Yedinci sınıf öğrencilerinin matematik ve fen bilimleri derslerinde sentezleyen zihin özelliklerinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, yedinci sınıf Matematik ve Fen Bilimleri öğretim programlarında sentezleyen zihin özelliklerine ne düzeyde yer verildiğini, öğretme-öğrenme ortamında öğrencilerin sentezleyen zihin özelliklerini ne düzeyde sergilediğini ve bu düzeyde olmasında öğretmenlerin etkisini ortaya koymaktır.Araştırmanın çalışma grubunu; 2012 yılına ait Seviye Belirleme Sınavı (SBS) Analiz Sonuçlarına göre Orantısız Tabakalı Amaçlı Örnekleme Yöntemi kullanılarak başarı düzeylerine ayrılan Ankara İli devlet okullarından; düşük, orta ve yüksek başarı düzeyinde üç ortaokulun yedinci sınıf düzeyinde seçilen birer sınıfının öğrencileri ve Matematik ile Fen Bilimleri öğretmenleri oluşturmuştur. Araştırma 2014-2015 öğretim yılı güz dönemlerinde yürütülmüştür. Araştırmada; Matematik ve Fen Bilimleri öğretim programlarının sentezleyen zihin özelliklerini ne düzeyde kapsadığı doküman analiz formu (KMatematik=0,68, KFen=0,65); öğrencilerin sentezleyen zihin becerilerini sergileme düzeyleri sentezleyen zihin algı ölçeği (α=0,94), senaryo (K=0,76), gözlem formu (KMatematik=0,87, KFen=0,70) ve öğretmen/öğrenci görüşme formu; öğrencilere sentezleyen zihin becerilerini kazandırmaya yönelik öğretmen davranış düzeyi gözlem formu (KMatematik=0,87, KFen=0,70), öğretmen/öğrenci görüşme formu; öğrencilerin akademik başarı düzeyleri Matematik başarı testi (KR-20=0,81) ve Fen Bilimleri başarı testi (KR-20=0,81) kullanılarak belirlenmiştir. Araştırmanın sonunda;•Yedinci sınıf Matematik ve Fen Bilimleri öğretim programlarının; Giriş, Vizyon ve Temel Yaklaşım bölümlerinde sentezleyen zihin becerilerini kazandırılması hedeflenmesine rağmen, programlarda sentezleyen zihin özelliklerini geliştirmeyi sağlayacak nitelik ve sayıda `kazanım`lara yer verilmediği,•Gözlemler sırasında Fen Bilimleri dersinde orta düzey okulun diğer okullara göre daha yüksek düzeyde davranış sergilemesi, görüşmelerde yüksek düzey okul öğretmen ve öğrencilerinin, öğrencilerin davranış düzeylerini düşük görmesi ve düşük düzey okul öğrencilerinin kendilerine yüksek puan vermesi dışında; öğrencilerin sentezleyen zihin becerilerini sergileme düzeyi ve bu becerileri sergileyen öğrenci oranlarının, okulların başarı düzeylerine benzer şekilde sıralandığı,•Öğrencilerin sentezleyen zihin becerilerini sergilemelerini sağlayan öğretmen davranışlarını, gözlemler sırasında; Matematik dersinde yüksek düzey okul öğretmeni tarafından diğer okullara göre daha yüksek düzeyde sergilendiği, orta ve düşük düzey okul öğretmenlerinin ise birbirine yakın düzeylerde sergilediği; Fen Bilimleri dersinde ise orta düzey okul öğretmeninin diğer okullara göre yüksek düzeyde, yüksek düzey okul öğretmeninin ikinci sırada ve düşük düzey okul öğretmeninin en düşük düzeyde sergilediği gözlenmiştir. Görüşme sonuçlarına göre ise Fen bilimleri dersi için gözlem sonuçlarıyla benzer sıralamaya sahipken Matematik dersi için gözlemlerin tam tersi sıralamaya sahip olduğu,•Yüksek ve orta düzey okul öğrencilerinin sentezleyen zihin becerilerini sergileme düzeyleri ile akademik başarıları arasında anlamlı ilişkilerin olduğu, düşük düzey okulda ilişkilerin anlamlı olmadığı görülmüştür.

The aim of this study is to investigate to what extent do the 7th grade math and science curriculums involve the characteristics of synthesizing mind, to what extent do the students present the behaviours of synthesizing mind in teaching and learning process and the impact of the teachers to this extent.The study group was formed by students, and math and science teachers in three schools (above average, average, and below average) located in central district of Ankara. The schools were chosen according to Level Determination Examination (SBS) scores in 2012 by utilizing stratified purposeful sampling method. The study was performed during the fall term of 2014-2015 academic year. Math and science curriculums were examined in terms of the features of the synthesizing mind by a document analysis form (KMath=0,68, KScience=0,65); in order to define to what extent did the students present the behaviours of synthesizing mind in teaching and learning process, a synthesizing mind scale (α=0,94), a scenario (K=0,76), an observation form (KMath=0,87, KScience=0,70), and a student/teacher interview form were used; the impact of teachers to the extent of students behaviours of synthesizing mind was defined by using an observation form (KMath=0,87, KScience=0,70) and a student/teacher interview form; the academic level of the students were defined by math (KR-20=0,81) and science (KR-20=0,81) examinations. The research findings are summarized as follows;•The 7th grade math and science curriculums aim to develop synthesizing mind levels in introduction, vision and main approach chapters. But the curriculums do not include sufficient number of attainments to develop students' behaviours of synthesizing mind.•During science observation, avarege school students presented the behaviours of synthesizing mind more than the ones in other schools; in interviews, the students and teachers of above average school defined the level of students behaviours as below average, the students of below average school defined their behaviors as above average. Except for these particular circumstances, the extent of students' behaviours of synthesizing mind and percentage of students presenting these behaviours had the same characteristics as the academic grading of the schools.•In math it was observed that, in above average school the impact of teachers to the extent of students behaviours of synthesizing mind was more than the other schools. In science, the average school teachers behaviours were the first, above average school teachers behaviours were second, and the below average school teachers behaviours were the last level. The interview results had the same characteristics for science observations, but just the opposite for math observations.•In above average school and average school, there were significant relations between students behaviours of synthesizing mind and academic achievement. In below average school there was no significant relation.