Türk siyasal düşünce hayatında Attilâ İlhan

Abstract

Attilâ İlhan, Türk edebiyat tarihinin en etkili isimlerinden birisi olmakla kalmayıp Türk siyasal düşünce tarihinde de kalıcı izler bırakmıştır. Bu tez çalışmamız; Attilâ İlhan'ın siyasal düşüncesini -edebiyat eserlerindeki siyasal yaklaşımlarını da içerecek şekilde- bütünüyle incelemeye odaklanmıştır. Çalışmamız; giriş ve üç ana bölümden oluşmaktadır.Giriş bölümünde; çalışmamızın bir ?yakın dönem siyasi düşünce tarihi? araştırması olması nedeniyle, yakın dönem tarihi ile ilgili genel metodolojik yaklaşımlar tartışılmış, yakın dönem tarihinin Tarih disiplini içerisindeki özgünlüğü belirlenmeye çalışılmıştır. Bu çerçevede, Attilâ İlhan'ın siyasi düşüncesinin Türk siyasal düşünce tarihi içerisindeki yerini değerlendirmek üzere gerçekleştirmiş olduğumuz bu çalışmadaki metodolojik bakış açımız da ortaya konmuştur.Birinci bölümde; Attilâ İlhan'ın siyasal düşüncesini etkileyen faktörleri belirlemek üzere hayat hikayesi irdelenmiştir. Attilâ İlhan'ın, çocukluğundan ölümüne kadar, içinde bulunduğu toplumsal siyasal ortam incelenmiş, farklı tarihsel dönemler içerisinde farklı siyasal olaylara karşı nasıl bir siyasal tavır içerisinde olduğu belirtilmiştir. Ayrıca, onun edebiyat ve siyaset çalışmalarını nasıl bir atmosferde gerçekleştirdiği de ortaya konulmaya çalışılmıştır.İkinci bölümde; Attilâ İlhan'ın genellikle tarihsel dönemlere ve tarihsel olaylara dayandırdığı, kendi tarih yorumunu da içinde barındıran romanları, tezimizin inceleme alanı olan ?siyasal düşünce? çerçevesinde ele alınmıştır. Ayrıca onun, kendine has bir şekilde geliştirdiği ?toplumsal gerçekçi? edebiyat anlayışının, siyasal düşüncesi ile nasıl paralellikler taşıdığı ortaya konulmaya çalışılmıştır.Üçüncü bölümde; Attilâ İlhan'ın, Türk siyasal düşünce tarihi içerisinde özgün bir yere sahip olan ve genellikle güncel siyasal yaklaşımlardan farklı olan siyasal çözümlemeleri, siyasal düşünceleri ele alınmıştır. Attilâ İlhan'ın hayatının son dönemlerinde iyice olgunlaştırdığı ve Türk siyasi hayatı içerisinde de tartışma yaratmış olan siyasi düşünceleri; ?Kemalizm?, ?Demokrasi?, ?Sosyalizm? ve ?Ulusalcılık? ana başlıkları altında incelenmiştir. Ayrıca Attilâ İlhan'ın, kendine has ulusalcılığının bir dış politika argümanı olarak tartışmaya açtığı ?Avrasya Stratejileri? de farklı ?Avrasyacı? tezlerle karşılaştırmalı olarak değerlendirilmiştir.

Attilâ İlhan is one of the effective persons in the Turkish literature; he left permanent traces in the Turkish political thought history. In this thesis, it will be focused to study the entire political approaches of Attilâ İlhan from the perspective of his literatures, as well as his political ideas. Our study consists of an introduction and three other main parts.In the introduction, since our study is a research about ?the history of political thought in the close period?, it will be discussed the methodological approaches in the history of close period, and it also will be tried to assign the originality of history of close period into a historical discipline. In this context, our methodological viewpoint which we improved in order to assign the place of Attilâ İlhan?s political idea into the history of Turkish political thought will be manifested.In the first part of our study, the life story of Attilâ İlhan will be examined in order to assign the factors which affect his political thought. The social environment from his childhood to his dead will be studied, and it will be indicated which political attitude Attilâ İlhan exhibited to the different political facts in different historical periods. However, it will be tried to point out the atmosphere that Attilâ İlhan materialized his literary and political studies.In the second part, the novels of which Attilâ İlhan based upon the historical events and the historical periods in general, and that include the historical interpretations of Attilâ İlhan will be treated in the context of ?political idea?. And it also will be pointed out how his literary understanding as ?social realist? view that he improved distinctively is paralleled with his political views.Lastly, it will be dealt with the political solutions and thoughts of Attilâ İlhan which differ from the current political approaches in general, and have an authentic place in Turkish political thought history. The political thoughts of Attilâ İlhan, which he matured in the last period of his life, and that created discussion in Turkish political life; ?Kemalism?, ?Democracy?, ?Socialism? and ?Nationalism? (Ulusalcılık) will be examined under the headlines. However, ?European Strategies? which Attilâ İlhan started distinctive nationalism as an argument of foreign policy will be discussed comparatively with ?Eurasian? thesis.