Çocuklar için felsefe eğitimi üzerine nitel bir araştırma

Abstract

Çocuklar için felsefe çocukların, bir metin, öykü ya da örnek olaydan yola çıkarak bilgi, doğru, gerçek, güzel, adalet gibi felsefi kavramları bir yetişkin rehberliğinde tartışmalarıdır. Bu araştırma çocuklar için felsefenin, ilkokul 3. sınıf öğrencilerini bilişsel, duyuşsal ve sosyal alanlarda nasıl etkilediğini tespit etmek amacıyla 14 hafta toplam 28 saat sürecinde nitel araştırma yöntemi kullanılarak yürütülmüştür. Çocuklarla felsefe yapmak üzere hazırlanan ders planları iki ayrı sınıfta, 48 öğrenciye, iki öğretmen tarafından uygulanmıştır. Süreç sonunda öğrencilerde bilişsel alanda, felsefe, felsefe soruları ve filozofların özelliklerini anlama, kavramlar arası ilişki kurma, kavramları günlük hayatla ilişkilendirme, düşünme hatalarını kavrama, düşünmeye yönelme, farklı açılardan düşünme gibi değişimler gözlemlenmiştir. Duyuşsal alanda ise filozoflardan, felsefeden hoşlanma ve kavramlara yönelik farkındalıklar söz konusu olmuştur. Sosyal alanda ise öğrencilerin sorun çözme ve birbirlerini tanımaları noktasında değişimler yaşanmıştır. Bulgular çocuklar için felsefenin, eleştirel düşünme ile vatandaşlık ve değer eğitimine katkı sağladığına ve öğretmenlerin bilgiye yönelik inançlarını değiştirdiğine ilişkin araştırmalarla örtüşmektedir. Araştırmacılar sözü edilen konular başta olmak üzere çeşitli alanlarda ve farklı yaş gruplarında araştırmalar yürütebilir. Çocuklar için felsefe, okul öncesinden liseye kadar farklı yaş düzeylerindeki pek çok dersin programlarıyla bütünleştirilebilir ya da ayrı bir ders olarak okutulabilir.

Philosophy for children is that children discuss the philosophical concepts such as knowledge, trueness, reality, and justice in an adult guidance by starting from a text, a story or a case study. This study was carried out in order to determine how philosophy for children has affected the 3rd grade students in the primary schools in the cognitive, affective and social areas by being used the qualitative research method for a total of 28 hours and 14 weeks. At the end of the process, in the cognitive domain, it has been observed some changes in students, such as understanding the philosophy, the questions of philosophy and the features of philosophers, establishing relations between concepts, associating the concepts with everyday life, cognizing the thinking errors, orientation to think, and thinking from different angles. Enjoying the philosophy and awareness of the concepts have been also mentioned by the philosophers in the affective domain. Philosophy for children can be integrated with the programs of many courses at different age levels from pre-school to high school or be taught as a separate course.