapsayanderleme gezisi ve bunun ardından yaptığı iki yayın mercek altına alınmıştır. İkincibölümde Orkestra için Süit, op.14 başlıklı esere ilişkin genel bilgiler verilmiş,eserin ilk iki bölümünün, taşıdıkları başlıklardan yola çıkarak, halk müziği ile olanilişkileri ele alınmış ve sorgulanmıştır.Üçüncü ve son bölümde ise eserin son bölümünün müziksel kökeni araştırılarakhoron oyununun geleneği ile yakın bağları bulunan partisyon ile kayıtlararasındaki hızdan kaynaklanan uyuşmazlığın teknik nedenleri saptanmayaçalışılmış, bu uyuşmazlığın giderilmesi için şeflik tekniği bakımından gereksinimduyulan yöntemler ve çalışma biçimlerine ilişkin öneriler getirilmiş, bununlabirlikte eserin, bestecinin belirlediği hızda seslendirilmesi konusunda yapılmışbulunan eleştirilere de değinilmiştir.

The main purpose of this study is to analyse the last movement entitled Horon ofthe Suite for Orchestra, op. 14 by Adnan Saygun, who has a prominent andimportant place in the music history of modern Turkey with his works and fed hiscreativity with musical and cultural source of folk as a result of hisethnomusicological studies and researches which were carried during his lifetimein parallel with his compositional efforts, within the context of tempo problem dueto a great speed difference found between the score and its recordings on hand,to examine if it is possible to find and by extension to determine the methodswhich are able to cause to settle the above-mentioned difference in terms ofconducting techniques. This study was trichotomized as follows: In the 1st chapterSaygun's close relation with folk music was mentioned and general informationon his studies about the process of collecting folk music was given within thisframework. Afterwards, his journey to Eastern Blacksea region in 1937 and thetwo publications of him written right after were put under the scope because oftheir relationship with the work which is found in the focal point of this study. Inthe 2nd chapter, general information about Suite for Orchestra, op.14 was givenand the relationship of the work's first two movements with folk music was tackledand examined based on the titles of the movements they bear. In the 3rd and lastchapter, after researching the musical root of the last movement of the work, thetechnical causes of the discrepancy arisen from the speed difference betweenthe recordings and score were tried to be determined and suggestions concerningmethods and working types which are needed to settle this discrepancy in termsof conducting techniques were brought forward. After all, the commentaries madeon performing of the work within the predetermined speed were also mentioned.