Metastatik akciğer tümör tedavisinde metastazektomi ve prognostik faktörlerin değerlendirilmesi

Abstract

ÖZET Akciğer, malign tümörlerin en sık metastaz yaptığı organlardan biridir. Metastatik akciğer tümör cerrahisinin düşük mortalite ve morbidite ile gerçekleştirildiği, sağkalıma önemli derecede katkı sağladığı bilinmektedir. Bu çalışmada mortalite, morbidite ve sağkalımı etkileyen prognostik faktörleri ve toraks tomografisinin pulmoner metastazların değerlendirilmesindeki önemini araştırmayı amaçladık. 1999 - 2004 yıllan arasında Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Cerrahisi kliniğinde sekonder akciğer tümörü nedeniyle ameliyat edilen 25 hasta ve çeşitli nedenlerle ameliyat edilemeyen 10 hasta çalışmaya dahil edildi. Ameliyat öncesi radyolojik ve kardiyopulmoner incelemeleri yapıldı. Pulmoner metastazektomi grubu ve kontrol grubu arasında sağkalım süreleri karşılaştırıldıktan sonra pulmoner metastazektomi grubu için prognostik faktörler araştırıldı. Hastaların 22'si erkek (%63), 13'ü (%37) kadın olup yaş ortalaması 49.3 ± 18.5 idi. Primer tümörlerin hücre tipine göre gruplandırıldığında hasta (%48.6) karsinom, 17 hasta (%48.6) sarkom, 1 hasta (%2.8) malign melanomdu. Akciğer metastazı için 25 hastaya toplam 31 ameliyat yapıldı. Ameliyatların 24' ü (%77.4) kama rezeksiyon, 5' i (%16.1) lobektomi, l'i enükleasyon (%3.2) ve l'i (%3.2) tümör küçültücü cerrahi şeklindeydi. Toplam 31 ameliyatın 28'i (%90.4) komplet rezeksiyon, 3'ü (%9.6) inkomplet rezeksiyondu. Peroperatif mortalite %3.2 bulundu. Metastazektomi grubunda ameliyat öncesi toraks tomografisi ile tespit edilen ortalama nodul sayısı 2.7 ± 2.4, ameliyatta tespit edilen nodul sayısı 7.6 ± 10.5 olarak hesaplandı (P=0.04). Uygulanan 31 ameliyatta işlem öncesi çekilen toraks tomografisinin nodul sayışım doğru saptama oranı %54 bulundu. Pulmoner metastazektomi uygulanan hastalarda 1 yıllık sağkalım %75.4, kontrol grubunda %66.6 olarak hesaplandı (P=0.73). Tek metastatik nodülü olan hastalarda multipl olanlara göre sağkalım anlamlı derecede daha yüksek bulundu (P=0.0001). Pulmoner metastazektomi yapılan hastalarda evrelere göre ortalama sağkalım incelendiğinde evre IIP de anlamlı derecede daha kısa olduğu görüldü (P=0.003). Hücre tipinin, hastalıksız sürenin, nodul çapının, nodul dağılımının, rezeksiyon sayısının, rezektabilitenin, ameliyat türünün ve postoperatif kemoterapinin sağkalım üzerine etkisi bulunmadı. VISonuç olarak primer tümörü kontrol altında olan, başka bir bölgede metastaza olmayan olgularda pulmoner metastazektomi sağkalım süresini uzatmaktadır. Bilgisayarlı toraks tomografisi ile cerrahi olarak çıkarılandan daha az sayıda metastaz saptanabilmektedir. Bu nedenle torakotomi esnasında tüm akciğerlerin dikkatli bir şekilde ve sistematik olarak palpasyonu yapılmalı, radyolojik olarak gözlenmeyen metastazlar aranmalıdır. Anahtar Sözcükler: Akciğer metastazı, metastazektomi, sağkalım, prognostik faktörler, bilgisayarlı tomografi. VII

ABSTRACT Lung is one of the organs in which malignant tumors most commonly spread. It has been suggested that metastatic lung tumor surgery has a low morbidity and mortality rate, and provides a significant contribution to prognosis. In this study we aim to evaluate the prognostic factors influencing the mortality, morbidity and survival, and the importance of thoracic tomography in detecting the pulmonary metastases. Twenty-five patients who were operated for secondary lung tumor and ten patients who were not eligible for the operation due to various reasons in Thoracic Surgery Clinic of School of Medicine at Ondokuz Mayıs University between 1994 and 2000 were included into our study. Required preoperative radiological and cardiopulmonary examinations were carried out. After survival periods of pulmonary metastasectomy group and of the control group were compared, the prognostic factors for pulmonary metastasectomy group were investigated. 22 of the patients were male (63%) and 13 were female (37%) and the mean age was 49.5 ± 18.5. When classified according to the cellular types, 17 patients had carcinoma (48.6%), 17 patients had sarcoma (48.6%), 1 patient had malignant melanoma (2.8%). Total 31 operations were carried out in 25 patients with pulmonary metastases. These operations cover 24 wedge resections (77.4%), 5 lobectomies (16.1%), 1 enucleation (3.2%) and one debulking surgery (3.2%). 28 out of 31 operations were complete resections (90.4%) whereas the rest was incomplete resection (9.6%). Preoperative mortality was 3.2%. The mean nodule number detected by tomography preoperatively in metastasectomy group was 2.7 ± 2.4. Meanwhile, the mean nodule number found during operation was 7.6 ± 10.5 (p=0.04). The accuracy rate of preoperative thoracic tomography in detecting the metastatic nodules was 54% in total 31 operative procedures. The one-year survival rate was 75.4% in patients with pulmonary metastasectomy whereas it was 66.6% in control group (P=0.73). The survival rate was significantly higher in patients with single metastatic nodule than those with multiple nodules (p=0.0001). When mean survival rates were evaluated according to the tumor staging, the survival of stage III patients was significantly shorter (p=0.003). The effect of the cell type, disease-free interval, diameter of the nodule, distribution of the nodule, number of resections, the resectability, type of the surgery and postoperative chemotherapy on survival could not be found out. vrnAs a result, in patients with a locally controlled primary and no other distant metastases, pulmonary metastasectomy improves the survival period. Less number of metastases can be detected by computed tomography when compared to surgically removed metastasis. For this reason, lungs should be palpated systematically and carefully in order to find radiologically undetected metastases. Keywords: Lung metastases, metastasectomy, survival, prognostic factors, computerized tomography. DC