Hemodiyaliz hastalarında kaşıntı sorununun değerlendirilmesi

Abstract

AMAÇ: Samsun ve ilçelerinde hemodiyaliz hasta populasyonunda üremikkaşıntının sıklığını belirlemek, varsa etyolojik faktörleri saptamak ve tedavide ne gibiyöntemler kullanıldığını anlamaya çalışmaktır.GEREÇ VE YÖNTEM: Samsun il merkezinde iki diyaliz merkezi ileÇarşamba ilçesinde bir diyaliz merkezinde, haftada üç kez dörder saatlik tedavi görenve araştırmaya katılmayı kabul eden 290 sürekli hemodiyaliz hastası alınmıştır.BULGULAR: Araştırmaya katılanların 172 (%59,3)'si erkek ve yaşortalamaları 59,9±14,8 yıl idi. Katılımcıların 183 (%63,1)'ünde kaşıntı şikayetimevcuttu. Kaşıntı şikayeti olan grupta muhtemel KBY nedeni %35,5 diyabetiknefropati, %27,3 hipertansiyon ve %4,9 glomerulonefrit iken kaşıntısı olmayanlarda ensık KBY nedeni hipertansiyon (%38,3) idi ve gruplar arasında KBY nedeni olarakistatistiksel anlamlı bir fark saptanmamıştır (p>0,05).Kaşıntısı olanların ortalama hemodiyaliz süresi 53,4±45,8 (1,0 -279,0) aydı vekaşıntısı olmayan gruptan anlamlı olarak yüksekti(p=0,04). Kaşıntısı olanlarlaolmayanlar kan parametreleri açısından karşılaştırıldığında, kaşıntısı olan grupta fosforve parathormon ortalamaları yüksekti ve istatistiksel olarak anlamlı düzeyde farklıydı(sırasıyla p=0,000 ve p=0,002). Hastaların ?Ca x P? oranları hesap edildiğinde, kaşıntısıolan grupta Ca x P ortalaması 48,4± 16,3 iken kaşıntısı olmayan grupta 41,7 ±12,7 idive gruplar arasında Ca x P ortalamaları açısından, istatistiksel olarak çok anlamlıdüzeyde fark vardı(p=0,000).SONUÇLAR: Tüm dünyada % 90'a varan sıklıkta bildirilen, bizimçalışmamızda ise % 63 oranında bulduğumuz üremik kaşıntı zaten yorucu ve zor yaşamsüren hemodiyalize bağlı hastalarda çarpıcı bir semptom olarak dikkati çekmektedir. Buaçıdan değerlendirildiğinde, hemodiyaliz tedavisi gören KBY hastalarındaki kaşıntınedenine yönelik çalışmalar ve bu doğrultuda yeni tedavi yaklaşımları oldukça yararlıolacaktır. Üremik kaşıntı sıklığı tüm dünyada olduğu gibi Samsun'da da çok sıkgörülmektedir. Etyolojisi multifaktöriyeldir. Bizim çalışmamızda öne çıkan neden;hiperfosfatemi ve sekonder hiperparatiroidizm gibi görünmektedir. Ayrıca diyabetikhastalarda da üremik kaşıntı daha sık görülmektedir.ANAHTAR KELİMELER: Kaşıntı, Üremik Sendrom, Hemodiyaliz

AIM: We aimed to determine uremic pruritus frequency, probable etiologicfactors and therapeutic approaches in hemodialysis patient population at Samsun and itscounties.METHODS: 290 hemodialysis patients from 3 dialysis unites (1 at Çarşambacounty and 2 at Samsun city center) receiving 3 sessions of 4 hours dialysis for a weekthat accepted to participate were taken to the trial.FINDINGS: The median age was 59,9±14,8 and the participants 59,3%(172)were men. 63,1%(183) of the patients had pruritus complaints. The probable chronicrenal failure etiology in pruritus complaining group were diabetic nepropathy(35,5%),hypertension(27,3%) and glomerulonephritis(4,9%); in pruritus noncomplaining groupwas hypertension(38,3%) . There was no statistical differences in renal failure etiologybetween two groups(p>0,05).The median hemodialysis period in pruritus complaining group was 53,4±45,8months and was statistically different when compared with the other group(p=0,04).Blood analysis showed significantly high phosphate and calcium levels in prurituscomplaining group (respectively p=0,000 and p=0,002). CaxP values were 48,4± 16,3and 41,7±12,7, in pruritus complaining and non-complaining grouprespectively(p=0,000).RESULTS: Uremic pruritus that has been announced up to 90% frequency in theworld, 63% in our study group is being an remarkable symptom in hemodialysispatients that have been living a tiring and hard live. Therefore new medical approacheshave been taken into account continuously. Uremic pruritus is seen frequently inSamsun as all the world. The etiology is multifactoriel. In our study, the most probablereasons seem hyperphosphatemia and seconder hyperparathyroidism. Also uremicpruritus was found more frequently in diabetic patients.Key Words: Pruritus, Uremic Syndrome, Hemodialysis