Evli bireylerde çatışma yönetimi ve evlilik doyumu

Abstract

Bu araştırma evlilik doyum düzeyleri farklı evli bireylerin çatışma yönetim biçimlerinin incelendiği betimsel bir araştırmadır. Ayrıca evli bireylerin demografik özelliklerine göre evlilik doyumu ortalamalarında manidar bir fark olup olmadığı araştırılmıştır. Araştırmaya Ankara'da yaşayan 700 evli birey (366 kadın, 334 erkek) katılmıştır. Araştırmada nitel ve nicel yöntemler birlikte kullanılmıştır. Veri toplamak amacıyla Evlilik Yaşamı Ölçeği, Yarı Yapılandırılmış Görüşme Formu ve Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Araştırmada nitel verilerin analizi için betimsel analiz yöntemi kullanılmıştır. Temalar Gottman Çift Terapisi kuramı temel alınarak oluşturulmuş ve görüşmelerden elde edilen veriler bu temalara göre yorumlanmıştır. Nicel verilerin çözümlenmesinde çok yönlü varyans analizi (ANOVA) ve çoklu karşılaştırmalar için scheffe testi analiz yöntemlerinden faydalanılmıştır. Araştırma sonucunda, evlilik doyum düzeyleri düşük evli bireylerde en sık rastlanılan çatışmaya başlama biçiminin sert başlangıç olduğu, evlilik doyum düzeyleri yüksek evli bireylerde en sık rastlanılan çatışmaya başlama biçiminin ise yumuşak başlangıç olduğu bulunmuştur. Bunun yanı sıra, evlilik doyum düzeyleri düşük evli bireylerde en sık rastlanılan çatışma yönetim biçiminin düşmanca çatışma yönetim biçimi olduğu, evlilik doyum düzeyleri yüksek evli bireylerde ise en sık rastlanılan çatışma yönetim biçiminin onaylayan çatışma yönetim biçimi olduğu ortaya konmuştur. Ayrıca, evlilik doyum düzeyleri düşük evli bireylerin ifadelerine göre eşlerinde en sık rastlanılan çatışma yönetim biçiminin düşmanca çatışma yönetim biçimi olduğu, evlilik doyum düzeyleri yüksek evli bireylerin ifadelerine göre ise eşlerinde en sık rastlanılan çatışma yönetim biçiminin onaylayan çatışma yönetim biçimi olduğu bulunmuştur. Bunun yanı sıra, evli bireylerin evlilik doyum düzeylerinin yaş, evlilik öncesi tanışıklık süresi ve çocuk sayısı değişkenlerine göre manidar olarak farklı olduğu bulunmuştur. Ancak cinsiyet, eğitim düzeyi, meslek, ortalama aylık gelir, evlilik kararı, evlilik süresi ve eşler arasındaki yaş farkı değişkenlerine göre evli bireylerin evlilik doyum düzeyleri arasında manidar fark olmadığı belirlenmiştir. Anahtar sözcükler: evli bireyler, evlilik doyumu, evlilik çatışması, Gottman çift terapisi, çatışma yönetim biçimleri.

This descriptive study was conducted with the aim of investigating conflict management styles of married individuals with different marital satisfaction levels. In addition, marital satisfaction levels of married individuals were examined in terms of demographic variables. Participants were 700 married individuals (366 female, 334 male) living in Ankara. In the research, qualitative and quantitative methods were used together. The Marital Life Scale, Semi-Structured Interview Form and Personal Information Form were used to collect data. Descriptive analysis method was used for the analysis of qualitative data. Themes were based on Gottman Method Couples Therapy and the data obtained from the interviews were interpreted according to these themes. Multiple way variance analysis (ANOVA) and scheffe test for multiple comparisons were used in analysing the quantitative data. Results showed that the most frequent way of starting the conflict discussion in married individuals with low levels of marital satisfaction was harsh start-up and the most frequent way of starting the conflict discussion in married individuals with high marital satisfaction levels was soft start-up. Besides, the most frequent style of conflict management in married individuals with low levels of marital satisfaction was the hostile style, while the most frequent style of conflict management in married individuals with high levels of marital satisfaction was the validating style. Moreover, according to the expressions of married individuals with low levels of marital satisfaction, the most frequent style of conflict management in their spouses was hostile style, while in high levels' spouses was validating style. It was also found that marital satisfaction levels were significantly different according to age, length of acquaintance before marriage and number of children. However, marital satisfaction levels of married individuals were not significantly different according to gender, education level, occupation, average monthly income, decision of marriage, duration of marriage and age difference between spouses. Keywords: married individuals, marital satisfaction, marital conflict, Gottman method couples therapy, conflict management styles.