Çözüm odaklı kısa süreli yaklaşıma dayalı grup rehberliği programının öz - yeterlik inancına etkisi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, çözüm odaklı kısa süreli yaklaşıma dayalı grup rehberliği programının öğrencilerin öz-yeterlik düzeyleri üzerindeki etkisini incelemektir. Araştırmaya katılacak denekleri belirlemek amacıyla İstanbul ili Bakırköy ilçesinde okuyan 145 ortaokul sekizinci sınıf öğrencisine Genel Öz-Yeterlik Ölçeği uygulanmıştır. Genel Öz-Yeterlik Ölçeği'nin ön-test ölçümlerinden elde edilen puanlar düşükten yükseğe doğru sıralanmış ve alt-üst gruplar sıralamadan çıkarılmıştır. Uygun örnekleme yöntemiyle seçilen denekler deney ve kontrol gruplarından birine seçkisiz olarak atanmıştır. Araştırma 10 deney, 10 kontrol grubunda yer almak üzere toplam 20 ortaokul öğrencisi ile yürütülmüştür. Deney grubunda yer alan öğrencilere araştırmacı tarafından geliştirilen altı oturumluk çözüm odaklı kısa süreli grup rehberliği programı uygulanmıştır. Kontrol grubunda bulunan öğrencilere ise herhangi bir uygulama yapılmamıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak; Genel Öz-Yeterlik Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmada 2x3'lük (deney/kontrol grupları-ön-test/son-test/izleme testi) desen kullanılmıştır.Araştırmanın bağımlı değişkenini, katılımcıların genel öz-yeterlik ölçeğinden elde ettikleri puanlar, bağımsız değişkenini ise Çözüm Odaklı Kısa Süreli Yaklaşıma Dayalı Grup Rehberliği Programı oluşturmaktadır. Araştırmada kullanılan ölçme aracı oturumların başlamasından iki hafta önce ön-test ölçümü olarak; oturumlardan iki hafta sonra son-test ölçümü olarak; son-test ölçümlerinden üç ay sonra ise deneysel işlemin kalıcılığını belirlemek amacıyla izleme ölçümü olarak, deney ve kontrol gruplarındaki deneklere tekrar uygulanmıştır. Bu ölçümlerden elde edilen verilerin analizinde, ölçüm ve gruplar arasında anlamlı bir farkın olup olmadığını belirlemek için; Tek Faktör Üzerinde Tekrarlı Ölçümler İçin İki Faktörlü Varyans Analizi Tekniği kullanılmıştır. Veriler SPSS 15.0 paket programıyla analiz edilmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgular, Çözüm Odaklı Kısa Süreli Yaklaşıma Dayalı Grup Rehberliği Programı'nın deney grubundaki katılımcıların öz-yeterlik düzeylerini artırdığı ve bu durumun izleme ölçümlerinde de korunduğunu ortaya koymuştur. Kontrol grubunda bulunan katılımcıların öz-yeterlik ön-test, son-test ve izleme testi ölçümlerinden elde ettikleri puanlar arasında ise anlamlı bir farklılık olmadığı görülmüştür. Elde edilen bulgular ışığında araştırmadan elde edilen sonuçlar tartışılmış ve gelecek araştırmalar için önerilerde bulunulmuştur.

The aim of current study was to investigate the effect of Solution- Focused Brief Approach Based Group Guidance Programme on self-efficacy beliefs. Participants of the study were selected among 145 8th grade middle school students in Bakırköy, İstanbul. After filling out the scale, the scores that were taken via pretest measurement of Self-Efficacy Scale were sorted from lowest to highest and students which 20 students in the lowest and highest rated was removed from the rankings. Both experimental and control groups had 10 students for each. The experimental group took a 6-Sessions Solution Focused Brief Approach Based Group Guidance Programme developed by the researcher. The Self-Efficacy Scale was used for collecting data from both experimental and control groups. The 2 (experimental and control groups)x 3 (pretest, posttest, follow up) research design was applied. The dependent variable of the current study was Self-Efficacy, and the independent variable was Solution Focused Brief Approach Based Group Guidance Programme. The Scale was administered to both experimental and control groups, as the pretest 2 weeks before the sessions started, and as the posttest 2 weeks after the last session, and also it used for the follow-up test for determining the permanence of the experimental manipulation, 3 months after the posttest. In order to determine the significant differences between the scores of the pretests, the posttests, and the follow-up test of both groups, two way analysis of variance (ANOVA) with repeated measures was conducted. Data was analyzed with 15.0 SPSS programme. Findings revealed that the Solution Focused Brief Approach Based Group Guidance Programme increased the self-efficacy beliefs' of the participants in experimental group and this was maintained on the follow-up measurements. On the other hand, for the control group, there were no significant difference between participants' Self-Efficacy Scale scores of the pretest, posttest, and follow-up measurements as expected. The results were discussed with shedding light on the findings of the current study, and suggestions were given for future studies.