Gebelikte sigara kullanımının annelerin ve yenidoğan bebeklerinin oksidan/antioksidan durumlarına etkileri

Abstract

ÖZET Oksidatif stres, gebelik ve gebeliğe ait komplikasyonlar dahil olmak üzere, bazı fizyolojik ve patolojik olaylarda rol aldığı bildirilmektedir. Sigara kullanan erişkinlerde antioksidan savunma sistemlerinin bozulduğunu gösteren bir çok çalışma olmasına rağmen; sigaranın gebe kadınlar ve yenidoğan bebekleri üzerine olan oksidatif etkilerini araştıran birkaç çalışma vardır. Bu çalışmanın amacı aktif sigara içen, pasif olarak sigaraya maruz kalan ve sigara içmeyen gebe kadınlarda ve yenidoğan bebeklerinde serum malondialdehid (MDA) düzeyleri, superoksid dismutaz (SOD) ve glutatyon peroksidaz (GPx) aktivitelerini araştırmaktır. Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesinde doğum yapmış 41 anne ve 7 günlük bebekleri çalışmaya alındı. Doğum kayıtları ve annelerle karşılıklı görüşmeler sonucu 41 anne ve bebeği çalışmaya alındı; sigara içen grup (n=12), anne (5-10 sigara/gün) ve baba (20 sigara/gün) sigara kullanıyor idi; pasif sigara içiciler (n=14), yalnız baba evde sigara içiyor idi (20 sigara/gün); sigara içmeyen grup (n=15), gebelikten önce ve gebelikte evde hiç kimse sigara kullanmamıştı. Venöz yoldan alman kanlar hemen santrifüj edilerek serumları ayrıldı ve çalışmanın yapılacağı zamana kadar - 80° C de saklandılar. Daha sonra MDA düzeyleri, SOD ve GPx aktiviteleri çalışıldı. İstatistikler SPSS paket programı ile yapıldı (SPSS Inc., Chicago, İL, USA). Sonuçlar Kruskal-Wallis testi ile yorumlandı. P <0.05 ise sonuç anlamlı kabul edildi. Çalışma gruplarında, hem anne hem de bebeklerin serum MDA düzeyleri (p=0.63) ve SOD (p=0.98) aktiviteleri arasında istatistiksel anlamlı fark saptanmadı. Oysa, anne GPx (p=0.028) ve bebek GPx aktiviteleri (p=0.039) anlamlı derecede farklı idi. Çalışma grupları ikişerli olarak GPx aktiviteleri açısından analiz edildiğinde, yalnızca anneleri aktif olarak sigara kullanan bebekler ile anneleri sigara kullanmayan bebekler arasında istatistiksel anlamlı fark saptandı (p=0.015). Artmış GPx aktivitesi nedeni ile, sigara içen grubun daha çok oksidatif strese maruz kaldıkları düşünüldü. Anahtar Kelimeler: Sigara, gebelik, oksidatif stres, antioksidanlar

VI The influence of smoking on maternal and neonatal oxidant/antioxidant status in pregnancy. Oxidative stress has been reported to play a role in some physiological and pathological conditions, including pregnancy and its complications. Although there are many studies revealing that antioxidant status are impaired in adult smokers, there is only few studies investigating the influence of smoking on pregnant women's and their newborns' oxidant/antioxidant status. The aim of this study was to evaluate the levels of serum malondialdehyde (MDA), superoxide dismutase (SOD) and glutathione peroxidase (GPx) activities in mothers and their infants in relation to maternal smoking. Forty-one mothers and their infants (7 days old) were enrolled in the study. Based on interview and birth records, 41 mothers and their infants were meeting eligibility criteria and classified into one of three groups: the active-smoking group (n=12), both the mother (5-10 cigarettes/d) and father (20 cigarettes/d) have been smoking up to date; the passive- smoking group (n=14), the father (20 cigarettes/d) has been only smoking in the house; the non-smoking group (n=15), the parents have never smoked either before or during pregnancy. Serum aliquots were immediately stored at -80 °C until biochemical analyses were performed. Thereafter MDA levels, SOD and GPx activities were studied. All data were entered into an SPSS database. Results were analyzed using Kruskal-Wallis One-Way analysis. A p value <0.05 was considered statistically significant. No significant differences were noted among the study groups with respect to MDA levels (p=0.63) and SOD activities (p=0.98) in both mothers and their infants. However, there were significant differences among the study groups with respect to serum GPx activities in both mothers (p=0.028) and their infants (p=0.039). When GPx activities were analyzed separately in both mothers and infants, a significant difference was only noted between the infants of smoking and infants of non-smoking groups (p=0.015). Increased GPx activity suggested that the smoking group have been exposed to more oxidant stress. Keywords: smoking, pregnancy, oxidative stress, antioxidants