Öğrenme nesnesinin yeniden kullanılabilirliğine yönelik yazarlık aracının tasarımı ve kullanılabilirliğinin değerlendirilmesi

Abstract

Tasarım ve geliştirme araştırması olarak tasarlanan bu çalışma kapsamında, öngörülen standartlar doğrultusunda geliştirilmiş ve paketlenmiş öğrenme nesnelerinin (ÖN), öğretimsel ihtiyaçlar doğrultusunda düzenlenmesi ve yeniden paketlenmesi ile tekrar kullanılmasına imkân sağlayan bir yazarlık aracı geliştirilmiş ve değerlendirilmiştir.Çalışmada ilk olarak ÖN'lerin geliştirilmesi ve tekrar kullanılması süreci içerik ve tasarım, paylaşım ve teknoloji bakış açıları ile incelenmiş, ÖN'lerin tekrar kullanılabilirliğine ilişkin uygulama sorunları temel alınarak bir tekrar kullanılabilirlik modeli geliştirilmiş ve aracın kavramsal tasarımı yapılmıştır. Sonraki aşamada, bu sorunların çözümüne yönelik bir yazarlık aracı tasarlanarak geliştirilmiştir.Geliştirilen aracın kullanılabilirliğini ve etkililiğini değerlendirmek için Hacettepe Üniversitesi Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi (BÖTE) bölümünde lisansüstü eğitim yapanlardan oluşan 20 kişilik bir örneklem grubundan, geliştirilen aracı kullanarak öngörülen standartlar doğrultusunda paketlenmiş ÖN'leri kendi öğretimsel ihtiyaçlarına göre düzenlemeleri ve tekrar paketlemeleri istenmiştir. Ayrıca süreç içinde geliştirilen aracın kullanılabilirliği de, içerik yönetim sistemlerinin kullanılabilirliğini belirlemek üzere Altun, Yurdugül ve Gülbahar (2010) tarafından geliştirilen ölçeğin dört alt boyutu kullanılarak sürecin etkililiği değerlendirilmiştir. Kullanılabilirlik ile ilgili nicel veriler bu ölçek ile ve nitel veriler ise sözlü protokol analizi, gözlem ve görüşme tekniği ile toplanmıştır.Araştırma sonucunda, geliştirilen aracın, içerik geliştiriciler/öğretmenler için kullanılabilecek yararlı ve kullanışlı bir içerik düzenleme ve paketleme aracı olduğu bulunmuştur. İçeriklerin öğretimsel ihtiyaçlara göre düzenlenerek farklı ortamlarda tekrar kullanılabilirliği konusunda buna benzer yazarlık araçlarında sahip olması gereken özelliklere yönelik önerilerde bulunulmuştur.Anahtar sözcükler: Öğrenme nesnesi, içerik paketleme, yeniden kullanılabilirlik, yeniden amaçlandırma, üstveri, tasarım ve geliştirme araştırması.

This study is designed as a design and development research to design and evaluate an authoring tool that is aimed at enabling reuse and re-packaging of learning objects (LOs) according to instructional needs by re-purposing them in line with the predefined standards.First of all, a comprehensive literature review about the development and the reuse process of LOs is conducted within the scope of content and design, sharing, and technological points of view and reusability and conceptual models are developed based on the articulated implementation problems which have been confronted during the reuse of LOs. Secondly, an authoring tool is developed to overcome those aforementioned problems.Finally, in order to evaluate the usability and the efficiency of this tool, a sample group of 20 students, at the time of study, working through their master and/or doctoral degree at Computer Education and Instructional Technologies at the Faculty of Education at Hacettepe University, are asked to re-purpose and re-package existing LOs, taking their own instructional needs into consideration via using this authoring tool. Additionally, in order to define the capability of content management systems, the utility and the efficiency of the tool is evaluated within the process via using the four sub-dimensions of the scale developed by Altun, Yurdugül and Gülbahar (2010). Quantitative data is collected with this scale and qualitative data is collected via verbal protocol analysis, observation and interviewing method.As a result of the study, it's found that this tool is a practical content development and packaging tool for content developers/instructors. Suggestions in regard to properties of likewise authoring tools are put forward as to reusability in various environments by organizing content depending on various instructional needs.Keywords: Learning object, content packaging, reusability, repurpose, metadata, design and development research.