KOAH hastalarında, solunum fonksiyonları, bilgisayarlı tomografi bulguları ve yaşam kalitesi anketi arasındaki korelasyon

Abstract

Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH) tüm dünya ülkelerinde, önemli mortalite ve morbidite nedeni olan ve prevalansı giderek artan bir hastalıktır. Hastalığın tanısının konmasında solunum fonksiyon testleri, arter kan gazı incelemeleri ve difüzyon kapasitesi ölçümleri önemli köşe taşlarıdır. KOAH sitemik inflamasyon ve ataklarla seyretmektedir. Bu progresif süreç kişinin yaşam kalitesinde bozukluğa yol açmaktadır. KOAH'ta yaşam kalite testleri hastalığın ağırlığı ve amfizem yaygınlığı ile korele olması beklenir. Yüksek Çözünürlüklü Bilgisayarlı Tomografi (YÇBT) pulmoner amfizem tespit etmede duyarlı ve güvenilir bir yöntemdir. Çalışmamızda orta ve ağır evre KOAH hastalarında solunum fonsiyon testleri, YÇBT bulguları, kan gazları ve Solunum Yaşam Kalitesi Anketi ( ``St George's Respiratory Questionnaire'' ) arasındaki ilişkiyi araştırmayı amaçladık.Çalışmaya Eylül 2008 - Ekim 2010 tarihleri arasında Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları polikliniğine başvuran 82 KOAH hastası dosya bilgileri değerlendirdi. Hastaların solunum fonksiyon testleri, arter kan gazları, difüzyon ölçümleri, Solunum Yaşam Kalitesi Anketi ve YÇBT bulguları karşılaştırıldı. YÇBT bulgusu olarak görsel amfizem skorlama yöntemi kullanıldı.Hastaların ortalama yaş 63,1 yıl, VKİ 26,90 (m2/kg), sigara 55 (paket/yıl), KOAH süresi 5,56 yıl ve görsel amfizem skoru 36,87 idi. 82 hastamızın 48'i GOLD evre 2 (%58,5), 34'ü evre 3 (%41,5) idi. Ortalama FEV1%:53.13±12, FVC%:70,62±13, FEV1/FVC%:55,49±8,6, PEF%:51,59±16, FEF25-75%:23,11±7,9, reversibilite: 75±48,7 ml, DLCO%:56,31±17,02 idi. Ortalama arteryel kan gazı değerleri PaO2:70,37±8,3, PaCO2:40,47±5,4, SatO2(%):93,64±2,6 idi. Ortalama Solunum Yaşam Kalitesi Anketi semptom skoru 50,78±15,15, aktivite skoru 60,50±13,4, etkilenim skoru 50,78±14,12, total skoru 54,43±12,89 idi. Görsel amfizem skoru ile KOAH evresi (r:0.514 p<0.001) arasında pozitif korelasyon saptandı. Görsel amfizem skoru ile FEV1% (r:-0,457 P<0,001), FVC% (r:-0,269 p:0,001), FEV1/FVC (r:-0,295 P<0,001), PEF % (r:-0,332 p<0.001), FEF 25-75 % (r:-0,414 p<0.001), reversibilite (ml) (r:-0,314 p<0.001), DLCO% (r:-0,497 p<0.001) arasında negatif korelasyon saptandı. Görsel amfizem skoru ile solunum parametreleri içinde en güçlü korelasyon DLCO% (r:-0,497 p<0.001) ile olduğu tespit edildi. Görsel amfizem skoru ile VKİ (kg/m2) (r:-0,523 p<0.001) ile negatif, sigara (paket/yıl) (r:0,410 p<0.001), KOAH süresi (r:0,369 p<0.001) ile pozitif korelasyon saptandı. Görsel amfizem skoru ile PaO2 (r:-0,281 p:0.001), SatO2(%) (r:-0,355 p:0.001) arasında negatif, PaCO2 (r:0,207 p:0.001) ile pozitif korelasyon olduğu görüldü. PaO2 ile FEV1% (r:0,358 p:0.001), FVC% (r:0,232 p:0.003), PEF% (r:0,167 p:0.031), FEF25-75% (r:0,260 p:0.001), reversibilite(ml) (r:0,217 p:0.006), DLCO% (r:0,236 p:0.003) arasında pozitif, PaCO2 ile FEV1% (r:-0,380 p:0.001), FVC% (r:-0,272 p<0.001), PEF % (r:-0,278 p<0.001), FEF25-75% (r:-0,217 p:0.005), DLCO% (r:-0,255 p<0.001) arasında negatif, ve SatO2 ile FEV1% (r:0,337 p<0.001) FVC% (r:0,218 p:0.006), PEF% (r:0,169 p:0.035), FEF25-75% (r:0,191 p:0.017), DLCO% (r:0,246 p:0.003) arasında pozitif korelasyon saptandı. PaO2 (r:-0,457 p<0.001) ve SatO2 (r:-0,423 p<0.001) ile KOAH evresi arasında negatif, PaCO2 (r:0,477 p<0.001)ile pozitif korelasyon saptandı. Olguların Yaşam Kalitesi Anketi skoru ile FEV1% (r:-0,385 p<0.001), FVC% (r:-0,219 p:0.004), FEV1/FVC% (r:-0,218 p:0.005), PEF% (r:-0,383 p<0.001), FEF25-75% (r:-0,302 p<0.001), DLCO% (r:-0,365 p<0.001) değerleri arasında negatif korelasyon saptandı. Solunum Yaşam Kalitesi Anketi total (r:0,181 p:031) ve aktivite skoru (r:0,266 p:0.002) ile görsel amfizem skoru arasında pozitif korelasyon saptandı. Solunum Yaşam Kalitesi Anketi skoru ile KOAH süresi ve KOAH evresi (r:0,351 p<0.001) arasında pozitif korelasyon saptandı.KOAH'lı hastalarda amfizem ne kadar yaygınsa hava yolu obstrüksiyonu o kadar ciddi ve difüzyon kapasitesi de o kadar düşüktür. KOAH hastalarında görsel amfizem skoru ve Solunum Yaşam Kalitesi Anketi skorları hastalığın ağırlığını gösteren spirometrik parametreler ile ilişkili bulunmuştur. Amfizem yaygınlığının fazla olduğu hastalarda Solunum Yaşam Kalitesi Anketi skorlarının daha yüksek olduğu görülmektedir. Amfizem yaygınlığı fazla olan KOAH hastalarında yaşam kalitesinin daha düşük olması, bu hastaların ileri rehabilitasyon programlarıyla izlenmeleri gerektiğini düşündürmektedir.

Chronic obstructive pulmonary disease (COPD) is a disease that is an important mortality and morbidity cause and has an ever-mounting prevalance in all over the world countries. The respiratory function tests, arterial blood gases examinations, and diffusion capacity measurements are important quoins in the diagnosis of the disease. COPD progresses with systemic inflammation and attacks. This progressive process leads to breakdown in individual?s life quality. It is expected that the life quality tests in COPD would be correlated with the severity of disease and emphysema diffusity. High Resolution Computed Tomography (HRCT) is a sensitive and confidential protocol in determining of pulomary emphysema. In our study, we aimed to investigate the relation between respiratory function tests, HRCT results, blood gases and the life quality that is evaluated by St George?s Respiratory Questionnaire in the moderate and severe COPD patients who are in the stable period.82 COPD patients who applied to Ondokuz Mayıs University Medicine Faculty Chest Diseases Policlinic between 1 September 2008 and 1 May 2010 were included in the study. The mean age was 63,1 years. Before the HRCT; respiratory function tests, artery blood gases, diffusion measuremets and the Turkish version of St George?s Respiratory Questionnaire questionnaire were performed to the patients. The HRCT assessments were calitatively performed by using visual score method.Average age of the patients was 63.1year and BMI value was 26.90 (m2/kg), the average time after the COPD diagnosis was 5.56 year and the average Visual Emphysema Score determined as 36.87. 48 of 82 patient were GOLD Stage 2 (%58.5), 34 of the paients were GOLD Stage 3(%41.5) . Average pulmonary function test value were ; FEV1%:53.13±12, FVC%:70,62±13, FEV1/FVC%:55,49±8,6, PEF%:51,59±16, FEF25-75%:23,11±7,9, The average reversibl volume determined as; 75±48, 7 ml and DLCO%:56,31±17,02. Average arterial blood gas values were detected as PaO2:70,37±8,3, PaCO2:40,47±5,4, SatO2(%):93,64±2,6. Mean St George?s Respiratory Questionnaire score determined as 50,78±15,15, Mean activity score 60,50±13,4, influence score 50,78±14,12 and the total score determined 54,43±12,89. İt is ascertained that there is a current corelation between visual emphysema score and the stage of the COPD (r:0.514 p<0.001). The mean visual emphysema score of the patients was 36,87. A positive correlation was determined between visual emphysema score and COPD stage (r:0.514 p<0.001). A negative correlation was determined between visual emphysema score and FEV1% (r:-0,457 P<0,001), FVC% (r:-0,269 p:0,001) , FEV1/FVC (r:-0,295 P<0,001), PEF % (r:-0,332 p<0.001) , FEF 25-75 % (r:-0,414 p<0.001), reversibility (ml) (r:-0,314 p<0.001), DLCO% (r:-0,497 p<0.001). It was determined that the strongest correlation between visual emphysema score and the respiratory parameters was with DLCO% (r:-0,497 p<0.001). Whereas a negative correlation was determined between visual emphysema score and BMI (kg/m2) (r:-0,523 p<0.001), a positive correlation was found between smoking (pocket/year) (r:0,410 p<0.001) and COPD duration (r:0,369 p<0.001). It was seen that there was a negative correlation between visual emphysema score and PaO2 (r:-0,281 p:0.001), SatO2(%) (r:-0,355 p:0.001) and a positive correlation was determined with PaCO2. (r:0,207 p:0.001) There was a positive correlation between PaO2 and FEV1% (r:0,358 p:0.001), FVC% (r:0,232 p:0.003), PEF % (r:0,167 p:0.031), FEF 25-75 % (r:0,260 p:0.001), reversibility (ml) (r:0,217 p:0.006), DLCO% (r:0,236 p:0.003), a negative correlation between PaCO2 and FEV1% (r:-0,380 p:0.001), FVC% (r:-0,272 p<0.001), PEF % (r:-0,278 p<0.001), FEF25-75% (r:-0,217 p:0.005), DLCO% (r:-0,255 p<0.001), and a positive correlation between SatO2 and FEV1% (r:0,337 p<0.001), FVC% (r:0,218 p:0.006), PEF%, (r:0,169 p:0.035), FEF25-75% (r:0,191 p:0.017), DLCO% (r:0,246 p:0.003). A negative correlation was determined between PaO2 (r:-0,457 p<0.001) and SatO2 (r:-0,423 p<0.001) and COPD stage, a positive correlation was determined with PaCO2 (r:0,477 p<0.001). A negative correlation was determined between the St George?s Respiratory Questionnaire scores of patients and FEV1% (r:-0,385 p<0.001), FVC% (r:-0,219 p:0.004), FEV1/FVC% (r:-0,218 p:0.005), PEF% (r:-0,383 p<0.001), FEF25-75% (r:-0,302 p<0.001), DLCO% (r:-0,365 p<0.001) values. It was seen that there was a positive correlation between St George?s Respiratory Questionnaire total (r:0,181 p:031) and activity score (r:0,266 p:0.002) and visual emphysema score. Positive correlation was determined between St George?s Respiratory Questionnaire score and COPD duration and COPD stage (r:0,351 p<0.001).In the patients with COPD, the emphysema is as diffuse, the airway obstruction is so serious and the diffusion capacity is so low. In the patients with COPD, the visual emphysema scores and St George?s Respiratory Questionnaire life quality questionnaire scores were found related with the spyrometric parameters that show the severity of the disease. It was seen that the St George?s Respiratory Questionnaire scores were higher in the patients in whom the emphysema diffusity is much, The lowerness of the life quality in the patients in whom the emphysema diffusity is much preoccupies the necessity of following these patients by further rehabilitation programs.