Başarılı öğrencilerin öğrenme yaklaşımları ve etkili öğrenmeye ilişkin önerileri

Abstract

Bu çalışmanın amacı Fen Lisesi öğrencilerinin ve Lisans Giriş Sınavında (LGS) Türkçe-Sosyal (TS), Türkçe-Matematik (TM) ve Matematik-Fen (MF) alanında ilk yüzde bir dilimde bulunan öğrencilerin öğrenme yaklaşımlarını (derinlemesine, yüzeysel, stratejik), bu öğrenme yaklaşımlarına etki eden faktörleri ve bu öğrencilerin etkili öğrenmeye ilişkin önerilerini belirlemektir.Araştırma betimsel bir araştırmadır. Araştırmanın evrenini Ankara ili sınırları içinde Lisans Giriş Sınavında (2013) TM, TS ve MF alanlarından ilk yüzde bir dilime giren üniversitelerin 1. sınıf öğrencileri ve Seviye Belirleme Sınavında Fen Lisesine yerleşen ve 12. sınıfta okuyan öğrenciler oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini LGS'de TM (tm1, tm2, tm3), TS (ts1, ts2) ve MF (mf3, mf4) alanlarından ilk yüzde bir dilime giren ve üniversitelerin 1. sınıflarında öğrenim gören 725 öğrenci ve Ankara Fen Lisesi 12. sınıfta öğrenim gören 90 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri araştırmacı tarafından geliştirilen derinlemesine öğrenme yaklaşımı ölçeği, yüzeysel öğrenme yaklaşımı ölçeği, stratejik öğrenme yaklaşımı ölçeği ve görüşme formu ile elde edilmiştir. Verilerin çözümlenmesinde araştırmanın alt problemlerinin özelliklerine göre betimsel istatistikler, çok değişkenli varyans analizi (MANOVA), tekrarlı ölçümlerde ANOVA ve ikili karşılaştırma tekniklerinden LSD testi istatistikleri kullanılmıştır. Ayrıca nitel verilerin analizinde frekans, yüzde istatistikleri kullanılarak içerik analizi ve betimsel analiz yapılmıştır.Araştırma sonucunda ulaşılan sonuçlar aşağıda özetlenmiştir.1. Fen lisesi 4. sınıf ve LGS'ında TS, TM VE MF alanında ilk yüzde bir dilimde bulunan öğrencilerin derinlemesine öğrenme yaklaşımına ait puanlarının yüksek olduğu tespit edilmiştir. Ancak aynı öğrenci grubunun stratejik ve yüzeysel öğrenme yaklaşımlarını da önemli derecede benimsedikleri tespit edilmiştir.2.LGS'ında ilk yüzde bir dilimde bulunan öğrencilerin alanlara göre (TS, TM ve MF) öğrenme yaklaşımları puanları karşılaştırıldığında TS alanındaki öğrencilerin stratejik öğrenme yaklaşımı puanlarının hem TM hem de MF alanındaki öğrencilerin puanlarından anlamlı bir şekilde yüksek olduğu bulunmuştur. Yine, TS alanındaki öğrencilerin derinlemesine öğrenme yaklaşımı puanlarının TM alanındaki öğrencilerin puanlarından ve benzer şekilde MF alanındaki öğrencilerin derinlemesine öğrenme yaklaşımı puanlarının TM alanındaki öğrencilerin puanlarından anlamlı bir şekilde yüksek olduğu tespit edilmiştir.3.MF, TM ve TS alanındaki öğrencilerin her bir öğrenme yaklaşımına ilişkin puanları cinsiyete göre karşılaştırıldığında MF alanındaki öğrencilerin derinlemesine öğrenme yaklaşımına ait puan ortalamaları arasında anlamlı bir fark olduğu ve bu farkın erkek öğrenciler yönünde yüksek olduğu görülmüştür. Ancak eta karenin düşük olmasına bağlı olarak değişkenin etki büyüklüğü zayıf olacağından manidarlık dikkate alınmamıştır. Stratejik ve yüzeysel öğrenme yaklaşımlarına ait puan ortalamaları ele alındığında ise kız öğrencilere ve erkek öğrencilere ait puan ortalamalarının benzer olduğu, iki grubun puan ortalamaları arasında anlamlı bir farkın olmadığı tespit edilmiştir. TM alanındaki öğrenciler için ele alındığında ise stratejik öğrenme yaklaşımına ait puan ortalamaları bakımından anlamlı bir fark olduğu ve bu farkın kız öğrenciler lehine yüksek olduğu görülmüştür. Ancak eta karenin düşük olmasına bağlı olarak değişkenin etki büyüklüğü zayıf olacağından manidarlık dikkate alınmamıştır. Derinlemesine ve yüzeysel öğrenme yaklaşımları ele alındığında ise her iki cinsiyete ait puan ortalamalarının benzer olduğu, iki grubun puanları arasında anlamlı bir farkın olmadığı tespit edilmiştir. Son olarak TS alanındaki öğrenciler için ele alındığında ise derinlemesine, yüzeysel ve stratejik öğrenme yaklaşımları bakımından her iki cinsiyete ait puan ortalamalarının benzer olduğu, iki grubun puan ortalamaları arasında anlamlı bir farkın olmadığı görülmüştür.4.Öğretmenlerin ezbere dayalı beklentilerinin olması, ders türünün sözel olması, sınavların çoktan seçmeli objektif test ya da doğru-yanlış türünde olması durumunda öğrencilerin yüzeysel öğrenme yaklaşımına yöneldikleri, öğretmenlerin araştırma ve sorgulamaya dayalı beklentilerinin olması, ders türünün sayısal olması, sınavların klasik ya da boşluk doldurma türünde olması durumunda ise öğrencilerin derinlemesine öğrenme yaklaşımına yöneldikleri tespit edilmiştir. Ayrıca dershanelerin ve arkadaş çevresinin öğrencilerin stratejik öğrenme yaklaşımını benimsemeleri üzerinde etkisi olduğu da tespit edilmiştir. 5.Etkili ya da iyi öğrenen olabilmek için öğrenciler, konunun mantığını anlayarak çalışılmasını, bilgilerin sorgulanmasını ve bu bilgiler arasında bağlantılar kurularak öğrenilmesi gerektiğini önermişlerdir. Ayrıca öğrenme sürecine hedef konularak başlanılması gerektiğini ve bu süreçte belirledikleri hedeflere başarıyla ulaşabilmeleri için öz-düzenleyici öğrenicinin özelliklerini işe koşmaları gerektiğini ifade ettikleri tespit edilmiştir.Anahtar sözcükler: Öğrenme yaklaşımları, derinlemesine öğrenme yaklaşımı, yüzeysel öğrenme yaklaşımı, stratejik öğrenme yaklaşımı, etkili öğrenme, öz - düzenleyici öğrenici , öğrenme stratejileri.

The purpose of this study is to identify learning approaches (deep, surface, or strategic) among Science High School students and undergraduate students who are ranked in the top one percent portion according to the results of University Entrance Exam in subject areas of Literacy-Social (LS), Literacy-Math (LM), and Math-Science (MS), factors that affect and shape students' learning approaches, and their suggestions on effective learning styles.This study is a descriptive study. The study population of the study consists of freshman students ranked in the top one percent portion in the 2013 University Entrance Exam (UEE) and Science High School (SHS) students who are in the 12 th grade in Ankara. The study sample consists of 725 freshman students who are in the top one percent portion in the University Entrance Exam and 90 12th grade Science High School students in Ankara.Data for this study was derived by conducting deep learning approach scale, surface learning approach scale, strategic learning approach scale and semi structure interview form developed by the researcher. For the analysis of the data, descriptive statistics, multivariate analysis of variance (MANOVA), ANOVA for repeated measures and LSD test statistics were used. In addition, to analyze qualitative data, content analysis and descriptive analysis were performed using frequency and percentage statistics. The findings of the study are summarized as follows:1. The findings show that deep learning approach scores of the SHS 4th Grade Students and students who are in the top one percent portion in the fields of LS, LM, and MS in the UEE are significantly high. However, the findings indicate that the same groups of students also tend to adopt surface and strategic learning approaches at very important levels as well. 2. When comparing students' learning approaches scores based on their subject area (LS,LM, and MS), the scores of students who are in the LS subject area are significantly higher than students who are in LM and MS subject area. The scores of students who are in the LS subject area are also higher than those of who are in LM subject area in terms of their deep learning approaches. Similarly, the deep learning approach scores of the students who are in MS subject area are significantly higher than students in TM subject area. 3. When comparing MS, LM, and LS subject area students' scores of each learning approaches based on gender, the research found a significant differentiation through the average scores of deep learning approach indicating that male students scores are higher than females. However, significant conclusion was not taken into consideration since the effect of variation would be weak because of low value of eta square. The analysis shows that there is no significant relationship between the average scores of male and female students in terms of strategic and surface learning approaches. When it comes to the students in TM subject area, the female student significantly scored higher than male students in terms of average score of strategic learning approach. However, significant conclusion was not taken into consideration since the effect of variation would be weak because of low value of eta square. The findings of the study indicate that the average scores of both male and female students on deep and strategic learning approach tend to be similar and there is no significant differentiation in terms of gender. Finally, the data analysis of students who are in TS subject area depict that both male and female students' average scores on deep, surface, and strategic learning approach tend to be similar, indicating that there is no significant differentiation between two groups. 4.The study also found that students tend to be inclined through surface learning approach in the cases; teacher have memorizing based expectation, the content to the course is qualitative, and the exams are multiple choices or true/false system, However, they tend to choose deep learning strategy when teacher has research and interrogation based expectation, the content of course is quantitative, and the exam style is writing an essay or fill in the gaps type, Moreover, the findings demonstrate that both preparation courses and friend environment have significant influence on internalizing strategic learning approaches for students. 5.The students also underlined that they need to understand the mentality of topics, interrogate the knowledge, and create connections among knowledge in order to be best learner and provide effective learning process. The students also indicated that they need to initiate learning process by specifying and identifying specific goals and run their self-directed planning insights in order to reach their goals.Key Words: Learning approaches, deep learning approaches, surface learning approaches, strategic learning approaches, effective learning, self - regulated learners , learning strategies.