Mecliste grubu bulunan siyasal partilerin Türkiye`nin Avrupa Birliği üyeliği sürecine yaklaşımları (1957 -2005)

Abstract

Türkiye'nin gündemini yarım yüzyıldan daha fazla süredir meşgul eden önemli konulardan birini Avrupa Birliği teşkil etmiştir. AB sürecinin ilk adımları, Türkiye'de çok partili hayatın ilk yıllarında atılmış ve bu süreç mecliste farklı ideolojileri ve pozisyonları benimseyen siyasal partilerin etkinliğinin arttığı bir dönemle paralel olarak gelişmiştir. Demokrasinin vazgeçilmez bir unsuru olan partiler, iç ve dış politikada önem arz etmiştir. Böylece Türkiye'de AB sürecinin değerlendirilmesi açısından öncelikli başvurulması gereken yapıları oluşturmuştur. Bu çalışmamızda, partilerin AB'ye yaklaşımları ve etkileri ortaya konmuş ve süreçle ilgili olarak hangi konulara olumlu yaklaştığı veya karşı çıktığı değerlendirilmiştir. Ayrıca Türkiye'de AB'nin, siyasal partilerin yaklaşımlarıyla tarihsel gelişimi ve değişimi üzerine odaklanılmıştır. Çalışma, giriş ve üç ana bölümden oluşmuştur. Giriş Bölümünde; çalışmanın ana konusu mecliste grubu bulunan siyasal partilerin Türkiye'nin Avrupa Birliği üyeliği sürecine yaklaşımları olması sebebiyle bu partilerin Türkiye'de nasıl oluştuğunu ve dış politikadaki önemine açıklık getirdik. Birinci bölümde, Türkiye'nin Avrupa ile bütünleşme sürecini hazırlamış olan reformlar tarihsel süreci ile açıkladık; Avrupa Birliği'nin oluşumu ve Türkiye'nin Avrupa Birliği yolu politikalarına odaklandık. İkinci bölümde, Türkiye'nin siyasal hayatında etkili olan ve tek başına iktidara gelen partilerin AB'ye yaklaşımlarını ortaya koyduk. Bunun yanında, süreçte attıkları adımları ve bunların gelişmeler üzerindeki etkilerini açıkladık. Son olarak koalisyon hükümetlerinde yer almış partiler ve iktidarda veya koalisyon hükümetlerinde yer almayan fakat mecliste grubu bulunan siyasal partilerin AB sürecine yaklaşımları değerlendirilmiştir.

European Union has been one of the most important subject which has made Turkey's agenda busy for more than half a century. The first steps of the EU process had taken in the first year of multiparty parliamentary system in Turkey and this process was parallel to the period of increasing effectiveness of political parties which accepted different ideologies and positions. The parties which are indispensable component of democracy have been significant in domestic and foreign politics. Thus, they created the preferential structure to evaluate the EU process. In this study, the approaches and efficacy of poticial parties to the EU are expressed and about the period on which subjects they approached in a positive way or challanged are evaluated. Futhermore, the study has been focused on historical development and change of political parties with their approaches. The study consists of introduction and three main parts. In the introduction, because of the fact that the main topic of our study is the approaches of political parties which had groups in parliament to the European Union Membership process, we clarified how these parties were formed and the importance of them in the foreing politics. In the first part, we expressed the reforms which brought out European integration process of Turkey with the historical process, focused on the formation of European Union and Turkey's policy on the road to European Union. In the second part, we put across the approaches on European Union of parties which were effective in the political life and came to power alone. Add to this, we explained their steps and the impacts of these on the developments related in the process. Lastly, we examined the parties which were in on coaliation governments and did not come to power alone or were not in on any coaliation goverments but had groups in the parliament.