Türk modernleşmesinde burjuvazi ve rekabet sorunu

Abstract

Türk modernleşmesine yönelik ilk çalışma, Osmanlı İmparatorluğu'nun yapısındaki bozulmalara ve bu bozulmalara karşı alınması gereken önlemlere dikkati çeken, 1631 tarihli Koçibey Risalesi'dir. 1631 yılından içinde bulunduğumuz 2017 yılına kadar geçen 386 yıllık süre içinde konuya ilişkin yapılan çalışmalarda ulaşılan sonuçlar birbirinin tekrarından ibaret gibidir. Türkiye'de her alanda birçok gelişme sağlanmış olmasına karşın, ilk tezlerin üretilmesinin ve uygulanmaya başlanmasının üstünden uzun bir zaman geçmiş olmasına rağmen, henüz çağdaş uygarlık seviyesine ulaşılamamış olunmasının; ya üretilen tezlerin ya da uygulamalarının doğru sonuçları yaratamadığını gösterdiğini söylemek mümkündür. Türk modernleşmesinin başarılabilmesi için, konuya yönelik yeni bakış açıları kazandıracak perspektiflerin ortaya konulması zarureti, bu çalışmanın temel gerekçesini oluşturmuştur.Çalışmanın `Giriş Bölümü`nde, `Gerçeklik`i bulma ve `Doğruya ulaşma` konularında kullanılan felsefi fikir ve metotlar açıklanmıştır. `Çağdaşlık, Çağcıllık, Modernlik, Asrilik, Muasırlık`. `Medeniyet, Uygarlık` gibi, farklı düşünürler tarafından farklı anlamlar yüklenmiş kavramlara, çalışmada ne gibi anlamlar atfedildiğine, 1. Bölüm'de açıklık getirilmiştir. Ayrıca bu bölümde, her toplum biçimini içerecek şekilde `Uygarlık Sürecinin Genel Şeması` oluşturulmuştur. Yine bu bölümde; `Buğday Üretmeden Ekmek Tüketen İnsan (BÜETİ)` kavramının tanımlanması yapılmış ve bu tür insanın ortaya çıkışı, sayısı ve yoğunluğunun artmasının toplumlar üzerindeki etkisi değerlendirilmiş; Darwin'in `Türlerin Kökeni` isimli eserinden istifade ile insan toplumundaki rekabetin kurallarına açıklık getirilmiş; doğada güce dayalı olarak süren yaşam savaşının, insan toplumlarında nasıl barışçıl hale getirilebileceği sorusuna cevap, Durkheim'ın `Toplumsal İşbölümü` adlı yapıtındaki `işbölümü` kavramından istifadeyle bulunmaya çalışılmış; ayrıca, sanayiye dayalı üretim tarzında ilerlemenin ve gelişmenin nasıl sağlanacağı konusunda, `karşıtların çatışması` teorisi ile `yaşam savaşı (benzerlerin yarışı)` teorisi karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. 2. Bölümde; burjuva ve burjuvazi kavramları ve toplumdaki görevleri, Weber, Sombart ve Smith'in çalışmalarından istifadeyle incelenmiş ve söz konusu kavramlar ile burjuvazinin toplum içindeki görevleri tanımlanmış; yeni bir kavram olarak `evcilleştirilmiş burjuvazi` kavramı ortaya konulmuş ve kapitalist bir ülke içinde para ve mal dolaşımının nasıl gerçekleştiği hususunda Marx'ın yapmış olduğu açıklamalar, ülkeler arasında para ve mal dolaşımının nasıl gerçekleştiği yönünde uyarlanarak, az gelişmiş ülkelerden gelişmiş ülkelere `gelir aktarımı`nın nasıl oluştuğu konusuna açıklık getirilmiştir. 3. Bölümde; teknolojinin yaratılmasının en önemli unsurları olan eğitim ve devletin, uygarlık, rekabet ve burjuvaziyle ilişkileri ortaya konulmuştur. 4. Bölümde; tarıma dayalı üretim tarzından sanayiye dayalı üretim tarzına, kapitalist sistemle geçiş süreci, Batı tarihi perspektifinden, feodal dönemden başlayarak ve emperyalist döneme geçişi de içerecek şekilde incelenmiştir. 5. Bölümde; aynı sürecin, ağırlıklı olarak Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluş aşaması olmak ve Osmanlı İmparatorluğu'ndan başlamak üzere günümüze kadar olacak şekilde incelemesi yapılmıştır. Sonuç bölümünde; söz konusu süreçte Batı tarihi ile Türk tarihi karşılaştırılmış ve Türkiye'nin uygarlaşamamasının nedenleri, bu nedenlerin ortadan kaldırılması için yapılması gerekenler belirlenmiştir.

The first study on Turkish modernization is Koçibey Tractate which was dated 1631 and about the deteriorations in the structure of the Ottoman Empire and the measures to be taken against these deteriorations. Throughout 386 years from 1631 up to 2017, the results reached in the studies on Turkish modernization and civilization have been as a mere repetition of each others. Although a long time past over introducing and implementing of these measures, not yet reached the level of contemporary civilization allows us to say either produced measures or their applications have not worked well, in spite of having been some developments in all areas in Turkey. The necessity of putting forward the new perspectives in order to realize the Turkish modernization formed the basis dissertation of this study. In the `Introduction Chapter`, philosophical ideas and methods used in the study about `To find the Reality` and `To get the right` were disclosed. What meanings were given in the study to the concepts like `Modernity` and `Civilization` to which different meanings were given by different thinkers was clarified and `General Schema of the Civilizing Process` which includes every form of society was created in Chapter 1. Also in this chapter, the definition of the concept of `People Who Consume Bread Without Producing Wheat (PCBWPW)` was made and the emergence of PCBWPW and the impact of increase in the number and density of these people in the human communities were evaluated. With the benefit of Darwin's book named `The Origin of Species`, the rules of competition in human society were clarified. The answer to the question of `how struggle for survival which has been on the basis of power in the nature can be peaceful in human society`, tried to find by the help of the concept of `Division of Labor` which took place in Durkheim's book named `Division of The Labor In The Society ` and the theory of `struggle of opposites` and the theory of `struggle for survival (the race between the likes)` about how to ensure the progress and the development in the production based on industry were examined comparatively. In Chapter 2; the concept of bourgeoisie and its tasks in society were examined with the benefit of Weber, Sombart and Smith's studies and defining of the concept and tasks of bourgeoisie in society were made; `Domesticated bourgeoisie` was put forward as a new concept and to the issue of how `Financial flows` from the developing countries to the developed countries has been actualized was brought clarity by putting forth that how to realize the circulation of money and goods between countries, by manipulating the description was made by Marx about the circulation of money and goods in a capitalist country. In Chapter 3; the relationship between the state and the education which are the most important elements of creation of technology with civilization, competition and the bourgeoisie were examined. In Chapter 4; the transition process from the production based on agricultural to the production based on industry with capitalist system were analyzed from the perspective of Western history, by starting from the feudal period and containing the transition of the imperial period. In Chapter 5; the same transition process was examined, by starting from the Ottoman Empire to the present day, mainly including the establishment phase of the Republic of Turkey. In the epilogue of this study, to find the means of the problems in Turkish modernization, the process of formation and development of bourgeoisie and competition in the Turkish History was analyzed by comparing the same process of the ones mainly in the Western Europe History, as a new perspective and what to be done to eliminate of these problems was determined.