Comparing higher education in Roman Empire & in its Islamic Arabian and Asian counterparts in early middle ages

Abstract

Bugün bize miras kalan her şey, dünyanın farklı yerlerinden medeniyetlerin geride bıraktıklarıdır. Bilimin gelişmeye asla ara vermediği mutlak bir gerçektir fakat bu, insanlığın çok eski dönemlerinden itibaren süregelen bilgi birikimi ve enformasyon sayesindedir. Anlaşılabileceği üzere her şey Antik Yunan medeniyeti ile başladı ve başlangıçta sözeldi; tıpkı Homeros'un eserleri gibi. Her şey felsefe sanatı ile gelişti. Eğitim ise her zaman mevcuttu; günümüz bilim ve eğitim süreçlerinde kullandığımız çoğu bilgi zerreciği Yunanlıların antik çağlarda geliştirdiklerinden süregelmiştir. Gün gelmiş, Antik Yunan entellektüelizminin yerini Roma anlayışı devr almıştır. İslamiyetin doğuşu ile birlikte özellikle teolojik açıdan daha farklı bir eğitim anlayışı ortaya çıktı ve her ikisi de eğitsel açıdan paralel, aynı zamanda özgün süreçler yaşadı. Bu çalışmanın ortaya çıkış noktası bu ikisinin entellektüel yaklaşımlarındaki benzer ve farklı noktalara; yenileşme hareketlerine; yüksel eğitim ve entellektüel politiklarının uygulama süreçlerine işaret etmektir. Tüm bu yenilik hareketlerinin el-Maymun örneğinde olduğu gibi kendinden once gelenlerin sosyo-kültürel ve ekonomik altyapısından derinden etkilendiği gözlemlenebilir. Bu yüzden refah ve varlığın, bilimsel ve entellektüel girişimleri ne derece etkilediği de çalışma içinde ele alınacaktır. Çalışma antik dönemlerde yüksek eğitimin karakteri ile başlayıp Karanlık Çağlar başlamadan once Roma ve İslami eğitim ortamlarında olup bitenlere değinmektedir. Bu noktada, Karolenj hanedanına mensup Frank Kralı Şarlman'ın entellektüel reformları manastır çevreleri ile kesişir ve bu durum onun sarayına birtakım akademisyenleri davet etmesini sağlar ki bu durum 14. yy ile 16. yy arasında gerçekleşen İtalyan Rönesansı'ndan evvel erken bir rönesans için bir hareket noktası olacaktır. Şarlman sarayındaki ve manastır çevrelerindeki bilimsel ve entellektüel etkinliklerle krallığının eğitsel alanlarını yenilemiştir. Hatta ruhban sınıfı dışındaki çocuklara da manastırlar bünyesinde Beşeri Bilimler okuma fırsatı tanımıştır. Aynı dönemlerde 8. yy'da Frank Imparatorluğu'nun Arap ve Asya emsallerinde karmaşa söz konusu idi. El-Maymun bilimle uğraşmaya hevesli halifelerden biri idi ve hangi milletten olursa olsun akademisyenlere ekonomik hamilik dahi sağladı. O kendi dönemindeki islami bilimsel çalışmaların `altın çocuğu` idi ve bu altın çocuk, Eski Mısır bilgeliğinin kendi zamanı için yeni fakat aslında eski bilgi zerreciklerine ulaşma amacı ile Eski Mısır mezarlarında kazı bile düzenliyordu. Beyt-ül Hikme'yi geliştirdi ve bir çeviri hareketi başlattı. Tüm bunlar dünyanın farklı yerlerinde eş zamanlı olarak gerçekleşiyordu. İşte bu çalışma o dönemdeki yüksek öğretim yapılarını, kurumlarını ve nasıl işlediklerini incelemektedir. Anahtar Kelimeler: Yunan, Roma Yükseköğretimi, Medrese, Şarlman, Alcuin, el-Maymun, Abbasi Akademisyenler, Karolenj, İslami Bilimler, Beşeri Bilimler.

What we have inherited is a result of what early civilizations all around the world have left behind. It is certain fact that science has never ceased being developed but it is thank to the accumulation of data, wisdom and knowledge coming from the very early days of the humanity. Apparently it all started with Ancient Greece like the works of Homer and it was oral in the beginning. It all evolved with the art of Philosophy. Education was there from the very beginning; most of the basic bits of information we use in our modern day scientific and educational processes belong to what Greece cultivated in ancient times. There came a time when Greece lost all its glamour and Roman Intellect took it over. Starting with the rise of Islam another intellect arose, especially in terms of theology and the both underwent aparalleled and authentic processes in Middle Ages. The starting point for this thesis is to signify the similarities and differences between their intellectual approach and how they handled all these renovations, the implementiation process of their higher educational and intellectual policies. It is highly observable that all these renovations were deeply influenced by the economical and socio-cultural background of their antecendants as in the case of al-Ma'mun. So, to extend which the wealth and prosperity facilitates the scientific & intellectual efforts will also be dealt within the course. The study starts with the character of higher education at ancient times and takes it to what happened in the higher educational environments in Rome and Islamic lands before the Dark Ages hit. At that point, Charlemagne and his intellectual renovations interfere with the monastic circles and this enabled him to bring scholars to his court and that will be the starting point of a renaissance before the actual one in Italy between the 14th and 16th centuries. He reformed educational field of his empire along with the scientific and intellectual activities both in his court and at monastic circles. He even provided lay boys at the time a chance of studying Liberal Arts in the body of his abbeys. At the very same period, in 8th Century there were some turmoil in the Islamic milieus in Arabian and Asian Peninsulas. Al-Ma'mun was one of the Caliphs who was eager to be deeply engaged with science and even provided patronage to scholars on any branch of science from any nationality. He was `the golden boy` of Islamic scientific study in his own era; he even excavated Egyptian tombs with the hope of acquiring ancient but new to day bits of Ancient Egyptian wisdom. He enhanced Bait al-Hikmahs and started a translational movement. All these things aforementioned occurred simultaneously at different parts of the world. The study following, examines the structure of higher learning, institutes of higher learning and how they worked then. Key Words: Greek, Roman, Higher Education, Madrasa, Charlemagne, Alcuin, al-Ma'mun, Abbasid scholars, Carolingian, Islamic Science, higher learning, Liberal Arts.