Kavram karikatürü kullanılarak ortaokul 5. sınıf öğrencilerinin madde ve değişim ünitesindeki kavramsal anlamalarının incelenmesi

Abstract

Bu çalışmada, Madde ve Değişim ünitesinde kavram karikatürü kullanarak ortaokul 5. sınıf öğrencilerinin kavramsal anlamalarının incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Sakarya ili, Kocaali ilçesinde bulunan bir ortaokulun 5. sınıfında öğrenim gören 12 öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırma, nicel araştırma yöntemlerinden tek gruplu ön test - son test zayıf deneysel desene göre desenlenmiştir. Burada bağımsız değişken 5E modeli temel alınarak kavram karikatürleriyle işlenen ders, bağımlı değişken ise öğrencilerin kavramsal anlamalarıdır. Öğretimde kullanılan kavram karikatürleri araştırmacı tarafından hazırlanmıştır. Çalışmada kullanılan veri toplama araçları 5. sınıf Madde ve Değişim ünitesi ile ilgili olarak araştırmacı tarafından geliştirilen ve güvenirlik katsayısı (Cronbach's Alpha değeri) 0,717 olarak hesaplanan Kavramsal Anlama Testi (KAT) ve yine araştırmacı tarafından hazırlanan 10 anahtar kavramdan oluşan Kelime İlişkilendirme Testi (KİT)'dir. Öğrencilerin kavramsal anlamalarının araştırılması ve değerlendirilmesi sürecinde kullanılan bu testler, tek grupta yer alan öğrencilere uygulama öncesi ön test ve uygulama sonrası son test olarak uygulanmıştır. Böylece kelime ilişkilendirme testi aracılığıyla kavramlar ve öğrencilerin kavramlar arasında kurdukları ilişki incelenmeye çalışılmış, kavramsal anlama testi aracılığıyla da bu ilişkilendirmelerin ne kadar anlamlı ve bilimsel olarak doğru olana ne kadar yakın olduğu değerlendirilmek istenmiştir. Araştırmada ön test ve son test olarak kullanılan kavramsal anlama testinden elde edilen nicel veriler SPSS 23 programı kullanılarak analiz edilmiştir. Öncelikle verilerin normalliği sınanmış, sonrasında Bağımlı Örneklemler t- Testi kullanılarak veriler analiz edilmiştir. Kelime ilişkilendirme ön test ve son test verilerinin analizi; anahtar kavramlara verilen cevap kelimelerin sayısı, kelimeler arasında kavram ağlarının oluşturulması ve anahtar kavramlar arasındaki ilişkililik katsayılarının bulunması şeklinde yapılmıştır. Tüm öğrencilerin kavramsal anlama son test puanlarının ön testten fazla olduğu ve kavramsal anlama son test puan ortalamasının ön test puan ortalamasından yüksek olduğu görülmüştür. Araştırmanın kavramsal anlama ön test ve son test puanlarına ilişkin Bağımlı Örneklemler t-Testi sonucunda son test lehine anlamlı bir fark olduğu bulunmuştur. Grubun kelime ilişkilendirme son testinde kelime ilişkilendirme ön testine göre anahtar kavramlara verdikleri cevap kelime sayılarının arttığı görülmüştür. Son test kavram ağında ön test kavram ağına göre anahtar kavramlar birbirleri ile ve diğer cevap kelimelerle daha fazla ilişkilendirilmiş, cevap kelimeler arasındaki ilişkilendirme sayısı da artış göstermiştir. Çalışmada kullanılan veri toplama araçları olan kelime ilişkilendirme testi ve kavramsal anlama testi ile elde edilen verilerin birbiri ile uyumlu olduğu da görülmüştür. Ayrıca anahtar kavramların birbirleri ile olan ilişkililik katsayılarının ortalamasının da hesaplandığı kelime ilişkilendirme son testinin ortalamalarında, ön testin ortalamalarına göre artış gözlenmiştir. Buradan kavram karikatürü kullanımının öğrencilerin kavramlar arasında ilişkiler kurmasına ve kavramsal anlamalarına olumlu etki ettiği sonucuna ulaşılmıştır.

This study, was aimed to investigate the conceptual understanding of middle school 5th grade students via concept cartoons in Matter and Change Unit. The study group consisted of 12 students in the 5th grade of a middle school in the district of Kocaali in Sakarya province. The research was designed according to single group pretest - posttest weak-experimental design of the quantitative research methods. Here, the independent variable is the course content teached by the concept cartoons based on the 5E model and the dependent variable is the conceptual understanding of the students. The concept cartoons used in the study were prepared by the researcher. The data collection tools used in the study are the Conceptual Understanding Test (CUT) that has reliability coefficient of (Cronbach's Alpha value) 0.717 and was developed by the researcher and The Word Association Test (WAT) consisting of 10 key concepts prepared by the researcher in relation to 5th grade Matter and Change unit. These tests, which were used in the research and evaluation process of students' conceptual understanding, were performed as pre-test and post-test before and after the application to the students in the single group. Thus, the concepts and the relationship the students establish between them has been tried to be examined through the word association test, and the conceptual comprehension test was used to evaluate how close these associations were to the meaningful and scientifically correct ones. The quantitative data obtained from the conceptual understanding test used as pre-test and post-test were analyzed using SPSS 23 program. Firstly, the data were tested for normality, then Dependent Samples t-Test was performed. The analysis of the word association pre-test and post-test data was done in accordince to frequencies of response words, the formation of concept networks between responses and the presence of the correlation coefficients. It was observed that all students' conceptual understanding post test scores were higher than the pre-test scores and also the mean score of the conceptual understanding post test was higher than the pre-test mean score. After the Paired Student t-Test regarding the conceptual comprehension pretest and posttest scores of the research, a significant difference was found in favor of the posttest. A significant difference was found between the pretest and posttest scores of the group. In the word association post test, it was seen that the number of response words given to the key concepts were increased as compared to pre test. In the post test concept network, the key concepts' relevance to themselves and to other response words, and the relation of the response words with themselves increased compared to the pre-test concept network. The data collection tools used in the study, such as word association test and conceptual comprehension test were found to be compatible with each other. Furthermore, in the post test where the relatedness coefficients between key concepts was also calculated, an increase was observed compared to the relatedness coefficients of the pre-test. It was concluded that the use of concept cartoons positively affected the students' conceptual understanding.