Psikolojik danışman adaylarının bireyle psikolojik danışma uygulaması ve süpervizyonuna ilişkin değerlendirmeleri

Abstract

Bu araştırmanın amacı, Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık lisans programı öğrencilerinin bireyle psikolojik danışma uygulaması dersine ilişkin görüş ve yaşantılarını incelemektir. Bu araştırmada karma araştırma deseni kullanılmıştır. Araştırmanın nicel bölümüne 20 farklı devlet üniversitesinde öğrenim gören 776 dördüncü sınıf öğrencisi katılım sağlamıştır. Nicel araştırma kapsamında katılımcıların bireyle psikolojik danışma uygulaması ve süpervizyon sürecine ilişkin yaşantılarının incelenmesi için betimsel ve ilişkisel araştırma modelleri kullanılmıştır. Araştırmanın nicel kısmında; Süpervizyon Yaşantıları Kişisel Bilgi Formu, Süpervizyonda Değerlendirme Süreci Envanteri ve Süpervizörlük Tarzları Envanteri veri toplama araçları olarak kullanılmıştır. Nicel veri analizlerinde ilk olarak değişkenlere ilişkin betimsel istatistikler incelenmiş ve ardından alınan süpervizyonun yeterliğine ilişkin katılımcıların algılarını yordamada süpervizyonda değerlendirmenin, süpervizörlük tarzlarının, süpervizörle olan ilişki uyumunun ve süpervizörle süpervizyon alan kişinin cinsiyet uyumunun ne düzeyde rol oynadığını incelemek için çoklu doğrusal regresyon analizi yapılmıştır. Araştırmanın nitel bölümünde ise, araştırmanın nicel bölümüne katılım sağlayan öğrencilerden 15'i ile yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak görüşmeler yapılmıştır. Araştırma verileri Fikir Birliğine Dayalı Nitel Araştırma Yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir. Nicel bulgular, nitel araştırmada ortaya çıkan temel alan adları dikkate alınarak iki kategori altında sunulmuştur. Bireyle psikolojik danışma uygulaması dersinin uygulama süreci kategorisi altında psikolojik danışma oturumlarına hazırlık, danışan ve oturum sayıları, danışan özellikleri ve genel başarı durumlarına ilişkin bulgulara yer verilmiştir. Bireyle psikolojik danışma uygulaması dersinin süpervizyon süreci kategorisi altında süpervizyon veren kişiler, süpervizyonda amaç belirleme, süpervizyon teknikleri ve kullanımı, süpervizyon yöntemleri, geri bildirim ve süpervizörün tarzı ile ilgili bulgulara yer verilmiştir. Ayrıca alınan süpervizyonun yeterliğini süpervizörle ilişki uyumu, süpervizyonda değerlendirme, süpervizörlük tarzları ve süpervizörle süpervizyon alan kişinin cinsiyet uyumu (erkek-erkek) değişkenlerinin anlamlı düzeyde yordadığı bulunmuştur. Araştırmanın nitel bulgularına göre, katılımcıların görüşleri bireyle psikolojik danışma uygulaması dersinin uygulama süreci, bireyle psikolojik danışma uygulaması dersinin süpervizyon süreci, bireyle psikolojik danışma uygulaması dersinin uygulama ve süpervizyon süreçlerini geliştirmeye yönelik öneriler ve süpervizyon sürecine yönelik metaforik anlatım temel alanları altında toplanmıştır. Araştırma bulguları ilgili alan yazın çerçevesinde tartışılmış ve psikolojik danışman eğitimcilerine, araştırmacılara ve politika yapıcılara önerilerde bulunulmuştur.

The purpose of this study was to investigate the opinions and experiences of the Guidance and Psychological Counseling undergraduate program students about the Individual Counseling Practicum course. In the current study, a mixed-method research design was used. For the quantitative part of the study, 776 senior students from 20 state universities participated in the study. Descriptive and correlational research designs were used to examine the experiences of the participants related to individual counseling practicum and supervision. A Personal Information Form for Supervision Experiences, Evaluation Process within Supervision Inventory, and Supervisory Styles Inventory were used as data collection instruments in the quantitative part of the study. For the quantitative data analyses, initially, the descriptive statistics of the variables were examined and then a multiple linear regression analysis was conducted to investigate to what extent evaluation within supervision, supervisory styles, supervisory relationship, and supervisor-supervisee gender match play a role in prediction of the perception of the participants about the efficiency of the received supervision. For the qualitative part of the study, interviews were conducted by the researcher utilizing a semi-structured interview schedule with 15 participants who were selected from the participants of the quantitative part of the study. The qualitative data were analyzed using the method of Consensual Qualitative Research.The quantitative findings were presented under two categories considering the names of the domains emerged in the qualitative study. Under the category of the implementation process of the individual counseling practicum course, the findings related to the preparation for counseling sessions, the number of clients and counseling sessions, the characteristics of the clients, and the status of general success were presented. Under the category of the supervisory process of the individual counseling practicum course, the findings related to the supervisors, goal setting in supervision, supervision techniques and use of them, supervision methods, feedback, and supervisory styles were given. In addition, it was found that the variables of supervisory relationship, evaluation within supervision, supervisory styles and supervisee-supervisor gender match (male-male) significantly predicted the efficiency of the received supervision. According to the qualitative findings of the study, the opinions of the participants were clustered under the domains of `the implementation process of the individual counseling practicum course`, `the supervisory process of the individual counseling practicum course`, `the recommendations for improving the implementation and supervisory process of the individual counseling practicum course`, and `the metaphorical narration about the supervisory process`. The findings were discussed in the context of the related literature and recommendations for counselor educators, researchers, and policy makers were provided.