Birinci Türkiye Büyük Millet Meclisinde bağımsız mebuslar ve yasama çalışmaları (1920-1923)

Abstract

Birinci Türkiye Büyük Millet Meclisi, Sivas Kongresi'nde alınan `particilik faaliyetinde bulunmama` kararına uygun bir şekilde, siyasi partilerin yokluğunda açıldı. Meclisin temel amacı, tam bağımsızlığın sağlanmasıydı. Ancak mevcut partisiz yapının, Meclisin disiplinli şekilde çalışmasına engel olduğu düşüncesiyle Mustafa Kemal Paşa tarafından Birinci Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Grubu (Birinci Grup) kuruldu. İstenmeyen mebuslar, bu grubun dışında bırakıldı. Grup dışında kalan muhalifler de ayrı bir grup etrafında kümelendi veya bağımsız kaldı. Bu çalışmada öncelikle Osmanlı-Türk parlamento tarihi, Birinci Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin kuruluşuna kadar incelenmiş sonrasında Birinci Meclis'in kuruluşu, işleyişi ve Meclis'te oluşmuş Birinci ve İkinci Gruplara değinilmiştir. Ardından bağımsız mebusların kimler olduğu tespit edilmiş, son olarak İstiklal Mahkemeleri, İcra Vekilleri Heyeti ve seçilmesi usulü, Hürriyet-i Şahsiye Kanun'unun kabul edilmesi süreci, Başkumandanlık Kanunu ve Lozan Konferansı'nda yaşanan müzakerelerin Meclis'teki akisleri Bağımsız mebuslar temel alınarak incelenmiştir.

The First Turkish Grand National Assembly was opened in the absence of political parties, in line with the decision to `not be partisan` taken at the Sivas Congress. The main purpose of the Assembly was to ensure independence. However, Mustafa Kemal Pasha established the First Group for Defence of National Rights (The First Group), thinking that the current non-partisan structure prevents working with discipline. Unwanted deputies were left out of this group. Opponents were clustered in another group or stayed independent. In this study, primarily the history of the Ottoman-Turkish parliamentary, until the establishment of the First Turkish Grand National Assembly, was examined; then the establishment and mechanism of the First Assembly and the First and Second Groups are formed in the Assembly was mentioned. Secondary, it was determined that the independent members who are. Finally İndependence Tribunals, the Executive Committee and their election procedure, the process of accepting the Act on fundamental rights and the effects of the discussions of the Lausanne Conference in The Assembly was examined based on Independent MPs.