Çocuklarda migren ve sağ-sol şant sıklığı

Abstract

Migren başağrısı çocukluk çağı başağrılarının en önemli ve en sık görülen tipidir. Çocukların %3-10'unu etkilemektedir. Erkeklerde 3-5 yaş aralığında daha fazla iken 5 yaşından sonra kızlarda giderek daha sık görülmekte ve 9-11 yaşında her iki cinste prevalans eşitlenmektedir.Son yıllarda erişkinlerde yapılan çalışmalarda migren hastalarında, özellikle auralı migrenlilerde sağ-sol şant oranı yüksek olarak bulunmuştur. Ayrıca, semptomatik sağ-sol şant hastalarında da auralı migren oranı yüksek oranda saptanmaktadır. Literatürde çocukluk çağında bu konuyu araştıran çalışmaya rastlanmamıştır. Çalışmamızda çocukluk çağı yaş grubunda auralı ve aurasız migren hastalarında sağ-sol şant oranı ve sağ-sol şantın migren başağrısının bazı klinik özellikleri ile ilişkisinin araştırılması amaçlanmıştır.Bu amaçla çalışmaya; 20 auralı migren (yaş ortalaması 12,22±2,94; %50'si erkek, %50'si kız), 20 aurasız migren (yaş ortalaması 11,1±2,58; %55'i erkek, %45'i kız), 20 kontrol (yaş ortalaması 11,10±3,09; %60'ı erkek, %40'ı kız) olmak üzere yaş ve cinsiyet açısından eşleştirilmiş 60 çocuk alındı. Üç grup kontrastlı-transkranial doppler ve transtorasik ekokardiyografi kullanılarak tespit edilen sağ-sol şant oranları açısından karşılaştırıldı. Ayrıca şantı olan ve olmayan çocuklar migren başağrısının bazı klinik özellikleri, tarafımızdan hazırlanan migren bilgi formu ve yüz/çizgi ağrı skalası kullanılarak karşılaştırıldı.Auralı migren grubunda, aurasız migrenli hastalara ve kontrol grubuna göre transkranial dopplerde şant ve transtorasik ekokardiyografide patent foramen ovale daha yüksek oranda bulundu. Tüm çalışma grubu için tespit edilen sağ-sol şant nedeni 1 hasta dışında (bu hasta auralı migren grubunda atriyal septal defekti olan hastaydı) patent foramen ovale idi. Çalışmamızda ayrıca sağ-sol şantı olan çocuklarda olmayanlara göre aylık migren atak sıklığı, atak süresi, şiddeti, ailede başağrısı öyküsü açısından fark yoktu. Şantı olan hastalarda valsalva manevrası ile atağın tetiklenme oranı %39, şantı olmayan hastalarda %9 olarak bulundu. İki grup arasında istatistiksel olarak anlamlı fark yoktu.Çalışmamız çocuklarda migren ile sağ-sol şant ilişkisini araştıran ilk çalışma olması nedeniyle önemlidir. Çalışmamız göstermiştir ki erişkinlerde olduğu gibi sağ-sol şant oranı çocuklarda da auralı migrenli grubunda daha yüksektir. Auralı migren başağrısının oluşumu ile sağ-sol şantın nedensel ilişkisine dair yapılacak çalışmalar migren kliniği ve tedavisine dair yeni bilgileri ortaya çıkaracaktır.Anahtar kelimeler: Migren, Aura, Patent foramen ovale, Sağ-sol şant, Çocukluk çağı demografik faktörler.

Migraine headache is the most significant and the most common type of childhood headaches. It afflicts about 3% -10% of children. The prevalence of migraine is relatively high in male children between the ages 3 and 5 and it gets higher in female children above the age of 5 years. It reaches the same level in both genders at ages of 9 or 11Recent studies on adults have shown relatively higher prevalence of right-to-left shunt in patients with migraine (especially adult migraine patients with aura). In addition, the prevalence of migraine with aura was significantly higher in symptomatic patients with right-to-left shunt (RLS). No study dealing with this subject in childhood was available in the literature. This study aimed to examine the prevalence of right-to-left shunt in migraine patients with or without aura. The study also aimed to investigate the association between right-to-left shunt and the clinical characteristics of the migraine headache.For this purpose, 20 migraineur children with aura (the mean age was 12,22±2,94; 50% were male 50% were female), 20 migraineur children without aura (the mean age was 11,1±2,58; 55% were male 45% were female) and as a control group 20 children (the mean age was 11,10±3,09; 60% were male 40% were female) were enrolled in this study. All children were matched for age and gender. These three groups were compared in terms of the prevalence of right-to-left shunt detected by contrast-transcranial Doppler and transthoracic echocardiography. Moreover, some clinical characteristics of the migraine in children with or without shunt were compared by the migraine inquiry form and a face/line pain scaleWhen compared, the prevalence of shunt on transcranial Doppler and the prevalence of patent foramen ovale (PFO) on transthoracic echocardiography were significantly higher in the patients with aura than in the control group and in patients without aura. Patent foramen ovale (PFO) was the cause of right-to-left shunt in whole group except one patient. (The patient was in the group with aura and had atrial septal defect). The study also revealed that there was no significant difference between the children with or without right-to-left shunt in terms of frequency, duration and intense of monthly migraine attacks and history of headache in the family. By the use of the valsalva maneuver, the rate of triggering mechanism was found as 39% in patient with shunt and as 9% in patients without shunts. Differences between two groups were statistically significant.Our study is essential due to being the first study searching for the relation between right-to-left shunts and migraine. It has been demonstrated by our study that the prevalance of right-to-left shunts is higher in the group of child migraneurs with aura, as it is observed in the adult population. Further research based on the causal relations of right-to-left shunts and the formation of migraine type headache with aura, is going to reveal new information about clinical characteristics and treatment of migraine.Keywords: Migraine, Aura, Patent foramen ovale (PFO), Right-to-left shunt, Childhood.