Resimli çocuk kitaplarında Atatürk ve Cumhuriyet değerlerinin incelenmesi (1950-1997)

Abstract

Bu çalışma, Türkiye'deki resimli çocuk kitaplarının Atatürk ve cumhuriyet değerleri açısından incelenmesini; bu kitaplarla demokrasi, insan hakları, adalet, özgürlük, vatan, milliyetçilik, inkılapçılık ve benzeri gibi konuların kitaplara nasıl ve ne sıklıkta işlendiği incelenmiştir. Araştırmanın çalışma grubu Ankara ilindeki, Milli Eğitim Bakanlığı (M.E.B.)'na bağlı ve özel okul öncesi eğitim kurumlarında ve kütüphanelerde kullanılan, özel koleksiyonlarında bulunan ve yayınevlerinde satışa sunulan resimli çocuk kitapları arasından rastgele örnekleme yöntemiyle seçilen hikaye türündeki 142 resimli çocuk kitabından oluşmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak, araştırmacı tarafından geliştirilen 'Resimli Çocuk Kitaplarını Atatürk ve Cumhuriyet Değerleri Yönünden İnceleme Formu' kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen veriler Microsoft Excel 2013 programıyla değerlendirilmiştir. Puanlama güvenirliğini sağlamak amacıyla araştırmacı dışında 2 farklı uzmanın da değerlendirdiği 20 kitaba yönelik üç farklı değerlendirme arasında Pearson Korelasyon Analizi yapılmış; bu değerlendirmeler arasında oldukça yüksek bir korelasyon tespit edilmiştir. 5 bölümden oluşan araştırmada, birinci bölümde, Çocuk ve çocuk edebiyatının tarihsel gelişimi; ikinci bölümde resimli çocuk kitaplarının özellikleri; üçüncü bölümde Türkiye'de Tarihi gelişim, dördüncü bölümde araştırmanın yöntemi ve beşinci bölümde ise bulgular incelenmeye çalışılmıştır. Araştırmanın sonucunda çalışma grubuna alınan resimli çocuk kitaplarının yer alan Atatürk ve cumhuriyet değerlerine oldukça az rastlanmıştır. Bu oldukça düşük oran ülkemizde 4-12 yaş dönem çocuklarına yönelik hazırlanan resimli çocuk kitaplarının niteliklerinin arttırılması konusunda çalışmalar yapılması gerektiğini göstermektedir. Anahtar Sözcükler: Atatürk, Resimli Çocuk Kitabı, Okul Öncesi Eğitim, Çocuk Edebiyatı, Cumhuriyet.

This study investigates the analysis of children‟s picture books in Turkey in terms ofAtatürk and Republic values, and how and at what rate these books includedemocracy, human rights, justice, freedom, homeland, nationalism, reformism andsuch like subjects. The working group of the research consists of 151 children‟spicture books, chosen randomly, that are used at the private pre-schools of theMinistry of National Education in Ankara, books in libraries, and books on sale asprivate collections at publising houses.As a data collection tool in the research,‟theform of analysing the Children‟s Picture Books from the point of Atatürk and RepublicValues developed by the researcher‟ was used. The data obtained from the researchwas evaluated via Microsoft Exel 2013. To ensure scoring reliability, a PearsonCoorelation Analysis was made among three different assessments of 20 booksevaluated by two different experts other than the researcher; a high correlation wasconfirmed among these assessments. The research consisted of 5 sections: in thefirts section, the historical development of children and children‟s literacy; in thesecond section, the characteristics of children‟s picture books; in the third section, the historical development of Turkey; in the fourth section, the research method; in the fifth section, the data was tried to analyse. The result of the research showed thatAtatürk and Republic values in the Children‟s Picture books taken to working group .were quite a little This low ratio shows that a study to icrease the qualities ofchildren‟s picture books that are prepared for 4-12 age period children in our country.Key Words: Atatürk, Illustrated Children's Book, Preschool Education, Children‟sLiterature, Republic.