Çözüm odaklı kısa süreli yaklaşıma dayalı bir müdahale programının ruminasyon üzerinde etkisi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, `Çözüm Odaklı Kısa Süreli Yaklaşıma Dayalı Bir Müdahale Programının, ruminasyon üzerindeki etkisini` incelemektir. Araştırmaya katılacak katılımcılari belirlemek amacıyla, 2012-2013 güz-bahar eğitim döneminde Kilis 7 Aralık Üniversitesinin değişik programlarına devam eden 901 üniversite öğrencisine araştırmada kullanılan ölçme araçları uygulanmıştır. Bu öğrencilerin 498'i kız, 403'ü erkektir. Daha sonra Self-Ruminasyon Ölçeğinin ön-test ölçümlerinden elde edilen puanlar yüksekten düşüğe doğru sıralanmış ve düşük puan alan 104 öğrenci arasından tesadüfî yolla seçilen katılımcılar deney, plasebo ve kontrol gruplarından birine yine tesadüfî olarak atanmıştır. Böylelikle araştırma 11'i deney, 11'i plasebo ve 11'i kontrol gruplarında yer alan; 17'si kız, 16'sı erkek olan 33 üniversite öğrencisi üzerinde yürütülmüştür. Üç gruba atanacak öğrenciler belirlendikten sonra, deney grubunda yer alan katılımcılara araştırmacı tarafından geliştirilen 6 oturumluk Çözüm Odaklı Kısa Süreli Müdahale Programı uygulanmıştır. Deney grubuyla paralel olarak gerçekleştirilen plasebo grubu etkinliklerinde ise, terapötik etkisi olmayan 6 oturumluk Eğitici Facebook® Kullanımı ve Medya-Okuryazarlığı Eğitim Programı uygulamıştır. Kontrol grubunda bulunan katılımcılara ise herhangi bir uygulama yapılmamıştır.Araştırmada veri toplama aracı olarak Self-Ruminasyon Ölçeği'nden yararlanılmıştır. Araştırmada 3x4'lük (deney/plasebo/kontrol grupları X ön-test/son-test/kalıcılık testi 1-kalıcılık testi 2) split plot desen kullanılmıştır. Araştırmanın bağımlı değişkenlerini, katılımcıların ruminasyon ölçeğinden elde ettikleri puanlar, bağımsız değişkenini ise ÇOKSMP oluşturmaktadır. Araştırmada kullanılan ölçme araçları oturumların başlamasından 2 hafta önce ön-test ölçümü olarak; oturumlardan iki hafta sonra son-test ölçümü olarak; son-test ölçümlerinden 6 hafta sonra ve ondan 4 hafta sonra ise deneysel işlemin kalıcılığını belirlemek amacıyla kalıcılık ölçümü olarak, deney, plasebo ve kontrol gruplarındaki katılımcılara tekrar uygulanmıştır. Bu ölçümlerden elde edilen verilerin analizinde, ölçüm ve gruplar arasında anlamlı bir farkın olup olmadığını belirlemek için; tekrarlı ölçümler için iki yönlü ANOVA ve Tukey testi kullanılmıştır. Veriler SPSS 20.0 paket programıyla analiz edilmiştir.Araştırmadan elde edilen bulgular, Çözüm Odaklı Kısa Süreli Yaklaşıma Dayalı Bir Müdahale Programı'nın deney grubundaki katılımcıların ruminasyon düzeylerini azalttığı ve bu durumun kalıcılık ölçümlerinde de korunduğunu ortaya koymuştur. Plasebo ve kontrol gruplarında bulunan katılımcıların ruminasyon ön-test, son-test ve kalıcılık 1-2 testi ölçümlerinden elde ettikleri puanlar arasında ise anlamlı bir farklılık olmadığı görülmüştür. Elde edilen bulgular ışığında araştırmadan elde edilen sonuçlar tartışılmış ve gelecek araştırmalar için önerilerde bulunulmuştur.

The aim of this research is to examine the effect of an intervention program with tendency to solution focused brief therapy on self-rumination. To determine the subjects of the study, one scale was administrated to 901 university students (498 were males; 403 were females), attending to different programs at Kilis 7 Aralik University during the fall-spring term of 2012-2013. This study was carried out with a sample of 33 students (11 for experimental group, 11 for placebo group, and 11 for control group). While, a 6-session intervention program practice of solution-focused brief therapy which has been developed by the researcher was applied to the experimental group and a 6-session placebo activity (program of pragmatic Facebook® usage and media literacy) was given to the placebo group, no treatment was applied to subjects in the control group.The Self-Rumination Scale was used as measures. In this research, 3x4 (experimental/placebo/control groups X pretest/posttest/two follow measurements) split plot design was used. The measures were administrated to the subjects; two weeks before the beginning of the group sessions (pretest) and two weeks after (posttest) the completion of the group sessions. And to determine the lasting effects of the experimental treatment the measures were reapplied to subjects in each group after six weeks and then four weeks interval (follow measurement). Data were analyzed by two ways ANOVA for repeated measures (3x4 Split Plot) and Tukey test. The overall results of this research supported the assumptions of this study. The findings of this research indicate that the 6 session intervention program that was formed and based on solution focused brief therapy, has caused significant decrease in subjects' self-rumination levels. 6 weeks follow-up results and then four weeks follow up results demonstrated that the effects of intervention program had been maintained. Further, there were no significant differences between the pretest, posttest, and two follow-up tests self-rumination scores of the placebo and the control groups. Under the lights of the research findings, discussion upon the results was performed and some suggestions were offered for future research.