Lise öğrencilerinde affetme becerisi geliştirmeye yönelik psikoeğitim programının affetme ve yaşam doyumu üzerindeki etkisi

Abstract

Bu araştırmada, affetme becerisi geliştirmeye yönelik psikoeğitim programının lise öğrencilerinin affetme ve yaşam doyumu düzeyi üzerindeki etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma 2016-2017 eğitim-öğretim yılında İstanbul'da yapılmıştır. Araştırmaya deney grubunda 11 (8 kız, 3 erkek), kontrol grubunda 11 (7 kız, 4 erkek) olmak üzere toplam 22 kişi denek olarak katılmıştır. Deneysel bir çalışma olan bu araştırmanın bağımlı değişkenleri Yaşam Doyumu Ölçeği ve Heartland Affetme Ölçeği puanları, bağımsız değişkenini ise affetme becerisi geliştirmeye yönelik psikoeğitim programıdır. Araştırmada affetme ile ilgili veriler `Heartland Affetme Ölçeği (HAÖ)` (Bugay ve Demir, 2010) ve yaşam doyumu ile ilgili veriler `Yaşam Doyumu Ölçeği (YDÖ)` (Yetim, 1991) ile toplanmıştır. Bu araştırma, deneysel modellerden gerçek deneme modeli türlerinden öntest-sontest kontrol gruplu desen kullanılarak gerçekleştirilmiştir. HAÖ' den alınan puanlara göre oluşturulan deney grubuna araştırmacı tarafından 18 oturumluk `affetme becerisi geliştirmeye yönelik psikoeğitim programı` uygulanırken kontrol grubuna yönelik herhangi bir işlem yapılmamıştır.`Affetme becerisi geliştirmeye yönelik psikoeğitim programı` uygulanmadan önce deney ve kontrol grubunda bulunacak tüm katılımcılara Heartland Affetme Ölçeği (HAÖ) uygulanmıştır. Programın uygulaması tamamlandıktan sonra deney ve kontrol gruplarına sontest, 3 ay sonra ise izleme testi uygulanmıştır. Araştırmada uygulanan deneysel işlemin affetme ve yaşam doyumu düzeyi üzerindeki etkililiğine ilişkin grupXölçüm ortak etkisi ve grup ile ölçüm faktörlerinin temel etkileri karışık ölçümler için iki faktörlü ANOVA ile test edilmeye çalışılmıştır. Araştırma sonucunda `Affetme becerisi geliştirmeye yönelik psikoeğitim programı`nın lise öğrencilerinin affetme ve yaşam doyumu düzeyinin arttırılmasında anlamlı düzeyde etkili olduğu ve bu etkinin izleme ölçümlerinde de değişmediği görülmüştür. Elde edilen bulgular ilgili alanyazın ışığında tartışılarak uygulayıcılara ve araştırmacılara bazı önerilerde bulunulmuştur.

The aim of this study is to investigate the effect of psycho-education program on forgiveness skill on forgiveness and life satisfaction of high school students. The study was carried out in İstanbul in 2016-2017 academic years. The study involved 22 students. 11 in experiment group (8 girls, 3 boys) and 11 in control group (7 girls, 4 boys). This is an experimental study and its dependent variables are Life Satisfaction Scale and Heartland Forgiveness Scale while its dependent variable is the psycho-education program on forgiveness skill. In this study, data on forgiveness was collected with Heartland Forgiveness Scale` (HFS) (Bugay ve Demir, 2010) and data on life satisfaction was collected with `Life Satisfaction Scale` (LSS) (Yetim, 1991). This study was carried out with pretest-posttest control group pattern, which is one of the experimental models. Experiment group were subjected to on 18 session psycho-education program on forgiveness based on responses to HFL while no action was performed for the control group.Before the application of the `psycho-education program to improve forgiveness skill` program The Heartland Forgiveness Scale (HFS) was applied to all participants in the experimental and control groups. After the completion of the program, the post-test was applied to the test and control groups and three months later a follow-up test was applied again. Common groupXmeasurement belonging to effectiveness over life satisfaction and forgiveness which is applied on experimental process in research and it is tried to be tested two factor ANOVA for themixed measurements of the basic effects of group and measurement factors. At the end of the study it has been observed that `psycho-education program to improve forgiveness skill` program is significantly effective in rising the level of life and forgiveness of high school students and this effect has also not changed in monitoring measurements. Obtained data were discussed in the light of the literature and some advices were given to the practitioners and researchers.