Renal hücreli karsinomda prognostik faktörler

Abstract

ÖZET Akdoğan B. RENAL HÜCRELİ KARSINOMDA PROGNOSTIK FAKTÖRLER. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji Tezi. Ankara, 2003. Bu çalışma, böbrekte yer işgal eden lezyon nedeniyle cerrahi girişim yapılan hastalarda prognostik faktörleri belirlemek amacıyla yapılmıştır. 1990 yılından 2003 yılma kadar ameliyat edilen 335 hastanın verileri retrospektif olarak incelenmiştir. Hastaların ortalama yaşı 53.7 yıl ve erkek/kadın oram 1.68 olarak bulundu. Cerrahi tipi 248 (%74) hastada radikal nefrektomi, 87 (%26) hastada nefron koruyucu cerrahi, başvuru yakınmalarının 122 hastada insidental (%36.4), 213 hastada semptomatik (%63.6) olduğu saptandı. Patolojik inceleme sonunda 279 hasta (%83.3) renal hücreli karsinom tanısı alırken, 56 hastada (%16.7) iyi huylu patolojiler rapor edildi. Paraneoplastik sendrom 84 hastada (%25.1) saptandı ve tam anında 22 hasta metastatikti. Ortalama 36.2 ay izlem sonunda hastaların 208'i hastalıksız (%74.6), 18'i hasta olarak (%6.5) hayattadır; 49'u hastalığa bağlı (%17.6) kaybedilmiştir. 5 yıllık yaşam beklentisi evrelere göre, evre l'de %94.8, evre 2'de %85.9, evre 3'de %59.7 ve evre 4'te %17.9 ve Fuhrman derecelerine göre, derece l'de %97, 2'de %95.7, 3'de %48.5 ve 4'te %24.6 olarak bulunmuştur. Bunun yanında kötü prognostik histolojik alt tipler (%23.2) (toplayıcı kanal karsinomu ve sarkomatoid varyant varlığı), şeffaf hücreli (78.9) ve iyi prognostik histolojik alt tiplere (%100) göre (papiller karsinom ve kromofob hücreli karsinom) sağ kalım dezavantajı göstermiştir. Tek değişkenli sağ kaimi analizinde, insidental başvuru, paraneoplastik bulgu yokluğu, ESH'nın 28 mm/saat'den küçük olması, tümör boyutunun 65 mm' den küçük olması, lenf nodu-ven tutulumunun ve metastazın olmaması, hücre tipinin şeffaf, papiller veya kromofob olması ve tümörün Fuhrman derecesinin düşük, evresinin lokalize olması iyi prognostik faktör olarak bulunmuştur. Çok değişkenli analizde sadece tümörün patolojik evresinin, Fuhrman derecesinin ve hücresel alt tipinin bağımsız prognostik değer taşıdığı görülmüştür. Anahtar kelimeler: Renal hücreli karsinom, prognostik faktörler, sağ kaimi analizi. IV

ABSTRACT Akdoğan B. PROGNOSTIC FACTORS IN RENAL CELL CARCINOMA. Hacettepe University Faculty of Medicine. Thesis in Urology. Ankara, 2003. This study is conducted to assess the prognostic factors in patients who underwent surgery because of space occupying renal masses. The data of three hundred thirty five patients, operated between 1990 and 2003, were evaluated retrospectively. The mean age of patients was 53.7 years and male to female ratio was 1.68. Radical nephrectomy was performed in 248 (74%) patients whereas nephron sparing surgery in 87 (%26). Presentation modality was incidental in 122 patients (36.4%) and symptomatic in 213 (63.6%). Pathological examination revealed renal cell carcinoma in 279 (83.3%) and benign conditions in 56 (16.7%). Paraneoplastic syndromes were present in 84 (25.1%) patients and 22 patients were metastatic at presentation. Two hundred and eight (74.6%) patients were disease free, 18 were alive with disease (6.5%), and 49 were dead of disease (17.6%) at the end of a mean follow up period of 36.2 months. The 5-year survivals according to tumor stage were detected as 94.8%, 85.9%, 59.7% and 17.9% for stage 1, 2, 3 and 4, respectively and 97.2%, 95.7%, 48.5% and 24.6% for tumor grades 1, 2, 3 and 4, respectively. Moreover the poor prognostic histologic subtypes (collecting duct carcinoma and sarcomatoid variant) yielded survival disadvantage (23.2%) compared to clear cell carcinoma (78.9%) and good prognostic histologic subtypes (100%) (papillary carcinoma and chromophobe cell carcinoma). Incidental diagnosis, absence of paraneoplstic findings, ESR lower than 28 mm/hour, tumor diameter less than 65 mm, absence of lymphovascular invasion and metastasis, absence of poor prognostic histologic subtypes, tumors of lower stage and grade were found to be good prognostic factors in univariate analysis. Multivariate analysis revealed that the tumor stage, grade and histologic subtypes were independent prognostic factors. Key words: renal cell carcinoma, prognostic factors, survival analysis.