Fen ve teknoloji dersi 7. sınıf ders kitabı ve Öğretmen Kılavuz Kitabının laboratuvar kullanım tekniği açısından incelenmesi

Abstract

7. Sınıf Fen ve Teknoloji Ders Kitabı (FTDK) ve Öğretmen Kılavuz Kitabı (ÖKK)'nın laboratuvar kullanım tekniği açısından incelenmesi amacıyla yapılan bu araştırmada, 2013 - 2014 eğitim öğretim yılında ortaokullarda kullanılmakta olan MEB Yayınları 7. Sınıf Fen ve Teknoloji Ders Kitabı ile MEB Yayınları 7. Sınıf Öğretmen Kılavuz Kitabı kullanılmıştır. Laboratuvar kullanımının önemli bir yer tuttuğu Fen ve Teknoloji derslerinde birincil kaynak olan ders kitapları ve öğretmen kılavuz kitaplarının da uygulamaya dönük etkinliklere hizmet etmesi gerekmektedir. Buna ilaveten söz konusu kaynakların laboratuvar kullanım tekniği açısından öğrenci ve öğretmenleri yönlendirmesi gerekmektedir. Araştırmada doküman incelemesi yöntemi kullanılarak incelenen 7. Sınıf Fen ve Teknoloji Ders Kitabı ve Öğretmen Kılavuz Kitabından elde edilen veriler içerik analizi ve betimsel analiz tekniği ile çözümlenmiştir. Doküman olarak MEB Yayınlarının 2013 yılında yayınlanan 7. Sınıf FTDK ve ÖKK kullanılmıştır. Araştırmada verilerin analizine başlanılmadan önce laboratuvar kullanım tekniği ile ilgili alan yazından elde edilen bilgiler ışığında 7. Sınıf FTDK ve ÖKK öncelikle bütünsel olarak incelenmiş ve kitaplarda sadece birer sayfa halinde yüzeysel açıklamaların yapıldığı görülmüştür. Daha sonra FTDK'nda yer alan etkinlikler laboratuvar kullanım tekniğine uygunlukları yönünden tek tek incelenmiştir. Kitapta yer alan deneysel etkinlikler bu bakış açısıyla tek tek analiz edilerek kodlar verilmiştir. İçerik analizi için alan yazından elde edilen bilgiler ışığında temalar oluşturulmuş ve araştırmacının her etkinlik için tek tek yaptığı yorumlar anlamlı kodlara ayrılarak uygun temalarla eşleştirilmiştir. Analizler sonucunda elde edilen kodlardan yararlanılarak tema ve alt temalar belirlenmiştir. FTDK ve ÖKK'ndaki ilgili sayfalar aynen alınarak ve doğrudan alıntılar yapılarak betimsel bir yaklaşım benimsenmiştir. Betimlemeler arasındaki ilişkilerden genellemelere ulaşılmaya çalışılmıştır. Araştırmanın amacı doğrultusunda incelenen 7. Sınıf FTDK ve ÖKK'nın laboratuvar kullanım tekniği bakımından yetersiz olduğu sonucuna varılmıştır. Betimsel analiz bulguları içerik analizi bulgularını destekler niteliktedir. Araştırma sonunda ders kitabı ve kılavuz kitap yazarlarına, araştırma yapanlara, kitap inceleme ve seçme ile ilgili kuruluşlara önerilerde bulunulmuş olup araştırmanın laboratuvarda yaşanan kazaların nedenlerinin belirlenmesine de katkı sağlayacağı düşünülmektedir.Anahtar sözcükler: Fen ve Teknoloji, laboratuvar kullanım tekniği, ders kitabı, öğretmen kılavuz kitabı

This study; examined which is made for the purpose of analyzing 7th Grade Science and Technology Textbook and Teacher's Guide Book in terms of laboratory usage technique; MEB Publications 7th Grade Science and Technology Textbook and MEB Publications Teacher's Guide Book, which are used at middle schools in 2013 - 2014 academic years, were used and analyzed. At the Science and Technology lessons in which the usage of laboratory takes an important place, it is necessary for the primary source textbook and teacher's guidebook to serve for practical activities. In addition, it is necessary for the aforementioned sources to guide students and teachers in terms of laboratory usage technique. In this research, data obtained from 7th Grade Science and Technology Textbook and Teacher's Guide Book by using document analysis method was resolved with content analysis and descriptive analysis. In the research, before starting the analysis of the data, 7th Grade Science and Technology Textbook and Teacher's Guide Book were primarily examined as a whole in the light of the information obtained from the laboratory usage technique literature and it was seen that there are only one page of superficial explanations. Later, the activities taking place in Science and Technology Textbook were examined one by one in terms of their compliance with the laboratory usage technique. Experimental activities in the book were analyzed from this perspective one by one and they were given codes. Themes were created in the light of the information obtained from the literature for the content analysis and all the comments of researcher that are made one by one for each activity were divided into meaningful codes and matched with appropriate themes. By taking advantage of the codes which are obtained as a result of the analysis, the themes and sub-themes were identified. By taking the relevant pages exactly and by making direct quotations from the Science and Technology Textbook and Teacher's Guide Book, a descriptive approach was adopted. From the relationship between descriptions, generalizations were attained. The 7th Grade Science and Technology Textbook and Teacher's Guide Book examined in accordance with the aim of this research was concluded to be inadequate in terms of laboratory usage technique. Descriptive analysis findings support content analysis findings. As a result of this research, suggestions were made to the authors of the textbook and guidebook, to those who did research, to the organizations which review and select books and this research is expected to contribute in determining the causes of the accidents in laboratories.Anahtar sözcükler: Fen ve Teknoloji, laboratuvar kullanım tekniği, ders kitabı, öğretmen kılavuz kitabı